Dermokosmetyki – jakie są ich właściwości?
Dermokosmetyki, inaczej kosmeceutyki, to nazwa produktów przeznaczonych do pielęgnacji skóry problematycznej, a także skóry głowy, włosów i paznocki. Przede wszystkim warto wiedzieć, że nie są one tożsame z preparatami o działaniu leczniczym i należą do grona kosmetyków – jedynie wspomagają terapię, natomiast nie wyleczą schorzeń o podłożu dermatologicznym.
Dermokosmetyki najczęściej pozbawione są potencjalnych substancji alergicznych, dlatego też charakteryzują się hipoalergicznością.
Uwaga: To, że kosmetyk jest hipoalergiczny, wcale nie musi oznaczać, że w jego składzie nie występują żadne alergeny. Produkt wykazuje zmniejszone ryzyko wywołania reakcji alergicznej, jednak każdy rodzaj skóry indywidualnie reaguje na dane substancje. Nawet dermokosmetyk może podrażnić np. zmieniony chorobowo naskórek.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów dermokosmetyków. Mogą wykazywać one działanie:
- łagodzące,
- ochronne,
- normalizujące,
- przeciwbakteryjne,
- nawilżające,
- przeciwzapalne,
- natłuszczające,
- regulujące wydzielanie sebum,
- hamujące nadmierne rogowacenie się skóry,
- przyspieszające gojenie się ran,
- zmniejszające nadwrażliwość skóry,
- wyciszające rumień,
- redukujące cellulit i rozstępy,
- zmniejszające łupież,
- redukujące drobne zmarszczki.
W porównaniu ze zwykłymi kosmetykami pielęgnacyjnymi, w składach dermokosmetyków zazwyczaj występują wyższe stężenia substancji aktywnych.
Dermokosmetyki – dla kogo?
Dermokosmetyki zalecane są dla osób, które nie tylko borykają się z daną dermatozą (chorobą skóry, np. z łuszczycą, trądzikiem pospolitym, trądzikiem różowatym, atopowym zapaleniem skóry), ale również z cerą wrażliwą, skłonną do alergii i podrażnień czy z przebarwieniami.
Dermokosmetyki często stosowane są przez kobiety w ciąży. Na rynku dostępne są również gamy kosmetyków przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Dermokosmetyki są łagodne dla skóry malucha, pomagają przy problemach z ciemieniuchą czy w przypadku odparzeń od pieluszki.
Uwaga: Najważniejsze jest, aby dopasować dany kosmetyk do potrzeb skóry i dokładanie analizować składy i etykiety. W dermokosmetykach także mogą być zawarte kompozycje zapachowe, substancje konserwujące, substancje drażniące.
Dermokosmetyki – jakie substancje zawierają?
W składach dermokosmetyków możemy znaleźć m.in.:
- substancje przeciwzapalne (np. alantoina, wyciąg z aloesu, bisabolol, minerały, pantenol),
- substancje przeciwutleniające (np. butylohydroksyanizol, palmitynian askorbylu, kurkumina, tokoferole, sylimaryna, piknogenol),
- polisacharydy (np. chityna, dekstran, kwas hialuronowy, skrobia, glikogen, celuloza, alginian, karagenina),
- peptydy (np. Hexapeptide-10, Palmitoyl, Tripeptide-5, Copper Tripeptide-1, Copper Lysinate/Prolinate, Tripeptide-3, Pentapeptide-18, Acetyl Hexapeptide-8),
- substancje rozjaśniające,
- ceramidy,
- czynniki wzrostu (np. HGH, EGF, GM-CSF, proteiny z grupy TGF-beta),
- retinol (pochodna witaminy A),
- koenzym Q10,
- witaminę C,
- witaminę E,
- kwasy AHA,
- kwasy BHA,
- kwasy PHA,
- kwas salicylowy,
- piroglutaminian cynku,
- nikotynamid.
Warto wymienić również składniki tłuszczowe oraz wodne.
Do składników fazy tłuszczowej (tzw. substancje lipofilowe) należą:
- kwasy tłuszczowe,
- woski,
- węglowodory,
- alkohole tłuszczowe,
- pochodne lanoliny,
- trójglicerydy,
- silikony.
Składniki fazy wodnej (tzw. składniki hydrofilowe) to:
- woda,
- humektanty,
- składniki czynne,
- barwniki,
- substancje zapachowe,
- konserwanty,
- rozpuszczalniki,
- substancje żelujące i zwiększające objętość.
Przeczytaj także: Reaplikacja filtrów SPF – czy jest konieczna? Wyjaśniamy
Bibliografia
S. Rzeźnik, Kosmeceutyki" i "dermokosmetyki" - unikalna kategoria produktów do pielęgnacji skóry czy zwykły chwyt marketingowy?, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2012
M. Jurzak, A . Rudyk, Składniki aktywne kosmetyków i dermokosmetyków stosowane w pielęgnacji skóry z atopowym zapaleniem [w:] Stan skóry wykładnikiem stanu zdrowia, (red.) A. Goździalska, J. Jaśkiewicz, Kraków 2012
W. Wieniawski, Problemy kontroli nad produktami „pogranicza” (suplementy diety, dermokosmetyki, antyseptyki), IV Forum Farmacji Przemysłowej, Kościelisko 2008
J. Marwicka, A. Gałuszka, M. Kotwica, Kosmeceutyki. Skład oraz oddziaływanie, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 2021