Miód czy cukier – czym lepiej słodzić?

Miód czy cukier – którego produktu powinniśmy używać do słodzenia? Czy cukier rzeczywiście jest szkodliwy? Czy miód może być stosowany przez diabetyków? W artykule porównaliśmy ze sobą składniki odżywcze, właściwości zdrowotne, zawartość kaloryczną oraz indeks glikemiczny miodu i cukru białego.

Mężczyzna słodzący herbatę miodem

Miód w roli zamiennika cukru 

Coraz częściej możemy się spotkać z opiniami, że stosowanie cukru białego szkodzi naszemu zdrowiu. Dlatego też szukamy przede wszystkim zdrowszych produktów, które osłodzą nasze potrawy oraz napoje. Jednym z naturalnych słodzików jest miód

Co warto wiedzieć o miodzie? Składa się on glukozy i fruktozy, a sacharoza, główny budulec cukru, nie przekracza 10% jego zawartości. W składzie miodu znajdują się białka, enzymy, witaminy z grupy B, witamina C oraz składniki mineralne, a wśród nich potas, wapń, magnez i żelazo. 

Miód znany jest przede wszystkim ze swoich prozdrowotnych właściwości. Dzięki zawartości cennych składników bioaktywnych działa bakteriobójczo, grzybobójczo, przeciwzapalnie. Wykazuje właściwości antyoksydacyjne, dlatego też chroni nasz organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. 

Miód działa bakteriobójczo, grzybobójczo, przeciwzapalnie. W jego składzie można znaleźć białka, składniki bioaktywne, witaminy z grupy B, witaminę C.

Regularne spożywanie miodu oddziałuje na odporność i wzmacnia organizm podczas wysiłku fizycznego oraz intelektualnego. Dodatkowo miód może wpływać na zahamowanie procesów miażdżycowych, regenerację mózgu, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, poprawę przemiany materii. Swoje zastosowanie znajduje również w kosmetyce, ponieważ odżywia i regeneruje włosy, a także nawilża i uelastycznia skórę. 

O miodzie należy wiedzieć, że w temperaturze powyżej 50 stopni Celsjusza traci opisane powyżej właściwości zdrowotne. Co to oznacza? Jeżeli chcemy nim słodzić napoje, to najlepiej już przestudzone. Dodawanie miodu do gorących potraw lub ciast sprawi, że utraci on swoje cenne właściwości. 

W temperaturze powyżej 50 stopni Celsjusza miód traci swoje zdrowotne właściwości. 

Miód powinien być również odpowiednio przechowywany – najlepiej w temperaturze około 10 stopni, w miejscu chłodnym oraz zaciemnionym. Nadmiar światła i wilgoci może przyczynić się do fermentacji. 

Sprawdź: Co jest zdrowsze: syrop klonowy czy miód? Wyjaśniamy 

Czy cukier jest szkodliwy? 

Cukier biały na łyżeczce
W jednej łyżeczce cukru znajduje się około 25 kalorii

Warto wiedzieć, że cukier biały w 99% składa się z sacharozy, a w jego składzie nie znajdziemy żadnych składników odżywczych. Stanowi jedynie źródło energii, dlatego też określany jest jako „puste kalorie”. 

Cukier uznaje się za szkodliwy, ponieważ jest zdecydowanie nadużywany w naszej codziennej diecie. Może to doprowadzić do rozwoju cukrzycy, insulinooporności, nadwagi, otyłości. Ta substancja słodząca podwyższa również ciśnienie tętnicze krwi i prowadzi do zaburzeń sercowo-naczyniowych. 

Cukier nie dostarcza składników odżywczych, a jedynie kalorii. Nadużywany w codziennej diecie prowadzi do rozwoju cukrzycy, nadwagi, otyłości, próchnicy. 

Spożywanie zbyt dużych dziennych dawek cukru negatywnie oddziałuje na pracę naszego układu hormonalnego. Przyczynia się do zwiększenia stresu oksydacyjnego oraz do występowania próchnicy i trądziku pospolitego. 

Zapoznaj się: Miód słonecznikowy – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Miód czy cukier? 

Miód czy cukier? Zadając sobie to pytanie i analizując skład miodu i cukru białego, już na pierwszy rzut oka widać, że zdecydowanie lepszym wyborem będzie słodzenie miodem. Przede wszystkim, w porównaniu do cukru, w pozytywny sposób oddziałuje na nasze zdrowie i zawiera cenne składniki bioaktywne. Niestety, miód ma też swoją ciemną stronę. Możemy za nią uznać znaczną kaloryczność oraz wysoką wartość indeksu glikemicznego

Miód czy cukier – kaloryczność 

W jednej łyżeczce miodu znajduje się około 40 kalorii, co sprawia, że naturalny miód jest produktem kalorycznym. Jednak jest dużo słodszy od klasycznego cukru, dlatego do słodzenia potraw czy napojów używamy go mniej. 

Cukier jest produktem wysokokalorycznym. Jak już wspomnieliśmy, prócz wartości energetycznej nie znajdziemy w nim żadnych innych składników odżywczych. W jednej łyżeczce cukru znajduje się około 25 kcal. W 100 gramach produktu zawartych jest około 400 kalorii. Oznacza to, że cukier jest mniej kaloryczny niż miód. 

Biorąc pod uwagę kwestię kaloryczności, możemy stwierdzić, że oba produkty są wysokokaloryczne. W przeliczeniu na liczbę kalorii zawartych w łyżeczce produktu wygrywa jednak cukier. 

Zapoznaj się: Miód rzepakowy – właściwości, cechy, zastosowanie 

Miód czy cukier – indeks glikemiczny 

Obliczając indeks glikemiczny miodu, należy pamiętać o tym, że zależy on od pochodzenia produktu. Różne rodzaje miodów w odmienny sposób wpływają na poziom cukru we krwi. Uznaje się, że najniższą wartość indeksu glikemicznego ma miód akacjowy – wartość równa 32 – a najwyższą charakteryzują się miody wielokwiatowe – wartość równa ok. 80-90. 

Jeżeli chcemy stosować miód do słodzenia kawy lub herbaty, to musimy mieć na uwadze, że rozpuszczenie tego produktu od pszczół dodatkowo zwiększy wartość indeksu glikemicznego. 

Jak w porównaniu do miodu wypada wartość indeksu glikemicznego cukru? Cukier biały rafinowany charakteryzuje się wysoką wartością IG – wynosi ona 70. 
Większość rodzajów miodu cechuje się wysoką wartością indeksu glikemicznego. Oznacza to, że diabetycy powinni unikać zarówno miodu, jak i cukru. 

Sprawdź: Miód nawłociowy – wpływ na zdrowie, właściwości, przeciwwskazania 

Czym lepiej słodzić – miodem czy cukrem? 

Przeanalizowaliśmy skład, kalorie oraz indeks glikemiczny obu produktów. Wiemy już, że miód może uchodzić za zdrowy zamiennik cukru, ponieważ w pozytywny sposób oddziałuje na nasze zdrowie i dobrze wpływa na odporność. Natomiast cukier może powodować rozwój cukrzycy, otyłości, nadwagi, próchnicy. 

Oba produkty są wysokokaloryczne. Jeżeli więc szukamy zamiennika cukru, który dodatkowo będzie się cechować niską wartością energetyczną, to nie powinniśmy brać pod uwagę miodu, tylko np. stewię. Stosując na diecie miód, musimy pamiętać o tym, że jeżeli nie spalimy podczas treningu nadmiaru cukru, to odłoży się on w naszym organizmie w formie zbędnego tłuszczu. Osobom stosującym dietę i dbającym o sylwetkę zaleca się więc spożywanie maksymalnie 2 łyżeczek miodu dziennie. 

Zarówno miód, jak i cukier szybko podnoszą stężenie glukozy we krwi. Oznacza to, że oba produkty nie są wskazane dla diabetyków. 

Zapoznaj się: Miód lipowy – wartości odżywcze, wpływ na zdrowie, zastosowanie

 

 

 

Bibliografia

A. I. Tichonow, L. A. Bondarenko, T. G. Jarnych, O. S. Szpyczak, W. M. Kowal, Miód naturalny w medycynie i farmacji (Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznicze), 2017

L. Kłosiewicz-Latoszek, B. Cybulska, Cukier a ryzyko otyłości, cukrzycy i chorób sercowo‑naczyniowych, Warszawa 2011