Stewia czy ksylitol – który słodzik lepszy?

Stewia czy ksylitol – to pytanie zadajemy sobie, szukając idealnego zamiennika cukru. W artykule zestawiliśmy ze sobą dwa najpopularniejsze słodziki – ksylitol i stewię. Poznajcie ich kaloryczność, indeks glikemiczny oraz prozdrowotne działanie.

Stewia, ksylitol i cukier biały na stole

Stewia czy ksylitol – kaloryczność 

Oba słodziki charakteryzują się znacznie mniejszą kalorycznością w porównaniu z klasycznym, białym cukrem. 

Stewia jest słodzikiem bezkalorycznym – jej wartość energetyczna jest równa 0.

Ksylitol dostarczy nam około 2,4 kcal w 1 gramie, co oznacza, że w jednej łyżeczce produktu zawartych jest około 12 kalorii. 

Stewia czy ksylitol – indeks glikemiczny 

Stewia charakteryzuje się zerową wartością indeksu glikemicznego. Może być spożywana przez cukrzyków, ponieważ nie zwiększa stężenia glukozy we krwi. 

Spożywanie ksylitolu nie wpłynie na wzrost stężenia glukozy we krwi ani na wydzielanie insuliny. Słodzik charakteryzuje się niskim indeksem glikemicznym – IG = 8. Oznacza to, że mogą go spożywać diabetycy oraz osoby chorujące na insulinooporność. 

Przecztaj: Cukier trzcinowy – jakie są jego właściwości? Wpływ na zdrowie, indeks glikemiczny

Stewia czy ksylitol – wpływ na zdrowie 

Przejdźmy teraz do jednej z ważniejszych kwestii – wpływu obu substancji słodzących na nasze zdrowie. 

Właściwości prozdrowotne stewii 

Stewia występuje różnych postaciach: w tabletkach, proszku, płynie, suszonych liściach. Jej dużą zaletą jest fakt, że nie wywołuje biegunek oraz bólów brzucha. 

Słodzik jest źródłem błonnika pokarmowego, białka, tłuszczów, przeciwutleniaczy. W jej składzie znajdziemy również: witaminę C, witaminy z grupy B, żelazo, wapń, magnez, fosfor, potas, miedź, cynk, mangan. 

Stewia wykazuje właściwości: przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne, przeciwutleniające, moczopędne, grzybobójcze, przeciwwirusowe i antybakteryjne. Oznacza to, że uniemożliwia wzrost drożdży w organizmie oraz przeciwdziała bakteriom chorobotwórczym i infekcjom wirusowym. Dodatkowo nie powoduje pojawienia się zmian próchnicowych w jamie ustnej. 

Stewia działa przeciwbiegunkowo, obniża ciśnienie tętnicze krwi, regeneruje trzustkę oraz zmniejsza wpływ stresu oksydacyjnego. 

Słodzik pozytywnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy, ponieważ obniża ciśnienie tętnicze krwi. Regeneruje również trzustkę, zmniejsza wpływ stresu oksydacyjnego na nasz organizm, łagodzi stany zapalne w komórkach wątrobowych. 

Właściwości prozdrowotne ksylitolu

Naturalny słodzik cechuje się działaniem antybakteryjnym, przeciwwirusowym oraz grzybobójczym. Przeciwdziała rozwojowi drożdży w organizmie oraz bakteriom chorobotwórczym i infekcjom wirusowym.

Ksylitol fermentuje w jelicie grubym, dlatego też nie powoduje próchnicy. Wykazuje za to działanie bakteriobójcze, pozytywnie wpływa na odporność organizmu i nie doprowadza do rozwoju drożdżycy. 

Ksylitol przeciwdziała rozwojowi drożdży, bakterii chorobotwórczych oraz infekcji wirusowych. 

Cukier brzozowy zwiększa przyswajalność wapnia w kośćcu i przywraca gęstość kości. Dodatkowo stabilizuje równowagę kwasowo-zasadową. 

Sprawdź także: Miód czy cukier – czym lepiej słodzić?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania stewii?

Stewia na łyżeczce
Stewia może obniżać ciśnienie tętnicze krwi

Stewia, stosowana z umiarem w dziennej dawce 4 miligramy na kilogram masy ciała, nie wywoła skutków ubocznych. Niestety, jej nadużywanie może skutkować zmniejszonym wchłanianiem wapnia i żelaza. 

U niektórych osób można również zaobserwować nietolerancję stewii, która objawia się zwiększoną lub spowolnioną akcją serca. 

Słodzik może obniżać stężenie cukru we krwi, dlatego też nie każda osoba chorująca na cukrzycę będzie mogła słodzić stewią. W przypadku skoków glikemii konieczna jest konsultacja z lekarzem. 

Przeciwwskazaniem do stosowania stewii jest zbyt niskie ciśnienie tętnicze krwi. Naturalny słodzik może również wchodzić w reakcje z niektórymi lekami: przeciwzapalnymi, przeciwgrzybicznymi, przeciwdrobnoustrojowymi, przeciwwirusowymi, obniżającymi cholesterol, przeciwnowotworowymi, zwiększającymi częstotliwość oddawania moczu oraz z lekami, które wpływają na płodność. 

Jakie są przeciwwskazania do stosowania ksylitolu? 

Dopuszczalna dzienna dawka ksylitolu wynosi 15 gramów, czyli 3 łyżeczki. 
Włączenie ksylitolu do diety może powodować skutki uboczne. Wymienia się wśród nich: biegunki, bóle brzucha, skurcze brzucha, wzdęcia. 

Cukru brzozowego nie powinny spożywać osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS) oraz dzieci do trzeciego roku życia. Słodzik jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i nie wywołuje zgagi. 

Zapoznaj się: Syrop klonowy a syrop z agawy – który wybrać? 

Jak stosować stewię i ksylitol? 

Stewia występuje w różnych postaciach, dzięki czemu znajduje szerokie zastosowanie w naszej kuchni. Możemy jej używać do słodzenia kawy, herbaty, napojów, potraw, wypieków. Sprawdzi się również jako dodatek sosów, sałatek, jogurtów oraz deserów. 

Ksylitol jest słodzikiem odpornym na działanie wysokich temperatur, co oznacza, że nie traci swoich prozdrowotnych właściwości. Możemy go stosować do słodzenia kawy, herbaty, przetworów oraz wypieków. Nie powinniśmy go używać do pieczenia ciasta drożdżowego – hamuje wyrastanie drożdży. 

Stewia czy ksylitol – co wybrać? 

Dokonanie wyboru pomiędzy stewią a ksylitolem nie jest łatwe. Pewne jest, że oba słodziki będą zdecydowanie lepszą alternatywą dla białego cukru

Przed zakupieniem substancji słodzącej powinniśmy przede wszystkim przeanalizować jej właściwości prozdrowotne oraz skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania, o których pisaliśmy w artykule. 

W kwestii smaku – ksylitol jest słodzikiem o neutralnym smaku, natomiast stewia może pozostawiać charakterystyczny, gorzki posmak w ustach. 

 

 

 

 

Bibliografia

F. Brouns, A. Potzel, Stewia – naturalna szansa na zmniejszenie dodatku cukru w żywności i napojach, Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny, 2014

I. Babczyńska, Stewia – naturalny słodzik, Miesięcznik Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach, 2012

M. Grembecka, Ksylitol – rola w diecie oraz profilaktyce i terapii chorób człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2015

M. Kalemba-Drożdż, Ksylitol – fakty i mity. Czy to substancja prozdrowotna czy tylko chwyt marketingowy?, Kraków 2018 (dostęp online) https://www.researchgate.net/publication/330717056_Ksylitol-fakty_i_mity_Czy_to_substancja_prozdrowotna_czy_tylko_chwyt_marketingowy

https://www.kursdietetyki.pl/stewia-ksylitol-erytrytol-slodziki-idealne/