Czym jest miód gryczany?
Miód gryczany wytwarzany jest z nektaru pozyskiwanego przez pszczoły z kwiatów gryki zwyczajnej – popularnej, jednorocznej rośliny uprawnej, która kwitnie od lipca do sierpnia.
Miód gryczany wyróżnia się na tle innych miodów dzięki charakterystycznej, ciemnej barwie. W zależności od warunków przechowywania, ten produkt od pszczół może przybierać nawet kolor czarny. Jego aromat jest natomiast równie intensywny, jak kolor.
W kwestii smaku – miód gryczany nie wszystkim przypadnie do gustu. Dlaczego? Jego nutki smakowe również są charakterystyczne. Równocześnie możemy wyczuć słodycz, gorycz oraz ziołowy posmak.
Sprawdź: Miód manuka – właściwości, jak go stosować? Na co pomaga miód manuka?
Jakie są właściwości miodu gryczanego?
W składzie miodu gryczanego znajdziemy cenne składniki odżywcze, takie jak:
- rutyna,
- przeciwutleniacze,
- enzymy: amylazy, fosfatazy, inwertazy,
- żelazo,
- magnez,
- potas,
- fosfor,
- mangan,
- bor,
- krzem,
- cynk,
- sód,
- miedź,
- wanad,
- witamina C,
- witamina B1,
- witamina B2,
- witamina B3.
Warto docenić miód gryczany ze względu na jego wartości odżywcze, ponieważ zawartość żelaza, magnezu, fosforu, witaminy C oraz witamin z grupy B jest najwyższa spośród wszystkich rodzajów miodów.
Miód z gryki jest produktem wysokokalorycznym – w jego 100 gramach zawartych jest około 340 kalorii.
Przeczytaj także: Miód z cynamonem – właściwości prozdrowotne. Czy ma działanie odchudzające?
Miód gryczany – jakie są jego zdrowotne właściwości?
Miód gryczany doceniany jest ze względu na swoje lecznicze właściwości. Przede wszystkim wzmacnia naszą odporność i organizm, regeneruje, a także cechuje się działaniem oczyszczającym. Zawartość przeciwutleniaczy chroni nas przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i toksyn oraz hamuje procesy starzenia się komórek.
Miód gryczany wpływa na odporność
Miód gryczany działa jak naturalny antybiotyk, dzięki czemu może skrócić intensywność oraz czas trwania infekcji bakteryjnych. Obecność rutyny oraz witaminy C wpływa na ogólną poprawę naszej odporności. Warto dodać, że spożywanie miodu z gryki pomaga w odkrztuszaniu flegmy oraz łagodzi kaszel.
Miód gryczany oddziałuje na układ sercowo-naczyniowy i układ nerwowy
Miód gryczany zawiera duże ilości rutyny, które regulują przepuszczalność ścianek włosowatych naczyń krwionośnych – tym samym zapobiegają rozwojowi miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego. Dlatego też miód z gryki często określany jest jako „przedłużacz życia”. Warto dodać, że cechuje się on również największym stężeniem rutyny spośród wszystkich rodzajów miodu.
Miód obniża ciśnienie tętnicze krwi. Zalecany jest dla osób starszych, które zmagają się z chorobami układu krążenia oraz dla osób, które przechodzą rekonwalescencję po zawale lub wylewie.
Zawartość magnezu w miodzie z gryki sprawia, że ten produkt spożywczy naturalnie reguluje rytm pracy serca i wspomaga nasz układ nerwowy.
Miód gryczany leczy anemię
Duże stężenie żelaza sprawia, że miód z gryki wykorzystywany jest w leczeniu niedokrwistości – wspiera nas w walce z anemią. Produkt od pszczół przyczynia się do wzrostu poziomu hemoglobiny we krwi.
Miód z gryki jako środek przeciwbólowy
Miód gryczany wykorzystywany jest w roli naturalnego środka przeciwbólowego – zwłaszcza w przypadku bólów migrenowych oraz stawowych. Możemy go aplikować miejscowo na bolące miejsca, które następnie owiniemy bandażem. Taki domowy zabieg przyspieszy gojenie się tkanki łącznej.
Miód gryczany wspiera wątrobę i odtruwanie organizmu
Miód znany jest również z tego, że ochrania oraz wzmacnia naszą wątrobę. Dzięki temu ten organ szybciej usuwa toksyny oraz szkodliwe metale ciężkie. Odtruwanie organizmu jest szczególnie ważne dla osób, które nadużywają alkoholu, palą papierosy oraz wypijają spore ilości kawy.
Miód gryczany łagodzi objawy astmy
Miód gryczany wykorzystywany jest do zwalczania objawów towarzyszących astmie: duszności, kaszlu, świszczącego oddechu czy uczucia uciskania w klatce piersiowej.
Miód gryczany doda energii
Miód gryczany dostarcza do naszego organizmu odpowiednie dawki energii, ponieważ zawarte w nim cukry proste są szybko wchłaniane. Badania wskazują również, że ten produkt spożywczy ułatwia koncentrację, poprawia nasze samopoczucie oraz zmniejsza napięcie nerwowe.
Miód gryczany dla sportowców
Spożywanie miodu gryczanego jest zalecane także dla osób uprawiających sport. Poza tym, że produkt od pszczół dodaje nam energii, to dodatkowo wspomaga leczenie urazów wewnętrznych.
Zobacz: Miód spadziowy – na co pomaga? Poznaj rodzaje, właściwości i zastosowania miodu spadziowego
Miód gryczany w kosmetyce
Miód wykorzystywany jest również w przemyśle kosmetycznym do pielęgnacji skóry oraz włosów – to wszystko za sprawą właściwości nawilżających, regenerujących oraz odżywczych. Miód gryczany możemy zastosować również w formie dodatku do gotowych peelingów i maseczek. Obecność antyoksydantów w miodzie z gryki wpływa na to, że ten produkt wykorzystywany jest do produkcji kosmetyków przeciwzmarszczkowych.
Miód gryczany nadaje się do punktowej aplikacji na wszelkiego rodzaju wypryski oraz zmiany trądzikowe – zadziała on przeciwzapalnie oraz zmniejszy ich widoczność. Natomiast regularne stosowanie maski miodowej przywróci naszej cerze blask oraz pomoże w rozjaśnianiu przebarwień.
Miód gryczany działa przeciwzapalnie na skórę trądzikową, rozjaśnia przebarwienia skórne, przyspiesza gojenie się ran i zapobiega powstawaniu blizn.
Produkt od pszczół przyspiesza procesy gojenia się ran – usuwa z nich wilgoć, a także zapobiega rozwojowi bakterii ze względu na niskie pH oraz wysoką zawartość cukrów. Dodatkowo chroni przed powstawaniem blizn, ponieważ zawarta w nim glukoza łączy się z kolagenem – białkiem budulcowym – a to sprawia, że komórki skóry regenerują się bez tworzenia tzw. strupa.
Warto wiedzieć, że miód z gryki pomoże nam zahamować nadmierne wypadanie włosów. W jaki sposób? Aplikując miód w formie maski również na skórę głowy, nie tylko nawilżymy i zregenerujemy skalp, ale również pobudzimy krążenie skóry. Dzięki temu naturalnie wzmocnimy cebulki włosowe. Natomiast miód nakładany na całą długość włosów regeneruje zniszczone i rozdwojone końcówki i nada kosmykom blasku i miękkości.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania miodu gryczanego?
Miód gryczany nie powinien być podawany dzieciom poniżej 1. roku życia. Produkt warto wprowadzać stopniowo oraz w niewielkich ilościach do diety dzieci starszych.
Przeciwwskazaniem do spożywania miodu gryczanego jest również alergia na miód i pyłki roślinne. Ze względu na dużą kaloryczność osoby borykające się nadwagą i otyłością powinny skonsultować włączenie go do diety z lekarzem.
Miód gryczany nie jest zalecany dla osób borykających się zespołem jelita drażliwego.
Miód gryczany charakteryzuje się wysoką zawartością fruktozy, która łatwo ulega fermentacji w jelitach, dlatego też ten rodzaj produktu od pszczół nie jest zalecany dla osób zmagających się z objawami zespołu jelita drażliwego (IBS). Spożywanie fruktozy powinny również ograniczyć osoby chorujące na dnę moczanową.
Miód gryczany a cukrzyca
Czy miód gryczany może być spożywany przez diabetyków oraz osoby zmagające się z insulinoopornością?
W niektórych źródłach możemy znaleźć informację, że miód gryczany może być bezpiecznie stosowany w przypadku cukrzycy typu II, jeżeli będzie spożywany wraz z produktami spowalniającymi wchłanianie glukozy z jelit do krwi. Niestety, jest to jedynie powtarzany mit, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę wysoką wartość indeksu glikemicznego miodu gryczanego.
Lekarze podkreślają, że żaden rodzaj miodu nie jest w pełni bezpieczny dla diabetyków. W przypadku wyrównanej glikemii specjalista może zezwolić na spożycie minimalnej ilości produktu od pszczół, jednak nie powinno się bezkarnie włączać go na stałe do jadłospisu. Ograniczenie miodu zalecane jest również w wytycznych opracowanych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne.
Miód gryczany a ciąża
Czy ciąża stanowi przeciwwskazanie do spożywania miodu gryczanego? Tak jak w przypadku cukrzycy, w kwestii sięgania po miód przez kobiety w ciąży można znaleźć wiele sprzecznych informacji. Jedne zakładają, że miód pozytywnie wpłynie na odporność przyszłej mamy oraz pomoże jej naturalnie zwalczyć infekcje, natomiast inne podkreślają, że miód może stanowić źródło szkodliwych bakterii. Najlepiej więc skonsultować się z lekarzem prowadzącym, który powinien rozwiać wszelkie wątpliwości. Wśród przeciwwskazań do stosowania miodu można na pewno wymienić cukrzycę ciążową, insulinooporność oraz alergię na miód i pyłki roślinne.
Jak stosować miód gryczany?
Miód gryczany możemy stosować w formie miodowego napoju, który pozytywnie wpłynie m.in. na naszą odporność. Wystarczy, że rozpuścimy łyżeczkę produktu w letniej w szklance letniej wody – miksturę najlepiej pozostawić na noc, aby wypić ją rano 30 minut przed śniadaniem.
Miód pomoże nam zneutralizować ból gardła, jeżeli dodamy go do herbaty. Ważne jest jednak, aby temperatura napoju nie przekraczała 40 stopni Celsjusza – w wysokich temperaturach miód gryczany traci swoje cenne właściwości, a także wzrasta jego wartość indeksu glikemicznego.
Miodem gryczanym możemy dosładzać napoje, typu kawa i herbata, a także ciasta. Nie każdemu jednak będzie pasować to połączenie ze względu na charakterystyczny smak miodu z gryki.
Zapoznaj się: Miód faceliowy – właściwości lecznicze, kaloryczność, indeks glikemiczny
Jak przechowywać miód gryczany?
Jeżeli zależy nam, aby miód jak najdłużej zachował swoją konsystencję oraz smak, to powinniśmy zadbać o jego odpowiednie przechowywanie. Wybierajmy miejsca chłodne i zaciemnione o temperaturze od 4 do 10 stopni Celsjusza.
Pamiętajmy również o dokładnym zakręcaniu słoika – miód chłonie wilgoć oraz zapachy z zewnątrz.
Warto wiedzieć, że termin przydatności do spożycia wynosi około 24 miesiące od daty wytworzenia miodu.
Krystalizacja miodu gryczanego
Krystalizacja miodu gryczanego może zachodzić do kilku miesięcy od jego otwarcia i przybiera formę gruboziarnistą. Niektórzy pszczelarze poddają miód zabiegowi kremowania – dzięki temu w konsystencji przypomina on masło, a samo kremowanie zapobiega krystalizacji.
Jeżeli chcemy, aby miód wrócił do dawnej konsystencji, to wystarczy, że zanurzymy go w ciepłej wodzie, której temperatura nie przekracza 40 stopni Celsjusza.
Bibliografia
B. Kędzia, E. Holderna-Kędzia, Miód gryczany, Pszczelarstwo, 2014
B. Kędzia, E. Holderna-Kędzia, Wyjątkowe działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne i antybiotyczne miodu gryczanego, Pszczelarstwo, 2013
E. Holderna-Kędzia, Charakterystyka miodu gryczanego, Pszczelarstwo, 2001
E. Majewska, Porównanie wybranych właściwości miodów pszczelich jasnych i ciemnych, Nauka Przyroda Technologie, 2009 (dostęp online) http://www.npt.up-poznan.net/pub/art_3_143.pdf
A. Niedźwiedzki, Skarby z ula – miód gryczany, Wieś Mazowiecka. Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie, 2010
