Dieta przy hemoroidach – ogólne zasady i założenia
Dieta przy hemoroidach powinna opierać się na odpowiednio zbilansowanym jadłospisie, czyli na daniach lekkich, dostarczających do naszego organizmu błonnika, cennych witamin, minerałów i antyoksydantów. Dzienna dawka błonnika powinna wynosić od 20 do 30 gramów. Jej przekroczenie może skutkować nagromadzeniem się gazów i wzdęciami, a także bólami brzucha czy biegunką. Aby uniknąć dolegliwości ze strony układu pokarmowego, źródła błonnika warto wprowadzać do naszej diety stopniowo.
Dietetycy zalecają, abyśmy odżywiali się w regularnych porach, zachowując około 4-godzinną przerwę pomiędzy danymi posiłkami – ich optymalna liczba to od 4 do 5. Jadłospis możemy na przykład podzielić na: śniadanie, drugie śniadanie, obiad, przekąskę, kolację. Drugie śniadanie i przekąskę mogą stanowić porcje owoców i warzyw – warto wyrobić w sobie nawyk ich dodawania do każdego posiłku i spożywać minimum 500 gramów dziennie.
Do dań obiadowych i sałatek powinniśmy dodawać oleje roślinne tłoczone na zimno – nie ograniczajmy się wyłącznie do oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Posiłki spożywajmy bez pośpiechu i w spokojnej atmosferze.
Do diety warto włączyć grupę fermentowanych produktów mlecznych, czyli kefiry, maślanki, jogurty, ponieważ wspomagają one procesy fermentacyjne w jelitach oraz poprawiają ich pracę.
Wzmacnianie naczyń krwionośnych
Również prawidłowa kondycja naczyń krwionośnych odgrywa ważną rolę w leczeniu zachowawczym hemoroidów. Za pomocą diety możemy samodzielnie wpłynąć np. na elastyczność naczyń oraz stan żył i tętnic. Zwróćmy uwagę na źródła: flawonoidów (produkty spożywcze zawierające flawonoidy wymienimy w dalszej części artykułu), witaminy C oraz kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3.
Do jadłospisu, prócz warzyw i owoców, powinniśmy więc włączyć zdrowe tłuszcze, które zawarte są w: tłustych rybach morskich, orzechach, olejach roślinnych (olej lniany, olej rzepakowy, olej konopny, olej z awokado, oliwa z oliwek, olej sojowy).
Zmiana trybu życia
Zmiana jadłospisu powinna również przekładać się na zmianę trybu życia. Siedząca praca i brak aktywności fizycznej również sprzyjają rozwojowi choroby hemoroidalnej. Specjaliści zalecają umiarkowaną dawkę codziennego ruchu. Umiarkowaną, to znaczy taką, aby nie powodowała wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej. To może być na przykład szybszy spacer, nordic walking, joga czy pływanie na basenie.
Również otyłość jest jedną z przyczyn rozwoju hemoroidów. Jeżeli zmagamy się z nadprogramowymi kilogramami i nie jesteśmy w stanie samodzielnie sobie poradzić z nadwagą, to warto skorzystać z pomocy dietetyka.
Przeczytaj: Hemoroidy w ciąży – jak je leczyć, jak zapobiegać?
Dieta przy hemoroidach – czego unikać i jakie produkty wyeliminować z jadłospisu?
Z diety przy hemoroidach należy wykluczyć wszelkie produkty spożywcze, które negatywnie wpływają na pracę jelit i zaburzają rytm wypróżnień, doprowadzając do zaparć. Z kolei zawartość soli w posiłkach przyczynia się do zatrzymania wody w organizmie, tym samym zaostrzając objawy związane z hemoroidami.
Unikajmy wypieków z białej mąki, czyli m.in. białego chleba czy bułek, a także białego ryżu, białego makaronu czy kaszy manny. Ograniczmy spożywanie: fast-foodów, żywności o wysokim stopniu przetworzenia, wszelkiego rodzaju słodyczy, słonych przekąsek, gotowych dań w proszku czy w słoiku, czerwonego mięsa, serów.
Na pracę jelit negatywnie wpływa również kawa, czarna herbata, napoje energetyczne, słodkie napoje gazowane, alkohol, dosładzane soki.
Zrezygnujemy z tłustych, smażonych potraw. Komponujmy dania gotowane na parze lub pieczone w piekarniku.
Jeżeli zmagamy się z hemoroidami, to powinniśmy zrezygnować ze spożywania ostrych potraw, dlatego też zaleca się wyłączenie z jadłospisu pikantnych przypraw. Mogą one drażnić przewód pokarmowy i w wielu przypadkach nasilać objawy choroby hemoroidalnej, takie jak pieczenie i swędzenie w okolicy odbytu.
Sprawdź: Jaka powinna być prawidłowa pozycja podczas wypróżniania? Wyjaśniamy
Błonnik w diecie na hemoroidy
Możemy wyróżnić dwa rodzaje błonnika: frakcję rozpuszczalną oraz frakcję nierozpuszczalną. Błonnik rozpuszczalny – jak sama nazwa wskazuje – rozpuszcza się w wodzie, ułatwiając przejście spożytego pokarmu przez nasz układ pokarmowy. Natomiast błonnik nierozpuszczalny pochłania wodę w obrębie światła jelita. Jest on również odpowiedzialny za prawidłową pracę jelit (ruchy perystaltyczne) oraz za rozwój flory bakteryjnej. Zwiększenie ilości błonnika pozytywnie wpłynie również na objętość stolca oraz wyeliminowanie zaparć.
Tak jak wspomnieliśmy wyżej, włączając do jadłospisu źródła błonnika, będziemy w naturalny sposób zapobiegać chorobie hemoroidalnej oraz złagodzimy jej objawy poprzez leczenie zachowawcze. Przyjmuje się, że dziennie powinniśmy spożywać minimum 20 gramów błonnika dziennie. Jakie są jego źródła w pożywieniu? Poniżej prezentujemy listę.
Naturalne źródła błonnika to:
- otręby pszenne,
- otręby owsiane,
- siemię lniane,
- płatki żytnie,
- płatki jęczmienne,
- płatki owsiane,
- płatki gryczane,
- pieczywo razowe,
- kasza gryczana,
- kasza jaglana,
- kasza jęczmienna,
- kasza pęczak,
- orzechy (orzechy włoskie, orzechy laskowe, orzechy arachidowe),
- nasiona (słonecznika, sezamu, chia),
- pestki dyni,
- muesli z suszonymi owocami.
Warzywa i owoce zawierające największe ilości błonnika:
- groch,
- marchew,
- pietruszka,
- soczewica,
- brokuły,
- brukselka,
- bakłażan,
- bób,
- seler korzeniowy,
- jabłka,
- maliny,
- gruszki,
- śliwki,
- brzoskwinie,
- porzeczki,
- jagody,
- truskawki,
- mandarynki,
- grejpfruty,
- figi,
- morele,
- daktyle,
- suszone owoce.
Spożywajmy owoce i warzywa nie tylko ze względu na to, że uchodzą za bogate źródła błonnika. Zawierają także cenne związki, flawonoidy, które mogą zapobiegać lub zmniejszać krwawienia przy chorobie hemoroidalnej. Ważne jest, aby spożywać je w formie surowej i jak najmniej przetworzonej – wówczas owoce i warzywa nie utracą cennych wartości i właściwości prozdrowotnych.
Flawonoidy są zawarte zwłaszcza w: pomidorach, jagodach, winogronach, cytrusach, czarnych porzeczkach, malinach, jeżynach, wiśniach, jabłkach, żurawinie, jarmużu, papryce, brokułach, cebuli, szparagach, rukoli, rzodkiewce, szczawiu, pietruszce, kaparach, kapuście, ciecierzycy.
Właściwe nawodnienie organizmu
Warto, abyśmy zwrócili również uwagę na nawodnienie naszego organizmu. Minimalna ilość wypijanych płynów powinna wynosić 1,5 litra. Najlepiej wybierać płyny niegazowane, niezawierające w swoim składzie substancji słodzących, konserwujących czy barwników.
Decydujmy się na wypijanie naturalnej wody, zielonej herbaty, ziołowych naparów, wyciskanych soków owocowych lub warzywnych. Unikajmy natomiast: czarnej herbaty, kawy, napojów energetycznych, słodkich napojów gazowanych, alkoholu. Płyny dostarczajmy stopniowo przez cały dzień – najlepiej w kilku porcjach.
Uwaga: Niektóre owoce i warzywa również zawierają w sobie duże ilości wody, np. arbuz, ogórki, papryka.
Bibliografia
Z. Grzebieniak, G. Marek, A. Agrawal, W. Kielan, Krwawienie z odbytu – zasady postępowania, Family Medicine & Primary Care Review, 2013
F. H. Wollnik, Hemoroidy. Poradnik dla pacjentów, 2008
M. Bienkiewicz, E. Bator, M. Bronkowska, Błonnik pokarmowy i jego znaczenie w profilaktyce zdrowotnej, Problemy Higieny i Epidemiologii, 2015 (dostęp online) http://www.phie.pl/pdf/phe-2015/phe-2015-1-057.pdf
https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/dieta-w-leczeniu-choroby-hemoroidalnej/
