Cellulit – jak powstaje i jakie są jego przyczyny? Fakty i mity o cellulicie

Czym jest cellulit?

Cellulit z medycznego punktu widzenia to lipodystrofia, czyli nierównomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej. Zniekształcona tkanka z czasem uwidacznia się na skórze i tworzy nieestetyczne zgrubienia. Odpowiadają za to zaburzenia mikrokrążenia. Grudki podskórne mają za zadanie modelować puste przestrzenie między tkankami, w których zbierają się zbędne produkty przemiany materii oraz woda. 

Cellulit nazywany jest również skórką pomarańczową, ponieważ nasza skóra, pokryta cellulitem, przypomina zewnętrznie nierównomierną powierzchnię pomarańczy. W rzeczywistości skórka pomarańczowa jest tylko jednym z symptomów występowania cellulitu. Inne z nich to: pofałdowanie i nierówna powierzchnia skóry, grudkowatość, przebarwienia i nierównomierny koloryt, powstawanie żylaków, powstawanie rozstępów. 

Cellulit to nierównomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, które z czasem uwidacznia się na skórze. Z jego powstawaniem powiązane są zaburzenia mikrokrążenia oraz wahania gospodarki hormonalnej. 

Cellulit pojawia się zazwyczaj w czasie ciąży (dotyczy około 20% kobiet), w czasie menopauzy oraz w okresie dojrzewania. Z rozwojem cellulitu powiązane są przede wszystkim duże wahania gospodarki hormonalnej. Warto wiedzieć, że organizm kobiety magazynuje tkankę tłuszczową, ponieważ jest ona źródłem hormonów – estrogenów. W momencie, gdy młoda dziewczyna zaczyna dojrzewać, cellulit może pojawiać się na jej ciele automatycznie. 

Gdzie występuje cellulit?

Przyjmuje się, że cellulit tworzy się najczęściej na udach oraz pośladkach. W rzeczywistości może występować także na ramionach, biodrach oraz na brzuchu. 

Jakie są rodzaje cellulitu?

Cellulit można podzielić w zależności od podłoża, na którym występuje. Wśród rodzajów cellulitu wyróżniamy: 

• cellulit wodny (twardy),
• cellulit tłuszczowy (miękki),
• cellulit cyrkulacyjny.

Cellulit wodny powstaje w wyniku nagromadzenia się wody w tkankach. Przez to dochodzi do rozrostu i nierównomiernego rozłożenia tłuszczów w tkance podskórnej. Cellulit wodny może występować także u osób, które prowadzą aktywny tryb życia, uprawiają sport i utrzymują stałą masę ciała. 

Cellulit tłuszczowy powstaje przy rozroście tkanek komórek tłuszczowych, w wyniku których powstają grudki. Grudki tłuszczu naciskają na naczynka, co z kolei prowadzi do braku możliwości usuwania z organizmu wody i toksyn. Tak właśnie pojawia się w naszym ciele cellulit miękki.

Cellulit cyrkulacyjny to połączenie cellulitu wodnego oraz cellulitu tłuszczowego. Może dotyczyć szczególnie osób, które borykają się z otyłością, ale również mają siedzący tryb życia i nie uprawiają sportu. 

Etapy rozwoju cellulitu 

Cellulit rozwija się stopniowo pod naszą skórą. Współcześnie możemy wyróżnić jego czterostopniową skalę. 

Pierwszy stopień – cellulit nie jest zauważalny na naszej skórze „gołym okiem”. Pojawia się w momencie, gdy ściskamy skórę. Najczęściej występuje na udach oraz na pośladkach. 

Drugi stopień – cellulit staje się coraz bardziej widoczny na zewnętrznej powierzchni skóry, która po ściśnięciu zaczyna przypominać skórkę pomarańczy. 

Trzeci stopień – cellulit jest widoczny „gołym okiem” nie tylko na powierzchni naszej skóry – odznacza się również pod obcisłymi ubraniami. Na tym etapie grudki mogą stawać się bolesne. 

Czwarty stopień – cellulit jest już zaawansowany i konieczna jest wizyta u lekarza. Skóra jest mocno pofałdowana, występują na niej bardzo duże oraz bolesne grudki. 

Jakie są przyczyny cellulitu? 

Cellulit może dotyczyć osób w różnym wieku, niezależnie od ich wagi. Największy wpływ na rozwój cellulitu ma nasza gospodarka hormonalna, brak ruchu i aktywności fizycznej oraz nieodpowiednia dieta. Regularne picie alkoholu, palenie papierosów, spożywanie nadmiaru słodyczy, przetworzonej żywności oraz słonych przekąsek wpływa na nierównomierne rozkładanie się tkanki tłuszczowej pod naszą skórą. 

Do szczegółowych przyczyn powstawania cellulitu należą:

• zaburzenia przepływu krwi w tkance podskórnej,
• zmiany poziomu prolaktyny,
• zmiany poziomu insuliny,
• zaburzenia metabolizmu tłuszczów,
• zaburzenia gospodarki wodnej organizmu,
• uwarunkowania genetyczne,
• problemy z układem pokarmowym,
• ciąża,
• skłonności do obrzęków,
• noszenie zbyt ciasnych ubrań,
• długie kąpiele w gorącej wodzie,
• częste wizyty na solarium,
• regularne, długotrwałe chodzenie na butach z wysokim obcasem,
• nadwaga,
• nieodpowiednia dieta,
• używki,
• spożywanie posiłków w późnych porach,
• wady postawy,
• brak ruchu – zwłaszcza przy siedzącym trybie życia,
• przewlekły stres,
• stosowanie niektórych leków, np. antykoncepcji. 

Jak walczyć z cellulitem? 

Powstawanie cellulitu to proces długotrwały, który nie jest kwestią kilku miesięcy, tylko lat. Dlatego też pomarańczowej skórce łatwiej jest zapobiegać, niż ją leczyć. Jeżeli zauważymy zmiany po ściśnięciu skóry dłońmi, to oznacza, że musimy już zacząć bitwę z cellulitem. 

Jeżeli chcemy zniwelować pomarańczową skórkę, to musimy stymulować nasze komórki do spalania tkanki tłuszczowej. Istotny jest więc ruch. Nie musimy jednak od razu katować się trudnymi i męczącymi treningami. W przypadku osób prowadzących siedzący tryb życia wystarczy regularnie uczęszczać na spacery. Jeżeli w naszym życiu jest obecny sport, to napinanie mięśni powoduje naturalny masaż tkanek i poprawę mikrokrążenia. To natomiast wpływa na spalanie również tkanki tłuszczowej oraz niwelowanie cellulitu. 

W walce z cellulitem pomoże przede wszystkim ruch, dieta oraz zmiany nawyków codziennych i nawyków żywieniowych. Najważniejsza jest regularność oraz cierpliwość.

Duży wpływ ma również zdrowa dieta. Unikajmy tłustych dań, słodkich i słonych przekąsek, fast foodów, gotowych potraw w słoikach. Postawmy na regularne posiłk, stosowanie ziół oraz na brak podjadania, zwłaszcza tego wieczornego. 

Warto pamiętać o tym, że szybkość powrotu skóry do jej gładkiej formy zależy od wielu czynników. Można wśród nich wymienić: etap rozwoju cellulitu, rodzaj cellulitu, wiek, płeć, wagę. Przede wszystkim najważniejsza jest jednak regularność oraz wytrwałość. Efekty nie będą się same utrzymywać, jeżeli po zadowalających rezultatach wrócimy do niezdrowych nawyków i siedzącego trybu życia. 

Przeczytaj: Szczotkowanie ciała na sucho a cellulit – czy to działa?

Fakty i mity na temat cellulitu

Wiemy już, czym jest cellulit i jakie są szczegółowe przyczyny jego powstawania. Poniżej przedstawiamy 13 najczęściej pojawiających się zagadnień dotyczących cellulitu w formie faktów i mitów. 

1. Cellulit nie wygląda tak samo u wszystkich 

Fakt: Cellulit występuje w różnych miejscach na naszym ciele, może również przybierać różny wygląd w postaci twardej, wiotkiej i obrzękowej. Zależy to przede wszystkim od etapu rozwoju zaburzenia rozłożenia tkanki tłuszczowej oraz od różnych czynników. Można wśród nich wymienić: płeć, wiek (cellulit często pojawia się w okresie menopauzalnym oraz w okresie rozwoju płciowego wśród młodych dziewcząt), wagę, uwarunkowania genetyczne, zaburzenia hormonalne, nieodpowiednią dietę, złe nawyki codzienne. 

2. Cellulit dotyczy tylko kobiet 

Mit: Problem cellulitu nie jest całkowicie obcy mężczyznom. Owszem, pomarańczowa skórka zdecydowanie częściej pojawia się wśród kobiet, ze względu na odmienną gospodarkę hormonalną. 

Przyczyny cellulitu u mężczyzn to: 

• obniżenie testosteronu i wzrost estrogenów,
• otyłość,
• brak aktywności fizycznej,
• nieodpowiednia dieta, palenie papierosów oraz spożywanie nadmiernych ilości alkoholu,
• życie w ciągłym stresie,
• stosowanie terapii hormonalnej,
• usunięcie jąder,
• zażywanie nieodpowiednich preparatów na wzrost masy mięśniowej,
• przyjmowanie niektórych leków. 

Cellulit u mężczyzn występuje głównie na brzuchu oraz na tzw. boczkach i biodrach. 

3. Cellulit a cellulitis to to samo

Mit: Cellulitis często stosowany jest jako synonim słowa cellulit. Jest to jednak błędne użycie tego terminu. Jak już wspomnieliśmy, cellulit to nierównomierne rozłożenie tkanki tłuszczowej, natomiast cellulitis to schorzenie – zapalenie tkanki łącznej, która leży pod skórą. 

Cellulitis rozwija się poprzez bakterie, które atakują tkankę łączną, ścięgna i tzw. powięzi mięśniowe. Może też rozprzestrzenić się na mięśnie. Charakterystycznym objawem tej choroby jest ból, obrzęk oraz zaczerwienienie chorego miejsca. Na skórze mogą pojawiać się bąble wypełnione ropą. 

Cellulitis może prowadzić do powikłań, z których najpoważniejszym jest martwica tkanek – zainfekowana tkanka musi zostać usunięta chirurgicznie. 

4. Cellulit dotyczy osób z nadwagą, otyłością i wahaniami wagi

Mit: Cellulit może pojawiać się również u szczupłych osób, który nigdy nie miały problemów z wahaniami wagi. Dzieje się tak na skutek np. zaburzeń gospodarki hormonalnej organizmu.

Faktem jest natomiast to, że cellulit pojawia się zdecydowanie częściej u osób otyłych, które prowadzą siedzący tryb życia, nie uprawiają sportu, nieodpowiednio się odżywiają i sięgają po używki, np. po alkohol. 

5. Dieta pomoże zwalczyć cellulit

Prawda: Dieta antycellulitowa pomoże nam zwalczyć cellulit, zwłaszcza jeżeli do tej pory nie koncentrowaliśmy się na tym, czy nasze posiłki są odpowiednio zbilansowane. Przede wszystkim należy zrezygnować z jedzenia typu fast food, potraw przetworzonych, z dużą zawartością tłuszczów. Bez winy nie są również słodycze, słodkie wypieki, słone przekąski. Do diety warto wprowadzić przede wszystkim owoce i warzywa, np. cytryny, ananasy, brokułu, szparagi.

Cellulit może też wynikać z problemów z gospodarką wodną organizmu, dlatego też powinniśmy przeanalizować ilości wypijanej wody oraz zjadanej soli. To właśni sól warunkuje zatrzymywanie się wody w naszym organizmie. Warto również nie spożywać ciężkostrawnych posiłków w godzinach wieczornych. 

6. Cellulit nie pojawia się u osób uprawiających sport

Mit: Cellulit pojawia się także wśród osób, które regularnie decydują się na aktywność fizyczną. Ruch nie ochroni nas przed pojawieniem się pomarańczowej skórki, ale może wpłynąć na jej zmniejszenie. Systematyczny trening poprawia krążenie krwi oraz limfy, przez co pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej i redukcji cellulitu.

7. Cellulitu nie trzeba leczyć

Mit: Wiele osób uważa, że cellulit jest problemem natury estetycznej – wpływa po prostu na nieestetyczny wygląd naszej skóry i nie wiąże się z problemami zdrowotnymi. Na początku artykułu przedstawiliśmy etapy rozwoju cellulitu. W momencie, gdy dochodzi do częściowego zwłóknienia tkanki podskórnej, to możemy odczuwać dolegliwości związane z bólem. Dzieje się tak, ponieważ guzki zwłókniałego kolagenu zaczynają nadmiernie naciskać na naczynia włosowate oraz na włókna nerwowe. Nieleczony cellulit może się rozwijać, przez co przestanie być jedynie problemem, który możemy zakryć pod ubraniem. 

8. Cellulit nie boli

Mit: Ten punkt wiąże się z punktem siódmym. Warto wiedzieć, że cellulit może boleć. Zmianom skórnym często towarzyszy uczucie ciężkości i nadmiernego napięcia kończyn dolnych. 

Z cellulitem mogą być też powiązane: żylaki, skurcze, mrowienia, drętwienia, pieczenie i miejscowa zmiana temperatury skóry, ból przy dotykaniu skóry. 

9. Kosmetyki pomogą zwalczyć cellulit

Prawda: Kosmetyki pomagają w walce z cellulitem. Jednak samo stosowanie odpowiedniego balsamu lub olejku nie sprawi, że natychmiastowo pożegnamy się z pomarańczową skórką. Owszem, mogą wpłynąć one na stymulację mikrokrążenia, czy nawet na spalanie tkanki tłuszczowej. Jednak do kosmetyków powinniśmy dołożyć przede wszystkim ruch i dietę. Warto także zastosować domowe zabiegi, np. body wrapping lub masaż bańkami chińskimi.  

10. Cellulit powstaje z toksyn

Mit: Toksyny nie są odpowiedzialne za powstawanie pomarańczowej skórki. Są jednak bezpośrednio powiązane z cellulitem – są jego skutkiem. Za powstawanie cellulitu najczęściej winne są zaburzenia gospodarki hormonalnej, zaburzenia metabolizmu tłuszczów oraz zaburzenia gospodarki wodnej. 

11. Raz zwalczony cellulit już nigdy nie powróci

Mit: Cellulit niestety często powraca. Mimo że zdecydujemy się na większe ilości ruchu, zmienimy dietę, nawyki, zaczniemy stosować odpowiednie kosmetyki, to i tak nie możemy nastawiać się na to, że wygraliśmy walkę z cellulitem. Przede wszystkim, aby nie dopuścić do jego nawrotu, nie możemy wracać do starych nawyków i schematów żywieniowych. Tutaj może pomóc jedynie regularność. 

12. Cellulit powstaje przez stres

Prawda: Cellulit powiązany jest ze stresem, a dokładnie z kortyzolem, który nazywany jest hormonem stresu. To właśnie on odpowiada za zwężanie się naczyń krwionośnych, a tym samym za odkładanie się tłuszczów w naszym ciele. Dodatkowo pod wpływem wzmożonego stresu skóra staje się mniej elastyczna. 

13. Cellulit jest dziedziczny

Prawda: Cellulit możemy odziedziczyć w genach. Wynika to z tego, że dziedziczymy ilość tzw. adiopocytów, czyli komórek magazynujących oraz syntezujących tłuszcze proste. Im więcej komórek tłuszczowych znajduje się w naszym ciele, tym pojawia się większe ryzyko powstania cellulitu. 

 

 

Bibliografia
B. Wludyka, Cellulit – problem nie zawsze kosmetyczny, Aura, 2013
A. Lisiecka. W. Hetman, Cellulit – patogeneza, profilaktyka i metody redukcji, Lublin 2021
A. Lonczak, Cellulit - leczenie i profilaktyka, Zdrowa Żywność – Zdrowy Styl Życia, 2011