Trądzik różowaty – przyczyny i leczenie
Trądzik różowaty to przewlekła choroba skóry, której dokładne przyczyny nie zostały współcześnie określone. Przyjmuje się, że na rozwój tej dermatozy mają wpływ m.in.: czynniki genetyczne, czynniki środowiskowe, czynniki psychogenne, zaburzenia hormonalne, zaburzenia trawienia, infekcje, stosowanie niektórych grup leków. Trądzik różowaty charakteryzuje się występowaniem rumienia oraz poszerzonych drobnych naczyń krwionośnych.
W leczeniu trądziku różowatego przede wszystkim stosuje się terapię farmakologiczną (żele, kremy, maści w zastosowaniu miejscowym). Ważną rolę odgrywa również prawidłowa pielęgnacja skóry oraz nasz sposób odżywiania. Warto wiedzieć, że niektóre produkty spożywcze dodatkowo wpływają na poszerzanie naczyń krwionośnych, a także wzmagają objawy towarzyszące, takie jak uczucie pieczenia i suchość skóry.
Dieta na trądzik różowaty – zasady żywieniowe
Dieta wspomagająca leczenie trądziku różowatego powinna opierać się na daniach lekkostrawnych, bogatych w antyoksydanty, mikroelementy, makroelementy, błonnik. Warto przede wszystkim zwracać uwagę na wartość indeksu glikemicznego produktów żywnościowych. Przyjmuje się, że żywność o wysokim IG może nasilać objawy trądziku, natomiast żywność o niskim IG wspiera prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu.
Przygotowując dania, skupiajmy się na tym, aby nie były one zbyt tłuste. Unikajmy smażenia, zwłaszcza na głębokim tłuszczu. Dobrym rozwiązaniem będą dania gotowane oraz pieczone. Pamiętajmy o tym, aby wyeliminować z diety również sól, która zatrzymuje wodę w organizmie, a także wszelkie ostre przyprawy, sos sojowy i cynamon.
Dieta na trądzik różowaty powinna być lekkostrawna i niskotłuszczowa. Warto, aby w jadłospisie znalazły się produkty o niskiej wartości indeksu glikemicznego.
Uwaga: Gorące potrawy i napoje wzmagają objawy trądziku różowatego – nasilają zaczerwienienie skóry.
Dieta na trądzik różowaty powinna dostarczać nam również nienasyconych kwasów tłuszczowych, które wykazują działanie przeciwzapalne. Cenne kwasy tłuszczowe znajdziemy w: olejach roślinnych, nasionach, orzechach, tłustych rybach morskich. Zwłaszcza kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 zapewniają naszej skórze właściwe nawilżenie. Zaleca się, aby co najmniej dwa razy w tygodniu sięgać po wspomniane tłuste ryby morskie, a do jadłospisu dodać orzechy, olej lniany, olej rzepakowy i nasiona sezamu.
Błonnik pozytywnie wpływa na pracę jelit i procesy przemiany materii, dzięki czemu wspomaga detoksykację organizmu. Jego dużych ilości dostarczą nam przede wszystkim pełnoziarniste produkty zbożowe, np. ciemne makarony, brązowy ryż, kasza gryczana, kasza pęczak, pieczywo razowe, płatki owsiane, otręby pszenne.
Do organizmu dostarczajmy źródeł błonnika i nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym tłuszczów z rodziny omega-3. Nie zapominajmy również o odpowiednim nawodnieniu.
Nie zapominajmy o właściwym nawodnieniu i wypijajmy 2 litry napojów dziennie. Wskazana jest zwłaszcza naturalna woda mineralna, a także ziołowe napary i herbaty, m.in. z mięty, rumianku, fiołka trójbarwnego, skrzypu polnego czy z ogórecznika lekarskiego. Zioła wykazują właściwości przeciwzapalne oraz antybakteryjne. Niewskazane są natomiast wody smakowe, napoje energetyczne, słodzone napoje gazowane, dosładzane soki i alkohol.
W diecie na trądzik różowaty nie jest wskazane również spożywanie tłustych mięs, takich jak baranina, wieprzowina, wołowina, dziczyzna.
Sprawdź: Trądzik różowaty a cera naczynkowa – podobieństwa i różnice
Witaminy A, B, C, E na trądzik różowaty
Zwłaszcza witamina A, witaminy z grupy B, witamina C, witamina E łagodzą objawy towarzyszące trądzikowi różowatemu. Odpowiadają za nawilżenie skóry, łagodzą stany zapalne, przyspieszają procesy gojenia się ran oraz pozytywnie wpływają na kondycję naszego naskórka.
Witamina A wykazuje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Redukuje wzmożoną produkcję łoju, zwęża pory, uczestniczy w procesach regeneracji naskórka. Witaminę A w postaci beta-karotenu znajdziemy w:
- marchwi,
- batatach,
- natce pietruszki,
- dyni,
- liściach buraka,
- jarmużu,
- brokułach,
- czerwonej papryce,
- wiśniach,
- grejpfrutach.
Witaminy z grupy B (witamina B3, witamina B6, witamina B9) są niezbędne do procesów regeneracji naszej skóry. Redukują stany zapalne, wpływają na kondycję naczyń krwionośnych, łagodzą objawy związane z okresem menopauzalnym oraz z cyklem miesiączkowym. Witaminy B3, B6 i B9 znajdziemy m.in. w:
- rybach,
- otrębach pszennych,
- kiełkach pszenicy,
- orzechach,
- jajach,
- zielonych warzywach.
Witamina C łagodzi podrażnienia skóry, wpływa na poprawę jej elastyczności, regenerację tkanki łącznej, a także może rozjaśniać istniejące przebarwienia, np. powstałe w wyniku promieniowania słonecznego. Naturalne źródła witaminy C to:
- dzika róża,
- czarna porzeczka,
- papaja,
- poziomka,
- kiwi,
- natka pietruszki,
- jarmuż,
- papryka (czerwona, zielona),
- brukselka,
- brokuły,
- kalafior.
Witamina E hamuje procesy starzenia się naskórka, natomiast przyspiesza procesy gojenia się ran. Co ważne, jej niedobór może zaostrzać rumień skórny. Witaminy E dostarczymy poprzez spożywanie:
- olejów roślinnych (słonecznikowy, rzepakowy, kukurydziany, sojowy, z orzechów laskowych, oliwa z oliwek),
- orzechów,
- migdałów,
- nasion i pestek słonecznika,
- kiełków pszenicy,
- czarnych jagód,
- mango,
- awokado,
- papryki (czerwona i zielona),
- natki pietruszki.
Selen i cynk a trądzik różowaty
W naszej diecie nie powinno zabraknąć również minerałów, takich jak selen i cynk, które wykazują działanie przeciwzapalne, wspierają układ odpornościowy i przyspieszają procesy gojenia się ran.
Do źródeł cynku należą:
- ziarna zbóż,
- jaja,
- ryby,
- pestki dyni,
- nasiona słonecznika,
- kasza gryczana,
- awokado,
- aronia,
- jeżyny,
- natka pietruszki,
- nasiona chia.
Selenu dostarczymy poprzez spożywanie:
- ryb morskich,
- drobiu,
- orzechów (zwłaszcza brazylijskich),
- jaj,
- otrębów pszennych.
Produkty zaostrzające objawy trądziku różowatego
Tak jak wspomnieliśmy wyżej, na objawy trądziku różowatego negatywnie wpływają potrawy ostre i pikantne. Z diety warto wyeliminować źródła węglowodanów prostych, produkty o wysokim stopniu przetworzenia, fast-foody, dania typu instant, słodycze, słone przekąski, napoje energetyczne, źródła histaminy.
Na liście produktów spożywczych, które wzmagają objawy trądziku różowatego, znajdziemy również:
- czekoladę,
- kakao,
- sery,
- śmietanę,
- jogurty,
- banany,
- figi,
- śliwki,
- truskawki,
- owoce cytrusowe,
- pomidory,
- szpinak,
- bakłażan,
- fasolę,
- bób,
- groch,
- kiszonki,
- wanilię,
- sos sojowy,
- cukier,
- ekstrakt drożdżowy,
- cynamon,
- paprykę chili,
- pieprz cayenne,
- sos tabasco,
- ocet spirytusowy,
- mocną kawę,
- mocną herbatę,
- alkohol.
Bibliografia
Dieta w leczeniu trądziku. Fakty, porady, przepisy, Portal Diety NFZ (dostęp online) https://diety.nfz.gov.pl/images/ebooki/ebook-terapeutyczny-tradzik-online.pdf
A. Jaworek, A. Wojas-Pelc, M. Pastuszczaki, Czynniki zaostrzające przebieg trądziku różowatego, Przegląd Lekarski, 65(4), 2008 (dostęp online) https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/273828/jaworek_wojas-pelc_pastuszczak_czynniki_zaostrzajace_przebieg_tradziku_rozowatego_2008.pdf?sequence=1&isAllowed=y
A. Czarnecka, J. Tymicka, Trądzik różowaty – postacie kliniczne i leczenie, Postępy Dermatologii i Alergologii, 2005
https://food-forum.pl/artykul/dieta-przy-tradziku-rozowatym-co-jesc-a-czego-unikac
https://dietetycy.org.pl/wplyw-zywienia-na-cere-tradzikiem-rozowatym/