Czym jest olej arganowy?
Olej arganowy produkowany jest z nasion arganii żelaznej. Występuje w formie oleju spożywczego oraz oleju kosmetycznego. Dzięki prozdrowotnym właściwościom nazywany jest również „płynnym złotem” lub „skarbem z Maroka”.
Olej arganowy może być pozyskiwany na trzy sposoby:
- poprzez rozbijanie nasion, ręczne wyciskanie i filtrowanie oleju,
- poprzez mechaniczne tłoczenie nasion na zimno – metoda ta jest głównie stosowanie w przemyśle spożywczym,
- poprzez ekstrakcję rozpuszczalnikami organicznymi – metoda stosowana w przemyśle kosmetycznym.
Jaka jest różnica między olejem spożywczym a kosmetycznym? Oleju spożywczego, tłoczonego z prażonych nasion, możemy używać w kuchni oraz w kosmetyce. Cechuje się ciemnobrązową barwą oraz wyrazistym smakiem i aromatem. Natomiast olej kosmetyczny tłoczony jest z nieprażonych nasion i nie nadaje się do spożywania doustnego – można go stosować jedynie w celach pielęgnacyjnych. Pozbawiony jest także brązowej barwy i smaku.
Czy olej arganowy i olejek arganowy to to samo?
W wielu źródłach możemy spotkać się z określeniami oleju oraz olejku arganowego. Przez to konsumenci nie wiedzą, czy to te same produkty. Na początku wyjaśnimy różnicę między olejem a olejkiem.
Olej to ciekły tłuszcz, który pozyskiwany jest w procesie tłoczenia poszczególnych części roślin. W wielu przypadkach olej może być wykorzystywany w kuchni oraz w pielęgnacji, ponieważ stanowi źródło cennych substancji prozdrowotnych.
Pod nazwą olejki kryją się zazwyczaj olejki eteryczne, w których składzie znajdziemy różnorodne związki chemiczne, w tym alkohole. Olejki otrzymywane są z roślin, najczęściej w wyniku destylacji parą wodą. Wykorzystuje się je do masaży oraz dodaje do kosmetyków.
Wróćmy więc do pytania – czy olej arganowy i olejek arganowy to to samo? Tak, to ten sam produkt, z tą różnicą, że popularna forma – olejek arganowy – jest w rzeczywistości niepoprawna. Zarówno w przemyśle spożywczym, jak i w przemyśle kosmetycznym mamy do czynienia z olejem arganowym, jednak różniącym się sposobem otrzymywania – dostępny jest olej arganowy spożywczy oraz olej arganowy kosmetyczny. Różnice między nimi wyjaśniliśmy na początku artykułu.
Jakie są właściwości oleju arganowego?
Olej arganowy w głównej mierze, bo aż w 99%, składa się z glicerydów, czyli nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz z nasyconych kwasów tłuszczowych. Można wśród nich wymienić: kwas oleinowy, kwas linolowy, kwas palmitynowy oraz kwas stearynowy. Warto dodać, że wymienione kwasy tłuszczowe należą do cenionych grup kwasów omega-3, omega-6 oraz omega-9.
Pozostały 1% oleju stanowią:
- sterole,
- karoteny,
- tokoferole,
- pochodne fenoli,
- ksantofile,
- alkohole trójterpenowe,
- witamina E,
- witamina F.
Olej arganowy jest produktem wysokokalorycznym. W 100 gramach zawiera około 800 kalorii.
Co ciekawe, obecność w kampesterolu w oleju arganowym pozwala na odróżnienie go w warunkach laboratoryjnych od olejów, które są wątpliwej jakości i najczęściej bywają również zanieczyszczone.
Olej arganowy należy do wysokokalorycznych produktów spożywczych. W jego 100 gramach zawartych jest około 800 kalorii.
Zobacz: Olej z wiesiołka – na co pomaga i jak go stosować?
Olej arganowy – działanie zdrowotne
Spożywczy olej arganowy wykazuje działanie prozdrowotne przede wszystkim ze względu na zawartość cennych kwasów tłuszczowych. Stosowanie oleju zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę wrzodową i zapobiega rozwojowi kamicy żółciowej. Dzięki zdolności do obniżania stężenie „złej” frakcji cholesterolu oraz podnoszenia stężenia „dobrej” frakcji zmniejsza się ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, miażdżycy czy zakrzepicy.
Olej arganowy wykazuje działanie przeciwzapalne, dlatego też podawany jest chorym na: chorobę Parkinsona, chorobę Alzheimera, stwardnienie rozsiane, schorzenia stawów, cukrzycę. Wspomaga również prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych i serca, a także reguluje poziom glukozy we krwi.
Obecność kwasów omega-6 wpływa na regulację pracy centralnego układu nerwowego oraz wspomaga pracę narządów wewnętrznych, takich jak wątroba i nerki. Z kolei kwasy omega-3 determinują pracę mózgu, pamięć, koncentrację i zdolność uczenia się.
Olej arganowy reguluje stężenie cholesterolu, pozytywnie wpływa na pracę mózgu, pamięć i koncentrację, a także wspomaga funkcjonowanie naczyń krwionośnych, serca i centralnego układu nerwowego.
Olej arganowy pozytywnie oddziałuje na układ odpornościowy, wzmacniając funkcje obronne organizmu. Chroni także kości i strukturę tkanki łącznej oraz usprawnia procesy trawienia, pracę jelit i pracę wątroby.
Kwasy tłuszczowe, witamina E, związki fenolowe i karotenoidy sprawiają, że olej arganowy wykazuje działanie antyoksydacyjne. Oznacza to, że ochrania nasz organizm przed działaniem wolnych rodników oraz przed rozwojem np. chorób nowotworowych, zwłaszcza raka piersi oraz raka prostaty.
Olej arganowy wzmacnia układ odpornościowy, wykazuje właściwości antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe.
Regularne spożywanie oleju arganowego pomoże w oczyszczaniu organizmu ze złogów toksyn oraz ze zbędnych produktów przemiany materii. Według przekazów ludowych olej może działać jak naturalny afrodyzjak, a także usprawniać produkcję plemników i zapobiegać poronieniom.
Przeczytaj także: Olej konopny – właściwości, działanie, przyjmowanie. Czym się różni od CBD?
Olej arganowy w kosmetyce
Olej arganowy znany jest przede wszystkim jako składnik pielęgnacji skóry, włosów, paznokci oraz rzęs. Pamiętajmy jednak o tym, że olej kosmetyczny nie nadaje się do stosowania w kuchni. Jakie efekty uzyskamy, włączając olej do rytuałów pielęgnacyjnych?
Olej arganowy na twarz
Olej arganowy dzięki właściwościom przeciwstarzeniowym określany jest jako „eliksir młodości”. Witamina E oraz kwasy tłuszczowe sprawiają, że olej jest silnym przeciwutleniaczem. Oznacza to, że będzie chronił naszą skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Witamina E dodatkowo nawilża głębsze warstwy naskórka, poprawia jego elastyczność oraz zapobiega powstawaniu zmarszczek.
Olej arganowy stanowi naturalną ochronę dla naszej skóry. Dzięki temu, że cenne składniki przenikają w głąb naskórka, to chronią one cerę przed działaniem czynników zewnętrznych, takich jak: promieniowanie słoneczne, niska temperatura, wysoka temperatura, wiatr.
Kosmetyczny olej cechuje się również właściwościami regeneracyjnymi. Sięgają po niego rodzice małych dzieci i niemowląt, a także osoby, które zmagają się z objawami łuszczycy i egzemy.
Kosmetyczny olej arganowy poprawia elastyczność skóry, zapobiega powstawaniu zmarszczek, nawilża, odżywia oraz regeneruje naskórek.
Olej arganowy wykazuje zdolności do redukowania blizn oraz przyspiesza procesy gojenia się ran. Łagodzi także zmiany alergiczne i pomaga w leczeniu trądziku pospolitego – redukuje procesy zapalne, zmniejsza wypryski, regeneruje, nawilża i odżywia naskórek.
Dzięki zawartości steroli i triterpenowych alkoholi olej wykazuje właściwości przeciwzapalne oraz łagodzące podrażnienia. Jeden ze składników – butyrospermol – pielęgnuje naszą skórę zwłaszcza po opalaniu. Regulacja wydzielania sebum oraz wyrównywanie kolorytu cery to kolejne cechy oleju arganowego.
Olej kosmetyczny może być stosowany do praktycznie każdego rodzaju skóry. Nada nawilżenie i blask suchej cerze, zadziała przeciwzmarszczkowo na cerę dojrzałą, złagodzi stany zapalne i zregeneruje cerę wrażliwą lub trądzikową oraz zredukuje poziom wytwarzanego łoju w przypadku cery tłustej.
Jak aplikować olej arganowy na twarz i skórę?
Olej arganowy możemy nakładać bezpośrednio na nasz naskórek. Podczas aplikacji warto wykonać delikatny masaż twarzy samymi opuszkami palców.
Olej wykorzystywany jest także w roli dodatku do gotowych kremów i balsamów. Z jego pomocą wykonamy również masaż antycellulitowy.
Na popularności zyskuje również metoda określana OCM – oczyszczanie twarzy olejami. Wystarczy, że wymieszamy olej arganowy z innymi, naturalnymi olejami i zaaplikujemy na skórę. Dzięki temu usuniemy wszelkie zanieczyszczenia i resztki makijażu, a także zadbamy o odpowiedni poziom nawilżenia.
Olej arganowy na włosy
Olej arganowy może być również stosowany zewnętrznie na włosy. Jakich efektów możemy się spodziewać przy jego regularnej aplikacji? Nasze kosmyki będą nawilżone, odżywione oraz wzmocnione. Olej wizualnie nabłyszczy włosy i sprawi, że staną się one gładkie i miękkie. Ułatwi również ich rozczesywanie.
Olej będzie ochraniać włosy przed szkodliwym działaniem zabiegów fryzjerskich oraz czynników zewnętrznych, takich jak: farbowanie, rozjaśnianie, kręcenie, prostowanie, promieniowanie słoneczne, słona woda, chlorowana woda, zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura.
Olej arganowy zalecany jest przede wszystkim do włosów wysokoporowatych.
„Skarb z Maroka” szczególnie polecany jest do pielęgnacji włosów wysokoporowatych – zniszczonych, suchych, z rozdwojonymi końcówkami oraz z tendencjami do puszenia się.
Olej arganowy możemy również aplikować na skórę głowy. Dzięki temu nawilżymy skalp, wzmocnimy cebulki włosowe i przyspieszymy porost włosów. Olej pomoże nam w walce z łupieżem oraz z nadmiernym wypadaniem kosmyków.
Sprawdź: Wcierki do włosów – domowe przepisy i metody aplikacji
Jak stosować olej arganowy na włosy?
Kosmetyczny olej arganowy możemy stosować w formie serum do rozdwojonych końcówek lub odżywki do włosów – nakładanej na ich całej długości. Produkt nadaje się także do zabiegu olejowania włosów.
Do tzw. olejowania włosów potrzebujemy około 3 łyżek stołowych oleju arganowego. Produkt kosmetyczny rozgrzewamy w dłoniach i nakładamy od skalpu po końcówki. Dla wzmocnienia efektu i lepszej przenikalności składników aktywnych, kosmyki możemy zawinąć w ręcznik, czepek lub w folię spożywczą. Olej trzymamy na włosach przez minimum 30 minut. Możemy go również pozostawić na całą noc.
W jaki sposób zmywać olej? Sama woda może nie wystarczyć, dlatego też zalecamy tzw. emulgowanie. Na kosmyki, na których znajduje się jeszcze olej arganowy, nakładamy ulubioną odżywkę i odczekujemy około 15 minut. Po upływie tego czasu spłukujemy włosy letnią wodą oraz myjemy je szamponem. Na końcu możemy ponownie sięgnąć po odżywkę. Dzięki emulgowaniu unikniemy ryzyka niedomycia oleju z powierzchni włosa.
Zapoznaj się: Olej z czarnuszki na włosy – w jaki sposób stosować? Porady
Olej arganowy na paznokcie
Olej arganowy możemy również wsmarowywać bezpośrednio w płytkę paznokci. Przede wszystkim wzmocni je od środka oraz zregeneruje. Dzięki temu nasze paznokcie przestaną być miękkie, łamliwe oraz rozdwajające.
Za pomocą oleju z nasion arganii możemy również zlikwidować przebarwienia na płytce paznokcia.
Dobrym pomysłem jest także aplikacja oleju na skórę dłoni, która stanie się nawilżona oraz gładka.
Olej arganowy na rzęsy
Kosmetyczny olej arganowy wykorzystywany jest także w roli naturalnej odżywki do pielęgnacji rzęs. Sprawia przede wszystkim, że nasze rzęsy są mocniejsze i dłuższe oraz rzadziej wypadają.
Olej możemy aplikować za pomocą czystej szczoteczki po tuszu. Wieczorem, po demakijażu, moczymy szczoteczkę w niewielkiej ilości oleju i rozczesujemy nią górne oraz dolne rzęsy. Olej możemy także nałożyć na brwi.
Olej arganowy – jak go stosować?
Tak jak pisaliśmy wyżej, olej arganowy wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym oraz kosmetycznym.
Olej spożywczy charakteryzuje się delikatnym, orzechowym posmakiem oraz ciemną barwą. Niewskazane jest stosowanie oleju do smażenie i gotowania, ponieważ pod wpływem wysokich temperatur traci on swoje prozdrowotne właściwości. Powinniśmy więc podawać go na zimno i dodawać do gotowych dań.
Spożywczy olej arganowy coraz częściej występuje w roli zamiennika masła. Smarujemy nim pieczywo, polewamy nim makaron, kasze, ziemniaki. Olej dopełni również smak sałatek. Na jego bazie przyrządzamy sosy i marynaty do mięs.
Olej kosmetyczny nadaje się do aplikacji na skórę, włosy, paznokcie oraz rzęsy.
Możemy go dodawać do gotowych kosmetyków lub wykorzystywać w formie:
- kremu do twarzy,
- kremu pod oczy,
- oleju do masażu,
- serum do twarzy,
- preparatów przeciwzmarszczkowych,
- preparatów przeciwtrądzikowych,
- kremu do rąk,
- balsamu do ciała,
- pomadki ochronnej do ust,
- odżywki do rzęs i brwi,
- odżywki do paznokci,
- serum i odżywki do włosów.
Przeciwwskazania do stosowania oleju arganowego
W przypadku kosmetycznego oleju arganowego rzadko odnotowuje się reakcje alergiczne skóry. Natomiast alergia może zostać potwierdzona podczas stosowania oleju arganowego spożywczego. Najlepiej więc stopniowo włączać produkt spożywczy do diety oraz obserwować reakcje organizmu.
Stosowanie oleju arganowego warto skonsultować z lekarzem, jeżeli jesteśmy w trakcie leczenia farmakologicznego lub w okresie okołozabiegowym.
Olej arganowy a ciąża
Olej arganowy jest bezpieczny dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Olej kosmetyczny może być stosowany do ujędrniania i nawilżania skóry w okresie ciąży – zapobiega powstawaniu rozstępów oraz walczy z cellulitem.
Jak przechowywać olej arganowy?
Olej arganowy powinniśmy przechowywać w suchym, zaciemnionym oraz chłodnym miejscu o optymalnej temperaturze od 16 do 19 stopni Celsjusza.
Termin przydatności do użycia wynosi od około 4 do 6 miesięcy od daty produkcji.
Bibliografia
I. Matławska i wsp., Znaczenie spożywcze, lecznicze i kosmetyczne oleju arganowego, Postępy Fitoterapii, 2010
M. Krzykowska, Olej arganowy – właściwości, działanie i zastosowanie w Kosmetologii, Studenckie Zeszyty Naukowe. Kosmetologia, 2016 (dostęp online) https://www.wsz.pl/wp-content/uploads/2014/06/Kosmetologia_nr_2-EBOOK.pdf
B. Błaszczyk, A. Pawłowska, Płynne złoto Maroka – olej arganowy, Ekonatura, 2015
B. Włudyka, Niezwykła moc oleju arganowego, Aura, 2011
K. Urtnowska, Przegląd wybranych kosmetyków dla kobiet w ciąży i po porodzie dostępnych w drogeriach, Kosmetologia Estetyczna (dostęp online) http://kosmetologiaestetyczna.com/ike/5.2016/files/assets/basic-html/index.html#13
M. Dzięcioł, J. Przysławski, Ocena wartości odżywczej i aktywności biologicznej wybranych olejów roślinnych dostępnych na rynku polskim w kontekście profilaktyki chorób dietozależnych, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2013
