Zioła moczopędne – kiedy stosować?
Zioła moczopędne najlepiej stosować wewnętrznie w formie naparu – częstotliwość jego spożywania i sposób wykonania opisaliśmy pod każdym ziołem. Należy pamiętać, że decydując się na kurację ziołową, musimy uzbroić się w cierpliwość oraz zadbać o regularność.
Przy stosowaniu kuracji ziołowej warto pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Zaleca się wypijanie minimum 1,5 litra płynów dziennie. Do grona ziół moczopędnych należą: brzoza brodawkowata, mniszek lekarski, pokrzywa, perz właściwy, ziele skrzypu polnego, fiołek trójbarwny, nawłoć pospolita, lubczyk, jałowiec pospolity, czarny bez.
Wskazania do stosowania ziół moczopędnych:
- choroby nerek,
- nadciśnienie tętnicze,
- obrzęki różnego pochodzenia,
- zatrzymywanie wody w organizmie (zaburzenia hormonalne),
- zapalenie pęcherza,
- zapalenie dróg moczowych,
- stany zapalne dróg moczowych.
Uwaga: Nie wszystkie zioła moczopędna są bezpieczne dla kobiet w ciąży, dlatego pod każdym z ziół zamieściliśmy informacje o przeciwskazaniach.
Zioła moczopędne – brzoza brodawkowata
Brzoza pod postacią pączków i liści wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego, działa moczopędnie, oczyszczając organizm i wypłukując osad z nerek. Wzmacnia mechanizmy odpornościowe w organizmie, działa antyseptycznie, koi podrażnioną skórę i dba o kondycję włosów, ograniczając również ich wypadanie. Dodatkowo wywiera pozytywny wpływ na stawy i kości – łagodzi ból.
Napar z pączków brzozy: Przed wykonaniem naparu pączki należy zmielić. Następnie 2 łyżki stołowe wsypać do garnka i zalać 2 szklankami wrzącej wody. Napar przykryć i odstawić na około 30 minut. Po przecedzeniu stosować po pół szklanki 4 razy dziennie. Napar nadaje się również do użytku zewnętrznego – można nim przemywać skórę lub wykonywać okłady na zmęczone oczy.
Napar z ciętych liści brzozy: Liście rozdrobnić, 1 stołową łyżkę wsypać do naczynia. Następnie zalać szklanką wrzącej wody, przykryć i parzyć przez 15 minut. Spożywać po pół szklanki, najlepiej 3-4 razy dziennie między posiłkami.
Napar z mielonych liści brzozy: 1 łyżeczkę mielonych liści należy zalać niewielką ilością ciepłej, ale nie wrzącej wody. Odczekać do wystudzenia i wypić napar razem z osadem. Spożywać 2 razy dziennie.
Uwaga: Brzoza nie jest zakazana dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, ale przed rozpoczęciem ziołowej kuracji warto skonsultować się z lekarzem.
Uwaga: Brzozy nie powinno się stosować podczas terapii przeciwwirusowych.
Zioła moczopędne – mniszek lekarski
Mniszek lekarski występuje w polskim krajobrazie – w ogrodach, na łąkach, trawnikach. Od średniowiecza wykorzystywany był w medycynie. Do jego właściwości prozdrowotnych należą: działanie moczopędne, sprzyjające oczyszczaniu organizmu z toksyn i pozostałości produktów przemiany materii, wspomaganie pracy wątroby i pracy woreczka żółciowego, łagodzenie objawów niestrawności, poprawa trawienia, wpływ na mikroflorę jelitową.
Napar z ziela: 1-2 łyżeczki ziela należy zalać szklanką wrzącej wody, a następnie parzyć pod przykryciem przez około 20-30 minut. Potem odcedzić i wypić. Napar z ziela można spożywać maksymalnie 3 razy dziennie.
Napar z kwiatu: 1-2 łyżki stołowe kwiatów zalać szklanką wrzącej wody i odstawić na 30 minut. Parzyć pod przykryciem i odcedzić. Spożywać maksymalnie 3 razy dziennie.
Napar z korzenia: 1 łyżkę stołową korzenia wsypać do garnka, zalać szklanką wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować na wolnym ogniu przez około 10 minut. Napar z korzenia spożywać maksymalnie 3 razy dziennie po jednej szklance.
Uwaga: Mniszka lekarskiego nie można stosować wśród kobiet w ciąży, kobiet karmiących piersią, osób chorujących na: wrzody żołądka, niedrożność dróg żółciowych, zapalenie żołądka.
Sprawdź: Miód z mniszka – właściwości, zastosowanie, przepis na miód mniszkowy
Zioła moczopędne – pokrzywa
Pokrzywa była wykorzystywana w celach medycznych już od starożytności. Zarówno liście, jak i jej korzeń regulują pracę układu moczowego, działają moczopędnie, zapobiegają odkładaniu się złogów w nerkach. U mężczyzn z powiększoną prostatą pokrzywa łagodzi ból związany z oddawaniem moczu i zmniejsza parcie na pęcherz. Zioło stymuluje również przemianę materii i poprawia kondycję skóry, włosów oraz paznokci.
Napar z korzenia pokrzywy: 3 łyżki stołowe wsypać do garnka i zalać 3 szklankami wody. Następnie gotować pod przykryciem przez około 5 minut. Wypijać 1 szklankę naparu, najlepiej 3 razy dziennie.
Napar z liści: 1-2 łyżki stołowe pokrzywy zalać wrzącą wodą i parzyć pod przykryciem przez 15 minut. Wypijać po szklance naparu 2-4 razy dziennie.
Napar z mielonych liści pokrzywy: 0,5 łyżeczki liści w postaci mielonej zalać niewielką ilością ciepłej wody. Następnie wystudzić i wypić napar razem z osadem. Spożywać 3-4 razy dziennie.
Uwaga: Pokrzywa nie jest bezpieczna dla kobiet w ciąży – może wywołać poronienie.
Uwaga: Osoby chorujące na schorzenia nerek powinny skonsultować się z lekarzem.
Zioła moczopędne – perz właściwy
Perz właściwy stosowany jest już od starożytności w celu pobudzenia pracy nerek i usunięcia z nich złogów. Determinuje on prawidłową przemianę materii, oczyszcza organizm, wpływa na pracę jelit i mikroflorę jelitową, zwiększa wydzielanie żółci. Może również poprawić kondycję skóry, paznokci i włosów.
Napar: 2 łyżki stołowe ciętego kłącza włożyć do garnka i zalać 2 szklankami wody. Następnie doprowadzić do wrzenia i gotować przez 10 minut. Odstawić na 30 minut. Spożywać po pół szklanki naparu.
Uwaga: Perzu właściwego powinny unikać kobiety w ciąży oraz karmiące piersią.
Zioła moczopędne – ziele skrzypu polnego
Ziele skrzypu polnego znane jest przede wszystkim ze swojego zastosowania w celu poprawienia kondycji włosów, skóry i paznokci. Dzięki zawartości krzemu jest też wsparciem dla odpowiedniej mineralizacji kości. Substancje moczopędne stymulują pracę nerek i pęcherza, a także wspomagają wypłukiwanie osadu z nerek.
Napar: Łyżkę stołową ziela wsypać do garnka i zalać szklanką wrzącej wody. Następnie gotować na małym ogniu przez 10-15 minut. Po przecedzeniu wypijać 2-3 razy dziennie po szklance naparu, najlepiej między posiłkami.
Napar z mielonego ziela: 1 łyżeczkę zalać niewielką ilością ciepłej wody. Po ostudzeniu wypić napar razem z osadem. Stosować 3 razy dziennie.
Uwaga: Ziele skrzypu polnego nie jest wskazane dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Uwaga: Inne przeciwskazania do kuracji pokrzywą to: niewydolność nerek, cukrzyca, choroby serca, niedobór potasu.
Uwaga: Skrzypu nie powinno się łączyć z: alkoholem, plastrami nikotynowymi, suplementami diety zawierającymi lit, lekami na arytmię serca.
Zioła moczopędne – fiołek trójbarwny (bratek)
Fiołek trójbarwny określany jest potocznie bratkiem. Działa moczopędnie – przyspiesza oczyszczanie organizmu, wpływa na układ pokarmowy, reguluje pracę jelit, korzystnie oddziałuje na układ oddechowy, wykazując działanie wykrztuśne i jednocześnie łagodzące kaszel.
Fiołek trójbarwny pomaga w walce z trądzikiem – stosowany zewnętrznie wywiera wpływ na kondycję skóry – łagodzi i zmniejsza zmiany trądzikowe, a także wysypki na tle alergicznym. Dodatkowo koi zmęczone oczy.
Napar: 1-2 łyżeczki ziela zalać wrzącą wodą i następnie parzyć przez około 15-20 minut. Zimny napar można stosować zewnętrznie – warto przemywać nim skórę lub wykonywać okłady np. na zmęczone oczy.
Uwaga: Bratka nie powinny stosować kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią.
Uwaga: Napar z fiołka trójbarwnego może wywoływać nudności.
Zioła moczopędne – nawłoć pospolita
Łacińska nazwa rodzajowa nawłoci oznaczała „łączyć”, co odnosiło się do wykorzystania zioła w użytku zewnętrznym – do przemywania ran, oparzeń, płukania gardła. Współcześnie nawłoć pospolita stosowana jest głównie wewnętrznie, działając na nasz organizm od środka. Zioło dba o układ moczowy – działa moczopędnie, usuwając złogi, i wspiera ten układ w walce z infekcjami. Pobudza również pracę jelit i trawienie, pomaga utrzymać prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi.
Napar z ziela ciętego: 1 łyżkę stołową nawłoci zalać szklanką wrzącej wody i parzyć pod przykryciem 15-20 minut. Po przecedzeniu spożywać 2 razy dziennie. Ostudzony napar nadaje się do użytku zewnętrznego – w celu przemywania ran, oparzeń, zmian trądzikowych, a także w celu płukania gardła i jamy ustnej.
Napar z ziela mielonego: 1 łyżeczkę nawłoci zalać gorącą wodą, a potem ostudzić i wypić całość wraz z osadem. Stosować 2 razy dziennie.
Uwaga: Nawłoć nie jest zalecana dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także dla osób chorujących na przewlekłą niewydolność nerek.
Zioła moczopędne – lubczyk
Lubczyk jest zazwyczaj stosowany w kuchni, lecz mało kto wie, że pomoże również na dolegliwości związane z układem moczowym, wpłynie na pracę nerek, usunie obrzęki i nadmiar wody w organizmie, a także ukoi wzdęcia i problemy trawienne. Dzięki właściwościom rozkurczowym łagodzi bóle menstruacyjne, reguluje również cykl miesiączkowy.
Napar: 1 łyżkę korzenia lubczyku zalać szklanką wrzącej wody, a następnie parzyć pod przykryciem przez 15 minut. Po odcedzeniu spożywać 2-3 razy dziennie.
Uwaga: Lubczyk nie jest bezpieczny dla kobiet w ciąży – może wywołać poronienie.
Uwaga: Korzeń lubczyku może wywoływać wysypkę po kontakcie skóry ze słońcem (fotodermatoza).
Zioła moczopędne – jałowiec pospolity
Jałowiec pospolity stosowany jest jako zioło moczopędne już od czasów antycznych. Działa odkażająco na układ moczowy i wspomaga organizm w walce z infekcjami układu moczowego. Pobudza apetyt, wspomaga trawienie – pobudza wydzielanie żółci oraz soków trawiennych.
Napar z owoców jałowca pospolitego: 1 łyżeczkę owoców zalać szklanką wrzącej wody. Parzyć przez 10 minut, odcedzić i stosować w trakcie lub po posiłku.
Uwaga: Jałowca nie powinny stosować kobiety w ciąży, kobiety karmiące piersią, osoby z marskością wątroby, osoby cierpiące na stany zapalne nerek, stany zapalne układu pokarmowego.
Zioła moczopędne – czarny bez
Czarny bez występuje w postaci ciętego kwiatu, suszonych owoców oraz kory. Znany jest przede wszystkim z działania moczopędnego i napotnego, a także pobudza pracę jelit i wspiera naturalną odporność organizmu. Z kwiatu czarnego bzu sporządza się nalewki i syropy.
Napar z kwiatu czarnego bzu: 1 łyżkę stołową kwiatów zalać szklanką wrzącej wody, parzyć pod przykryciem przez około 10-15 minut. Po przecedzeniu pić szklankę ciepłego naparu 2-3 razy dziennie.
Napar z owoców czarnego bzu: 1-2 łyżeczki suszonych owoców zalać wrzącą wodą. Potem przykryć i parzyć przez 10-15 minut. Napar wypijać 2-3 razy dziennie.
Napar z kory czarnego bzu: 1-2 łyżeczki kory wrzucić do garnka, zalać szklanką wody i gotować na małym ogniu przez 5-10 minut. Następnie napar pozostawić do ostudzenia na 15 minut, przecedzić i wypić. Stosować 1-2 razy dziennie.
Uwaga: Czarny bez nie jest przeznaczony dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Uwaga: Napar z kory czarnego bzu nie jest zalecany dla osób chorujących na niewydolność nerek. Zbyt duże ilości naparu mogą wywoływać nudności i wymioty.
Bibliografia
H. Różański, Charakterystyka najważniejszych urotropica i ich zastosowanie w fitoterapii chorób układu moczowego (dostęp online) http://espz.pl/materialy/urotropica.pdf
J. Baraniak, M. Kania-Dobrowolska, Działanie moczopędne wybranych surowców roślinnych, Postępy Fitoterapii, 20(3), 2019 (dostęp online) http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2019/10/pf_2019_03_05.pdf
H. Różański, Ł. Bobak, T. Trziszka, Znaczenie nawłoci (Solidago) w fitoterapii, Herbalism, 1(2), 2016 (dostęp online) https://apcz.umk.pl/HERB/article/view/HERB.2016.013/23807
K. Jakubczyk, K. Janda, S. Szkyrpan, I. Gutowska, J. Wolska, Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) – charakterystyka botaniczna, biochemiczna i właściwości prozdrowotne, Pomeranian Journal of Life Sciences, 61(2), 2015 (dostęp online) https://www.researchgate.net/profile/Katarzyna-Janda-Milczarek/publication/306272352_POKRZYWA_ZWYCZAJNA_URTICA_DIOICA_L_-_CHARAKTERYSTYKA_BOTANICZNA_BIOCHEMICZNA_I_WLASCIWOSCI_PROZDROWOTNE/links/584e835908aecb6bd8ce7164/POKRZYWA-ZWYCZAJNA-URTICA-DIOICA-L-CHARAKTERYSTYKA-BOTANICZNA-BIOCHEMICZNA-I-WLASCIWOSCI-PROZDROWOTNE.pdf
B. Waszkiewicz-Robak, E. Biller, Właściwości prozdrowotne czarnego bzu, Problemy Higieny i Epidemiologii, 99(3), 2018 (dostęp online) http://phie.pl/pdf/phe-2018/phe-2018-3-217.pdf
