Sen dziecka – dlaczego jest tak ważny?
Noworodek, ku uciesze dorosłych, przesypia większość doby. Cudownie jest obserwować słodkiego bobasa, który beztrosko zasypia zaraz po napełnieniu brzuszka i załatwieniu podstawowych potrzeb. Ten stan nie będzie trwał zbyt długo, dlatego szczególnie kobieta powinna jak najlepiej wykorzystać ten czas na regenerację po długim okresie ciąży i być może trudnym porodzie. Kiedy wraz z ukończeniem 28 dni noworodek stanie się niemowlakiem, a jego aktywność zacznie wzrastać, wówczas wszyscy domownicy wkroczą w etap zmian. To dokładnie w tym okresie stopniowo zmniejsza się liczba drzemek i pojawiają się pierwsze problemy z zasypianiem. Co wówczas robić? Jak postępować, aby decyzje nie wpływały niekorzystnie na rozwój dziecka, jego kondycję i samopoczucie rodziców? Poddać się i rezygnować z drzemek regeneracyjnych w ciągu dnia? Absolutnie nie.
Polecamy: Czym jest BLW? Podpowiadamy
Sen w życiu małego człowieka pełni bardzo istotną funkcję. Zarówno długi i głęboki sen w nocy, jak i drzemka regeneracyjna w ciągu dnia, są bardzo istotne dla rozwoju małego organizmu. Drogocenne działanie snu potwierdzi każdy specjalista, bo to w tym czasie najbardziej intensywnie wydziela się hormon wzrostu, mięśnie się regenerują, a mózg dziecka przetwarza zdobyte w ciągu dnia nowe informacje. Już podczas płytkiego snu zachodzą ważne procesy w ciele malucha. Zwiększa się jego odporność, produktywność na resztę dnia i gotowość do rozwijania nowych umiejętności. Wypoczęte dziecko jest uśmiechnięte, ma dobry nastrój i apetyt.
Przeczytaj: Skoki rozwojowe u niemowląt – czym się charakteryzują?
Sen dziecka ważny dla rodziców
Nie zapominajmy również o nas, dorosłych. Spokojny sen dziecka to przecież także niemała korzyść i radość dla rodziców. To czas na chwilę oddechu, odpoczynek, regenerację sił i zapanowanie nad innymi obowiązkami domowymi. Jednak nie zawsze jest tak kolorowo i nie wszystko idzie tak, jak to sobie zaplanujemy. Uśpiłaś dziecko, odłożyłaś do łóżeczka i gdy już uśmiech pojawił się na Twojej twarzy, jedna z Twoich kości strzeliła? Tak cichutko, niepozornie, wręcz niesłyszalnie, ale nie dla niego. Czasami masz wrażenie, że maluch słyszy nawet przełknięcie śliny i mrugnięcie powieki rodzica? Ogromna ilość anegdotek opowiadanych przez rodziców na temat reakcji ich dzieci na odłożenie do łóżka może rozbawić do łez. Jednak, gdy sami doświadczamy podobnych sytuacji, wówczas wcale do śmiechu nam nie jest.
Sprawdź: Kim są dzieci indygo?
Odkładam dziecko, a ono się budzi – dlaczego?
Coś robię nie tak, a może moje dziecko po prostu nie czuje się bezpiecznie pozbawione bliskości rodzica? Jak mogę to zmienić?
Czy wiesz, że najmłodsi, podobnie jak dorośli, mają intuicję, zwaną szóstym zmysłem człowieka? Niemowlęca intuicja jest silnie powiązana z poczuciem bezpieczeństwa i bliskości. Trudno tę cechę nazwać wadą. Przecież intuicyjne rozpoznawanie, że przed chwilą nastąpiło coś „złego”, że znajdujemy się w odmiennej sytuacji, która być może naruszy nasze poczucie bezpieczeństwa to cenna umiejętność w życiu każdego człowieka – bez względu na wiek.
Przeczytaj także: Czym jest odruch Moro?
Dziecko intuicyjnie walczy o zapewnienie sobie bezpieczeństwa (np. płacząc). Ono jest po prostu biologicznie zaprogramowane na walkę o przetrwanie. Zadaniem rodzica jest ofiarować mu to, co wywoła u niego pożądane poczucie bezpieczeństwa. Nietrudno zgadnąć, że chodzi o rodzicielską bliskość. To właśnie zapach rodzica, ciepło jego skóry i czuły dotyk sprawiają, że maluch czuje się bezpieczny i jest szczęśliwy. Uznany na całym świecie profesor, James J. McKenna, założyciel jednego z Laboratoriów Behawioralnych Snu Matki i Dziecka trafnie wyjaśnia to zjawisko:
Niemowlęta są biologicznie zaprogramowane do wykrywania, że nastąpiło coś niebezpiecznego – oddzielenie od opiekuna. Czują przez skórę, że coś się zmieniło. Brak miękkiego dotyku matki, ciepła jej ciała, zapachu mleka, łagodnego ruchu, oddechu i poczucia bezpieczeństwa. Niemowlęta dostają sygnał, który ich ciało odbiera jako porzucenie – czas, aby się obudzić i wezwać opiekuna z powrotem – wiedzą intuicyjnie, że od tego zależy ich przeżycie.
Zobacz: Wychowanie bezstresowe – czy istnieje?
Mamo, tato chcę wam powiedzieć, że…
Uświadomienie sobie tego wszystkiego może pomóc rodzicowi w zrozumieniu i zaakceptowaniu faktu, że jego maleństwo nie czuje się jeszcze dobrze bez bliskości opiekuna. Nie budzi się, żeby zrobić „na złość” i nie manipuluje bliskimi. Jego niesamodzielność w tym zakresie nie jest również spowodowana błędami wychowawczymi rodzica.
„Tak nauczyłaś, to tak masz”. To niestety często stosowane i jakże krzywdzące zdanie, skierowane do mam, których maluchy mają trudności z usypianiem dziecka. A tymczasem dziecko odczuwa strach, niepokój i obawy. Nie jest gotowe na rozstanie. Potrzebuje Twojego zapachu i ramion, by czuć się bezpiecznie. O ile łatwiejsze będzie życie rodziców, gdy zrozumieją, że jest to przejściowy etap, z którym nie warto walczyć. Brak reakcji na wysyłane komunikaty przez niemowlę (np. krzyk, płacz) mogą doprowadzić do zwiększenia poziomu lęku, a w przyszłości wywołać silny lęk separacyjny.
Twoje dziecko uczy się świata. Zastanów się, jaki jest naturalny odruch człowieka, gdy ktoś w pobliżu płacze lub woła o pomoc? Czy przechodzimy obok? Ignorujemy? Czekamy, aż ta osoba sama się uspokoi? A może wprost przeciwnie, staramy się wesprzeć i pomóc – chociażby poprzez przytulenie i otarcie łez? Czy warto usilnie (i często nieudolnie) podejmować próby zmiany biologii i natury człowieka? Budzenie się dziecka zaraz po odłożeniu jest bardzo męczące i wyczerpujące – to fakt. Jednak ponowne wzięcie maleństwa na ręce, utulenie go do snu, pocieszanie i głaskanie to zdecydowanie najlepsze pomysły i najbardziej humanitarne metody wychowawcze. A gdy już minie ten etap, Twoje dziecko rozpocznie kolejny rozdział życia, w którym samodzielność z pewnością osiągnie wyższy poziom.
Zapoznaj się: Zaburzenia adaptacyjne u dzieci – objawy i przyczyny
Bibliografia:
L. Bates Ames, F.L. Ilg, S.M. Baker ,,Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat’’, GWP, 2022.
W. Sears, M. Sears ,,High-need baby. Jak skutecznie zadbać o szczególne potrzeby twojego wymagającego dziecka?’’, Mamania, 2021.
