Miód nawłociowy – wpływ na zdrowie, właściwości, przeciwwskazania

Miód nawłociowy to jeden z rodzajów popularnego produktu od pszczół o szerokim zastosowaniu prozdrowotnym. Jakie są właściwości miodu z kwiatów nawłoci? Jak oddziałuje na nasz organizm? Czy mogą po niego sięgać diabetycy i kobiety ciężarne? Sprawdź, dlaczego warto spożywać miód nawłociowy.

Pszczoła siedząca na nawłoci

Miód nawłociowy – charakterystyka

Miód nawłociowy powstaje na bazie nektaru z nawłoci pospolitej (inaczej mimozy lub złotej rózgi) – rośliny kwitnącej od sierpnia do okresu zimowego. 

Miód nawłociowy zazwyczaj cechuje się jasno-żółtym kolorem, czasami przybierając lekko brązowe, bursztynowe zabarwienie. Jego smak jest przeważnie słodki, ale możemy również wyczuć gorzkie lub kwasowe nuty smakowe. 

Proces krystalizacji zachodzi stosunkowo szybko i powoduje, że miód z nawłoci staje się bardziej kremowy oraz nabiera jaśniejszej barwy. 

Jakie są właściwości miodu nawłociowego?

Miód nawłociowy składa się głównie z cukrów prostych, czyli z fruktozy i z glukozy. Poniżej 1% jego składu stanowi sacharoza. W miodzie nawłociowym znajdziemy również:

  • witaminy, 
  • składniki mineralne, 
  • białka, 
  • kwasy organiczne, 
  • flawonoidy, 
  • olejki eteryczne, 
  • saponiny. 

Kaloryczność 

Warto wiedzieć, że miód jest produktem wysokokalorycznym – w jego 100 gramach zawartych jest około 320 kalorii. Oznacza to, że jedna łyżka stołowa dostarcza nam około 45 kalorii. Miód powinien więc stanowić jedynie dodatek do zbilansowanej diety, a ostrożność w jego spożywaniu powinny zachować osoby borykające się nadwagą i otyłością. 

Indeks glikemiczny miodu nawłociowego 

Wartość indeksu glikemicznego miodu nawłociowego jest średnia i wynosi około 55. Jednak ulega ona zmianie w sytuacji, gdy stosujemy miód w roli zdrowszego zamiennika białego cukru i słodzimy nim np. kawę i herbatę. Powinniśmy wiedzieć, że wysoka temperatura nie tylko niszczy prozdrowotne właściwości tego produktu od pszczół, ale również wpływa na podwyższenie się wartości indeksu glikemicznego. 

Sprawdź: Miód manuka – właściwości, jak go stosować? Na co pomaga miód manuka? 

Jak miód nawłociowy wpływa na nasze zdrowie? 

Miód nawłociowy na łyżce
Miód nawłociowy wspiera naszą odporność, a także hamuje rozwój niektórych schorzeń i pozytywnie wpływa na urodę

Miód nawłociowy charakteryzuje się szerokim działaniem prozdrowotnym: 

  • łagodzącym,
  • przeciwzapalnym, 
  • przeciwbakteryjnym, 
  • antyoksydacyjnym, 
  • odtruwającym. 

Miód nawłociowy na odporność 

Miód nawłociowy wykazuje silne działanie antybiotyczne, przeciwzapalne oraz przeciwbakteryjne, dlatego też pozytywnie wpływa na nasz układ immunologiczny. Może stanowić nie tylko naturalną tarczę chroniącą przed infekcjami, ale również skutecznie skracać czas ich występowania i łagodzić towarzyszące objawy i dolegliwości bólowe. 

Miód nawłociowy wykorzystywany jest również w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych, nerek oraz dróg żółciowych. 

Miód nawłociowy na stawy 

Z badań naukowych wynika, że regularne sięganie po miód z nawłoci wspomaga leczenie schorzeń stawów. Wynika to z tego, że w składzie miodu znajdziemy garbniki, które oddziałują na zmniejszenie stanów zapalnych. 

Miód z kwiatów nawłoci możemy zastosować również zewnętrznie. Jego niewielką ilość aplikujemy na bolące stawy, a następnie nakładamy bandaż. Miodowy okład zmywamy po upływie kilku godzin. 

Spożywając miód nawłociowy doustnie, zapobiegamy utracie gęstości kości, czyli przeciwdziałamy rozwojom zwyrodnień chrząstek i kości. 

Miód z nawłoci odtruwa 

Mimoza uznawana jest za roślinę odtruwającą, dlatego też miód nawłociowy również cechuje się tymi właściwościami. Naturalny produkt spożywczy wspomaga usuwanie szkodliwych pozostałości produktów przemiany materii. 

Miód nawłociowy na układ krwionośny 

Flawonoidy zawarte w miodzie z kwiatów nawłoci pozytywnie wpływają na układ krwionośny – utrzymują prawidłowe krążenie krwi, zmniejszając nadciśnienie i równocześnie wspomagając pracę serca. Produkt od pszczół zalecany jest dla osób, które zmagają się z miażdżycą, chorobą niedokrwienną serca lub są w grupie wysokiego ryzyka zachorowalności na choroby układu sercowo-naczyniowego. 

Miód z nawłoci na dolegliwości pokarmowe 

Miód z nawłoci wykorzystywany jest łagodzeniu dolegliwości ze strony układu pokarmowego, czyli biegunek, zgagi, zaparć, a także związanych z wrzodami żołądka i dwunastnicy. 

Produkt od pszczół wykazuje działanie żółciopędne, co oznacza, że może zmniejszać objawy wynikające ze schorzeń dróg żółciowych i woreczka żółciowego. 

Miód nawłociowy na zapalenie dróg moczowych 

Miód nawłociowy wykazuje działanie moczopędne, a dzięki właściwościom bakteriobójczym może wspomagać leczenie zapalenia pęcherza i cewki moczowej. 

Miód nawłociowy doda energii 

Miód z nawłoci stanowi również dobre źródło energii, dlatego też zalecany jest dla osób: pracujących fizycznie, uprawiających sport, narażonych na stres i wysiłek umysłowy. Należy jednak pamiętać, aby ze względu na wysoką kaloryczność zachować umiar w jego spożywaniu. 

Miód nawłociowy w kosmetyce 

Miód nawłociowy znajduje zastosowanie również w naturalnej pielęgnacji skóry i włosów. Stosowany zewnętrznie, np. jako składnik maseczek do twarzy, odżywia, uelastycznia i ujędrnia nasz naskórek. Dodatkowo może zmniejszać stany zapalne, dzięki czemu wykorzystywany jest w leczeniu trądziku. 

Obecność antyoksydantów sprawia, że miód cechuje się łagodnym działaniem przeciwzmarszczkowym – antyoksydanty hamują działanie szkodliwych wolnych rodników, które odpowiedzialne są za procesy starzenia się komórek organizmu, w tym komórek naskórka. 

Z miodu nawłociowego możemy także wykonać domowe maski do włosów oraz płukanki. Naturalny produkt szczególnie sprawdzi się na włosach suchych, zniszczonych, pozbawionych blasku. Regularnie stosując miodowe maski, możemy zauważyć przede wszystkim nawilżenie kosmyków, ale również efekt nabłyszczenia. 

Zapoznaj się: Miód rzepakowy – właściwości, cechy, zastosowanie 

Zastosowanie miodu z nawłoci 

Miód z nawłoci znajduje szerokie zastosowanie w naszej domowej kuchni. Najczęściej jednak służy nam do smarowania pieczywa, słodzenia herbaty i kawy, słodzenia deserów. Możemy też wykonać z niego nalewkę lub dodać go do naleśników i dań mięsnych. Warto mieć na uwadze, że w temperaturze powyżej 40 stopni Celsjusza każdy rodzaj miodu traci swoje zdrowotne właściwości. 

Przeczytaj również: Miód gryczany – właściwości, wykorzystanie w kosmetyce, przeciwwskazania

Jak przechowywać miód z nawłoci? 

Aby nasz miód jak najdłużej zachował cenne właściwości i doskonały smak, powinniśmy przechowywać go w miejscu suchym i zaciemnionym. Zwróćmy uwagę na to, żeby słoik z miodem był odpowiednio zakręcony, ponieważ ten produkt od pszczół może wchłaniać wilgoć z otoczenia. 

Przeciwwskazania do spożywania miodu nawłociowego 

Miód z nawłoci nie powinien być spożywany przez osoby z predyspozycjami do alergii, zwłaszcza tych wywołanych przez alergeny zawarte w: pyłkach roślin, jadzie owadów, grzybach pleśniowych. W tym produkcie spożywczym występują m.in. enzymy z gruczołów pszczelich czy z ziaren pyłków. Jak rozpoznać alergię na miód? Do jej charakterystycznych objawów należą:

  • wysypka skórna, 
  • świąd skóry,
  • obrzęk powiek, 
  • obrzęk ust, 
  • bóle brzucha, 
  • wymioty i nudności, 
  • biegunka, 
  • kaszel i duszności, 
  • wydzielina z nosa, 
  • obrzęk gardła, 
  • obrzęk nosa, 
  • ból gardła, 
  • osłabienie.  

Warto, aby miodu nawłociowego unikały także osoby borykające się z otyłością oraz nadwagą, ponieważ miód zawiera cukry oraz jest wysokokaloryczny. 

Miód nawłociowy a cukrzyca 

Tak jak pisaliśmy wyżej, miód nawłociowy składa się głównie z cukrów prostych oraz charakteryzuje się średnią wartością indeksu glikemicznego równą 55. Oznacza to, że nie jest on bezpiecznym produktem spożywczym dla diabetyków, ponieważ w szybkim tempie podnosi poziom glukozy we krwi, który następnie gwałtownie spada. 

Wprowadzenie miodu do diety osoby chorej na cukrzycę może się odbyć jedynie pod nadzorem lekarza oraz przy regularnym monitorowaniu poziomu glikemii. 

Miód nawłociowy a ciąża 

W kwestii spożywania miodu przez kobiety ciężarne, to przed włączeniem tego produktu do diety najlepiej skonsultować się z lekarzem prowadzącym. W wielu źródłach możemy znaleźć informacje, że najbezpieczniejszych wyborem będzie sięganie po miód pasteryzowany. Dlaczego? 

Każdy rodzaj niepasteryzowanego miodu charakteryzuje się zawartością substancji biologicznie czynnych oraz naturalnych bakterii. Przez to też w miodzie mogą występować toksyny wytwarzane przez tzw. zarodniki botulinowe. Jad kiełbasiany zagraża z kolei niemowlętom, które nie mają odpowiednio rozwiniętego przewodu pokarmowego oraz układu odpornościowego. Jednak warto mieć na uwadze, że toksyny nie zagrażają osobie dorosłej, ponieważ są neutralizowane poprzez kwasowe środowisko w żołądku. Dlatego też w większości przypadków miód może być spożywany przez kobiety ciężarne. Przeciwwskazaniem jest jednak występowanie cukrzycy ciążowej. 

Miód nawłociowy – czy może być spożywany przez dzieci? 

Miód nawłociowy nie powinien być podawany dzieciom poniżej pierwszego roku życia. Jeżeli chodzi o starsze dzieci, to nie istnieją przeciwwskazania do podawania im miodu. Powinniśmy jedynie pamiętać o tym, że mimo zdrowotnych właściwości miód stanowi również źródło kalorii oraz cukrów. 

 

 

 

Bibliografia 

B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, A. Dutkowiak, Aktywność antybiotyczna krajowych miodów odmianowych, Postępy Fitoterapii, 2014 (dostęp online) http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2014_067-070.pdf

B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, Wykorzystanie miodu w zakażeniach, Herbalism nr 1 (16), 2020 (dostęp online) https://kpu.krosno.pl/herbalism/wp-content/uploads/sites/55/2021/10/Wykorzystanie-miodu-w-zakazeniach-1.pdf

H. Różański, Ł. Bobak, T. Trziszka, Znaczenie nawłoci (Solidago) w fitoterapii, Herbalism, 2016

B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, Alergenne działanie miodu pszczelego, Acta Agrobotanica, 2006