Mleczko pszczele – na co pomaga? Właściwości i wartości odżywcze

Mleczko pszczele to naturalny produkt pszczeli, który wykazuje silne właściwości prozdrowotne. Jakie substancje znajdziemy w jego składzie? Na jakie dolegliwości pomoże mleczko pszczele? Jakie są przeciwwskazania do jego spożywania? Jak stosować mleczko pszczele w pielęgnacji skóry i włosów? Przeczytajcie.

Pszczoły pracujące w ulu

Czym jest mleczko pszczele?

Mleczko pszczele to wydzielina z gruczołów młodych pszczół robotnic. Pierwotnie wykorzystywana jest do karmienia larw pszczół i trutni przez pierwsze trzy dni życia. Mleczko pozyskuje się w okresie od połowy maja do końca listopada.

Mleczko pszczele wykorzystywane jest na szeroką skalę. Znajduje zastosowanie m.in. w przemyśle farmakologicznym (dodaje się je zwłaszcza do tabletek do ssania czy do syropów) oraz w przemyśle kosmetycznym. Dostępne jest również w czystej, nieprzetworzonej postaci.

Naturalne mleczko pszczele charakteryzuję się żółtawą barwą oraz konsystencją przypominającą galaretkę. Smak mleczka uzależniony jest przede wszystkim od rodziny pszczół, okresu zbiorów oraz szerokości geograficznej. Zazwyczaj określa się, że mleczko pszczele nie jest tak słodkie, jak miód, za to wyczuwalne są nim nuty goryczy oraz kwaskowy posmak.

Mleczko pszczele to wydzielina z gruczołów młodych pszczół robotnic, która charakteryzuje się żółtą barwą oraz konsystencją przypominającą galaretkę.

Warto wiedzieć, że mleczko pszczele jest produktem nietrwałym, szczególnie wrażliwym na działanie światła słonecznego i wysokich temperatur. Przechowywane w temperaturze pokojowej zaczyna szybko żółknąć i wysychać. Dochodzi również do obniżenia jego aktywności biologicznej.

Mleczko pszczele – jakie są jego wartości odżywcze?

Mleczko pszczele było wykorzystywane w medycynie ludowej w leczeniu wielu schorzeń. Współczesne badania naukowe potwierdzają jego skuteczność oraz wyjątkowy skład.

Mleczko pszczele jest źródłem około 150 cennych substancji odżywczych, które przyczyniają się do dobrej kondycji naszego organizmu. Przyjmuje się, że w 65% składa się ono z wody, natomiast pozostałe miejsca w składzie należą do: białek, lipidów (kwasy tłuszczowe nasycone i nienasycone,  fosfolipidy, sterole i woski), węglowodanów (głównie glukoza i fruktoza, w mniejszej ilości sacharoza, maltoza i gencjobioza), minerałów, substancji organicznych. Na szczególne wyróżnienie zasługują:

  • aminokwasy,
  • enzymy,
  • acetylocholina,
  • witaminy z grupy B,
  • witamina C,
  • witamina D,
  • witamina E,
  • żelazo,
  • wapń,
  • fosfor,
  • miedź,
  • krzem,
  • sód,
  • siarka,
  • cynk,
  • mangan,
  • niewielkie ilości hormonów płciowych (estradiol, progesteron i testosteron).

Mleczko pszczele jest skarbnicą makroelementów, mikroelementów oraz witamin. Zawiera m.in.: magnez, potas, miedź, żelazo, fosfor, cynk, mangan, siarkę, nikiel, krzem, kobalt, arsen, chlor. Stanowi cenne źródło witamin z grupy B: B1, B2, B3 (kwas nikotynowy), B5 (kwas pantotenowy), B6, PP, B7 (biotyna), B8 (inozytol), B9 (kwas foliowy), B12.

Mleczko pszczele – właściwości zdrowotne

Pszczoły na plastrze miodu
Mleczko pszczele nie tylko wspiera naszą odporność, ale także wpływa na pracę serca, wątroby czy jelit

Mleczko pszczele cechuje się m.in. właściwościami: 

  • przeciwwirusowymi,
  • przeciwbakteryjnymi,
  • antyoksydacyjnymi,
  • przeciwmiażdżycowymi,
  • odżywczymi,
  • przeciwcukrzycowymi.

Mleczko pszczele na odporność

Mleczko pszczele pozytywnie oddziałuje na nasz układ immunologiczny – wzmacnia odporność poprzez dostarczanie składników odżywczych, których często brakuje w codziennej diecie. Działa przeciwwirusowo oraz przeciwbakteryjnie, hamuje rozwój drożdżaków i pleśni patogennych. 

Produkt od pszczół zwalcza szkodliwe działanie wolnych rodników, które m.in. uszkadzają komórki organizmu i przyspieszają ich procesy starzenia – tym samym przyczyniając się do rozwoju poważnych schorzeń i chorób nowotworowych.

Regularne stosowanie mleczka pszczelego zwiększa liczbę krwinek czerwonych, a także poziom hemoglobiny i żelaza – co szczególnie ważne jest w przypadku anemii.

Sprawdź: Pierzga – jak stosować? Poznaj lecznicze właściwości

Mleczko pszczele a równowaga psychiczna

Mleczko pszczele zalecane jest również dla osób, które chcą zwiększyć swoją sprawność fizyczną oraz pozytywnie wpłynąć na koncentrację i procesy myślowe. Sprzyja utrzymaniu równowagi psychicznej, zwłaszcza w przypadku intensywnego wysiłku umysłowego oraz narażenia na negatywnie działanie stresu i innych, szkodliwych czynników psychicznych.

Mleczko pszczele na układ krążenia

Mleczko pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu krążenia. Badania dowodzą, że wyrównuje ciśnienie tętnicze krwi, a także wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe, obniżając poziom cholesterolu we krwi. Tym samym zapobiega też rozwojowi poważnych chorób sercowo-naczyniowych.

Mleczko pszczele na układ nerwowy

Badania farmakologiczne dowodzą, że mleczko pszczele wywiera korzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, dzięki czemu wzmaga działanie kory mózgowej. Może wspomagać leczenie schorzeń neurologicznych, np. choroby Parkinsona czy choroby Alzheimera.

Mleczko pszczele na płodność

Wśród jego kolejnych prozdrowotnych właściwości można wymienić wspomaganie płodności u kobiet i mężczyzn. Bioaktywne substancje stymulują kobiecą owulację, a także poprawiają jakość męskiej spermy i wspierają leczenie impotencji.

Mleczko pszczele na schorzenia reumatyczne

Mleczko pszczele stosowane jest w roli naturalnego wsparcia leczenia schorzeń reumatycznych, między innymi w: chorobie reumatologicznej, chorobie zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnym zapaleniu stawów. Może również łagodzić bóle pourazowe, nerwobóle czy migreny.

Mleczko pszczele wpiera układ pokarmowy i narządy wewnętrzne

Produkt od pszczół wspomaga pracę układu pokarmowego i prawidłową przemianę materii. Zalecany jest dla osób borykających się ze wszelkiego rodzaju dolegliwościami trawiennymi oraz z zaburzeniami przemiany materii. Co ważne, działa również dwutorowo, wspierając apetyt i przyrost masy ciała u osób z niedowagą, a równocześnie wspomagając procesy odchudzania w otyłości i nadwadze poprzez normalizację procesów przemiany materii.

Kurację mleczkiem pszczelim stosuje się w przypadku:

  • zapalenia jelita grubego,
  • stanach zapalnych woreczka żółciowego,
  • stanach zapalnych wątroby i trzustki,
  • marskości wątroby,
  • choroby alkoholowej,
  • niewydolności nerek i nadnerczy,
  • niewydolności jajników.

Naturalny produkt korzystnie oddziałuje również na serce i zwiększa elastyczność naczyń krwionośnych. Zalecany jest w przypadku: arytmii serca, choroby niedokrwiennej serca, zaburzeń krzepnięcia krwi, stanów zapalnych żył, zaburzeń krążenia wieńcowego, dusznicy bolesnej, nerwicy, stanów pozawałowych, zatorów mózgowych.

Mleczko pszczele na rany i złamania

Substancje aktywne zawarte w mleczku pszczelim wpływają na odnowę i regenerację tkanek, przyspieszając również procesy gojenia się ran i oparzeń. Pozytywnie oddziałują na proces zrastania się kości po złamaniach i urazach oraz zapobiegają odwapnieniu kości. Mleczko pszczele determinuje również odbudowę mięśni.

Inne właściwości mleczka pszczelego

Mleczko pszczele wykazuje działanie przeciwcukrzycowe oraz łagodzi objawy związane z menopauzą. Ochrania również wątrobę przed substancjami toksycznymi, poprawia funkcjonowanie układu pokarmowego i reguluje procesy przemiany materii.

Mleczko pszczele dla kobiet w ciąży i karmiących piersią

Mleczko pszczele mogą spożywać kobiety w ciąży oraz karmiące piersią – przed włączeniem naturalnego produkty do diety należy skonsultować się z lekarzem. Bioaktywne substancje zawarte w mleczku pszczelim wspomagają proces laktacji, a także zmniejszają ryzyko wystąpienia depresji poporodowej. Mleczko pszczele zwiększa również poziom progesteronu – żeńskiego hormonu płciowego – w czasie ciąży.

Mleczko pszczele dla seniorów

Spożywanie mleczka pszczelego korzystnie wpływa na zdrowie osób starszych. Produkt od pszczół wspiera wzrok, odporność i równowagę biologiczną organizmu, chroni przed miażdżycą, osteoporozą, cukrzycą typu II (obniża stężenie glukozy we krwi), a także dodaje energii i łagodzi problemy trawienne.

Zapoznaj się: Pyłek pszczeli – prozdrowotne właściwości, skutki uboczne, opinie 

Mleczko pszczele w kosmetyce

Kobieta stojąca przed lustrem
Mleczko pszczele możemy dodawać do ulubionych kosmetyków, np. do kremu lub do maski do włosów

Mleczko pszczele przede wszystkim stanowi dodatek do kosmetyków i uchodzi za substancję o działaniu odmładzającym. W rzeczywistości mleczko wykazuje zdecydowanie szersze działanie, skutecznie wpływając zarówno na kondycję naszej skóry, jak i włosów.

Mleczko pszczele na skórę

Mleczko wykazuje działanie kondycjonujące ze względu na zawartość witamin, węglowodanów, a także protein. Węglowodany zapobiegają utracie wody z powierzchni skóry, witaminy są niezbędne do prawidłowej budowy skóry, a proteiny przyczyniają się do jej dobrej kondycji naskórka.

Mleczko pszczele może również wpływać na syntezę kolagenu i elastyny – białek budujących skórę. Zawarte w nim aminokwasy wzmacniają i regenerują tkankę łączną, a także zapewniają dogłębne nawilżenie. Witaminy z grupy B również przyczyniają się do odbudowy komórek skóry i są niezbędne do jej funkcjonowania. Natomiast witamina C uczestniczy w syntezie kolagenu oraz neutralizuje negatywne działanie tak zwanych wolnych rodników. Wolne rodniki to produkty uboczne przemian materii, które odpowiadają m.in. za starzenie się organizmu, a tym samym za starzenie się naszej skóry. Ekstrakt z mleczka pszczelego wykazuje również właściwości antyseptyczne, przeciwzapalne i oczyszczające.

Mleczko pszczele zapobiega utracie wody z powierzchni skóry, nawilża, odżywia, łagodzi podrażnienia i działa przeciwzmarszczkowo. 

Kosmetyki zawierające mleczko pszczele zazwyczaj charakteryzują się działaniem przeciwzmarszczkowym i delikatnie liftingującym – poprawiającym napięcie i sprężystość naskórka. Za efekt liftingu odpowiadają zwłaszcza substancje o działaniu estrogennym, a także acetylocholina.

Uwaga: Mleczko pszczele stosowane w kosmetyce może występować w formie rozpuszczalnego w wodzie roztworu gliceryny.

Mleczko pszczele na skórę zalecane jest nie tylko w przypadku powstawania zmarszczek. Wśród wskazań do jego stosowania można wymienić: trudno gojące się rany, łojotok skóry, egzemy, odleżyny, oparzenia, występowanie trądziku pospolitego, zaskórników, stany zapalne skóry.

Mleczko pszczele na włosy

W zastosowaniu na włosy na szczególne wyróżnienie zasługują właściwości nawilżające, wygładzające i przeciwłojotokowe. Substancje aktywne zawarte w mleczku pszczelim tworzą na powierzchni włosa ochronny film, który chroni kosmyki przed utratą wody i koloru, a także przed promieniowaniem słonecznym (UV). Mleczko może podkręcić naturalny skręt kosmyków i zmniejszyć ich puszczenie. Badania naukowe wskazują, że ten produkt od pszczół może skutecznie hamować wypadanie włosów na tle androgenowym oraz chronić fryzurę przed procesami utleniania.

Ekstrakt z mleczka pszczelego możemy dodawać do ulubionej maski, mgiełki lub odżywki do włosów, zwłaszcza emolientowej, w porcji od czterech do pięciu kropel mleczka na łyżeczkę maski.

Przeczytaj: Propolis – na co pomoże i jak go stosować? Sprawdź lecznicze właściwości 

Jak dawkować mleczko pszczele?

Ekstrakty z mleczka pszczelego najlepiej podawać podjęzykowo – pod językiem preparat trzymamy przez kilka minut do całkowitego rozpuszczenia i wchłonięcia. Na początku należy jednak dokładnie przepłukać usta. Przy takiej formie podania mleczko pszczele szybciej przedostaje się do naszego krwiobiegu. Natomiast w podaniu doustnym jego działanie jest opóźnione.

Zalecana dawka mleczka pszczelego dla osoby dorosłej wynosi od 50 miligramów do 300 miligramów na dobę. Przyjmuje się ją rano – godzinę przed śniadaniem – lub po kolacji – dwie godziny po posiłku.

Zalecana dzienna dawka mleczka pszczelego wynosi od 50 do 300 miligramów na dobę. 

Kuracja mleczkiem pszczelim powinna trwać minimum trzy tygodnie i maksymalnie do dwóch miesięcy. Warto powtarzać ją raz lub dwa razy w ciągu roku. Działanie mleczka pszczelego może również wspomagać równoczesne sięganie po pyłek pszczeli oraz miód.

Mieszankę miodu z mleczkiem przygotujemy, dodając do 200 gramów miodu 2 gramy mleczka. Przyjmujemy ją dwa razy dziennie w dawce po jednej łyżeczce.

Jak przechowywać mleczko pszczele?

Mleczko pszczele należy przechowywać w lodówce w temperaturze do maksymalnie 5 stopni Celsjusza. Można je konserwować alkoholem (10% roztworu mleczka i 40% alkoholu etylowego) lub miodem (roztwór mleczka i do 5% miodu).

Uwaga: Mleczko konserwowane alkoholem stosuje się dwa razy dziennie (godzinę przed śniadaniem i 2-3 godziny po kolacji) w dawce 15 kropli na łyżkę stołową ciepłej wody.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania mleczka pszczelego?

Mleczko pszczele nie jest zalecane dla osób borykających się z uczuleniem na produkty pszczele, a także w przypadku choroby Addisona (pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy).

Nietolerancja na mleczko pszczele może objawiać się poprzez:

  • bóle brzucha,
  • wymioty,
  • silną biegunkę,
  • nudności.

Natomiast w pierwszych dniach po rozpoczęciu kuracji mogą pojawić się objawy, takie jak: senność, ból głowy, zawroty głowy. W większości przypadków dolegliwości powinny szybko ustąpić.

Mleczko pszczele – czy może być podawane dzieciom?

Mleczko pszczele może być podawane dzieciom, zwłaszcza w sytuacji niedożywienia, a także w ramach dodatkowego wsparcia w zaburzeniach odżywiania oraz w zaburzeniach trawienia. Badania wskazują, że ten produkt od pszczół wpływa na wzrost łaknienia, przyrost masy ciała oraz na pracę jelit i czynności trawienne. Wykorzystywany jest również do leczenia anemii powstałej w wyniku niedoboru żelaza.

Zalecana dzienna dawka mleczka pszczelego dla osoby dorosłej wynosi od 50 do 300 miligramów, natomiast dzieciom należy podawać połowę tej dawki – najlepiej rano (30-60 minut przed śniadaniem) lub wieczorem (2-3 godziny po kolacji). Profilaktyczna kuracja powinna trwać od trzech tygodni do dwóch miesięcy.

 

 

 

 

Bibliografia 

A. Bocho-Janiszewska, A. Sikora, J. Rajewski, P. Łobodzin, Zastosowanie mleczka pszczelego w kremach nawilżających, Polish Journal of Cosmetology, 2013 (dostęp online) https://www.researchgate.net/profile/Jakub-Rajewski/publication/273773792_Application_of_royal_jelly_in_moisturizing_creams/links/566539e608ae192bbf90ba5f/Application-of-royal-jelly-in-moisturizing-creams.pdf

B. Bąk, J. Wilde, Mleczko pszczele jako produkt dietetyczny i leczniczy, Biuletyn Naukowy, 2002 (dostęp online) https://www.researchgate.net/publication/256667041_Mleczko_pszczele_jako_produkt_dietetyczny_i_leczniczy_Royal_jelly_in_human_diet

B. Kędzia, E. Kmieć, E. Hołderna-Kędzia, Nukleotydy w mleczku pszczelim i ich właściwości biologiczne, Postępy Fitoterapii, 2019 (dostęp online) http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2020/02/pf_2019_277-283.pdf

E. Majewska, J. Trzanek, Właściwości przeciwutleniające miodów wielokwiatowych i innych produktów pszczelich, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2009 (dostęp online) https://www.ptfarm.pl/pub/File/bromatologia_2009/bromatologia_4_2009/Bromat%204-2009%20s.%201089-1094.pdf

J. Komsta, S. Sosik, M. Kędzierska-Matysek, A. Teter, B. Topyła, P. Domaradzki, M. Kowalczyk, M. Ryszkowska-Siwko, Produkty pszczele jako surowce pochodzenia zwierzęcego wykorzystywane w kosmetyce, Wybrane zagadnienia z zakresu produkcji surowców, żywności i kosmetyków, 2021 (dostęp online) https://docplayer.pl/221965514-Wybrane-zagadnienia-z-zakresu-produkcji-surowcow-zywnosci-i-kosmetykow.html