Skóra noworodka, a skóra dorosłej osoby – czym się różni?
Skóra małego dziecka jest wrażliwa i bardzo delikatna. Gdy przypatrujemy się noworodkowi, to jego skóra jest tak cienka, że widać przez nią naczynka krwionośne. To całkiem zasadne spostrzeżenie, bo w jej budowie nie ma jeszcze odpowiedniej ilości włókien kolagenowych i elastyny. Te dwa naturalnie występujące w organizmie człowieka białka nie tylko odpowiadają za jędrność, elastyczność i sprężystość skóry, lecz również pełnią ważną funkcję w procesie gojenia się ran.
Nic więc dziwnego, że skóra małego dziecka wykazuje dużą podatność na działanie bakterii, składników chemicznych, detergentów i innych czynników zewnętrznych. Niektóre przydatki skóry (np. gruczoły łojowe), jej warstwy (np. rogowa) i struktury pomimo pełnego wykształcenia nie są jeszcze w pełni aktywne, a co za tym idzie, nie zapewniają pełnej ochrony głębszym warstwom skóry.
Sprawdź: Choroba bostońska u dziecka – jak odróżnić bostonkę od ospy?
Trądzik noworodkowy i niemowlęcy – czym jest i kiedy się pojawia?
Trądzik noworodkowy to choroba dermatologiczna, która częściej diagnozowana jest u chłopców. To dość często występujące zmiany skórne u dzieci w okresie pierwszych tygodni życia (3-6 tydzień). U niektórych noworodków widoczne są wykwity skórne od razu po porodzie. Szacuje się, że z problemem skórnym może borykać się aż 20% noworodków. Warto uspokoić rodziców i opiekunów maluszka informacją, że zmiany skórne, choć określane mianem choroby dermatologicznej, to w praktyce nie wpływają niekorzystnie na ogólny stan zdrowia dziecka, nie zaburzają jego rozwoju fizycznego, a także nie wywołują powikłań. Przy właściwej pielęgnacji trądzik noworodkowy zanika samoistnie po kilku tygodniach.
Polecamy: Czym jest odruch Moro?
Z kolei trądzik niemowlęcy pojawia się między 3. a 16. miesiącem życia. Cierpi na niego około 2% niemowląt. Zmiany skórne występujące w okresie niemowlęcym mogą utrzymywać się do roku, a nawet dwóch lat. Jak wygląda trądzik niemowlęcy i jak nie pomylić go ze swędzącymi krostkami, które potocznie nazywamy potówkami?
Przeczytaj także: Zapalenie spojówek u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie
Jak wygląda trądzik niemowlęcy i gdzie występuje?
Trądzik niemowlęcy to:
- zmiany grudkowe z ropną treścią;
- zmiany krostkowe (białe krostki na zaczerwienionym podłożu);
- zaskórniaki (białe zamknięte lub czarne otwarte);
- torbiele (w ostrym przebiegu);
- wypryski ropne (w ostrym przebiegu).
Zmiany skórne najczęściej obejmują okolice twarzy. Widoczne są na: policzkach (kości policzkowe), brodzie, powiekach, w dolnej części nosa oraz czole. U niektórych maluchów wykwity pojawiają się również na główce i brwiach (w miejscach, gdzie występują mieszki włosowe), w okolicach pachwin, szyi, karku, pleców i klatki piersiowej. Skóra, na której występują grudki i krostki, jest podrażniona, wrażliwa na dotyk i zaczerwieniona. Dlatego też pielęgnacja zmienionych chorobowo okolic wymaga delikatności, poświęcenia czasu i szczególnej uwagi.
Rodzice mogą mieć problem z odróżnieniem trądziku niemowlęcego od innych, często występujących dolegliwości skórnych. Charakterystyczne zmiany grudkowo-krostkowe nierzadko mylone są z potówkami, rumieniem noworodkowym, prosakami i łojotokowym zapaleniem skóry.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować objawy z pediatrą lub dermatologiem, który na podstawie zebranego wywiadu i badania skóry dziecka postawi właściwą diagnozę.
Zapoznaj się: Skoki rozwojowe u niemowląt – czym się charakteryzują?
Jak leczyć trądzik niemowlęcy – porady
Dobra wiadomość jest taka, że trądzik niemowlęcy zazwyczaj nie wymaga złożonego leczenia i stosowania wieloskładnikowych medykamentów. Oczywiście nie dotyczy to choroby dermatologicznej o ostrym przebiegu, gdzie na skórze dziecka pojawiają się liczne torbiele i sprawiające ból ropne wypryski. Takie objawy mogą być oznaką rozwijającego się zakażenia bakteryjnego, które musi być leczone antybiotykiem odpowiednio dobranym przez specjalistę.
Sprawdź: Niedoczynność tarczycy u dzieci – objawy, przyczyny, leczenie
Poniżej przedstawiamy aspekty, które są szczególnie ważne w pielęgnacji skóry z trądzikiem niemowlęcym.
- Codzienna pielęgnacja skóry z wykorzystaniem łagodnego środka dla niemowląt.
- Dbanie o dobrą jakość powietrza w pomieszczeniach, w których przebywa i śpi dziecko.
- Nieprzegrzewanie dziecka, dbanie o właściwą cyrkulację powietrza.
- Przemywanie skóry wacikiem zamoczonym w przegotowanej, ciepłej wodzie z dodatkiem niewielkiej ilości preparatu zmiękczającego, nawilżającego, natłuszczającego i regenerującego skórę (np. emolienty).
- Przemywanie zmian chorobowych wyciągiem z czarnej herbaty.
- Dbanie o zachowanie suchości skóry (np. w okolicach ust i brody po karmieniu, w okolicach pachwin, pleców i szyi po spacerze).
- Punktowe stosowanie wysuszającej maści z cynkiem.
- Unikanie stosowania tłustych olejków mineralnych i maści zawierających substancje tłuszczowe.
- Wybieranie pieluszek, ubrań, śpiworków i koców dobrej jakości, uszytych z naturalnych materiałów.
- Czyszczenie i pranie ubrań, śpiworków, pieluch i pościeli w preparatach hipoalergicznych.
I na koniec najważniejsza wskazówka. Nigdy nie wyciskamy powstałych zmian skórnych! Taka ingerencja to pierwszy krok do rozprzestrzenienia się bakterii i powstania stanu zapalnego skóry. To również duże ryzyko powstania mało estetycznych blizn na skórze dziecka.
Zobacz: Pozytywna dyscyplina – jakie są jej zasady? Rady dla rodziców
Bibliografia
S. B. Mallory, A. Bree, P. Chern, ,,Dermatologia pediatryczna diagnostyka i leczenie’’, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007
B. Spock, R. Needlman ,,Dziecko. Pielęgnacja i wychowanie. Od noworodka do nastolatka. Poradnik dla nowoczesnych rodziców’’, Dom Wydawniczy Rebis, 2020
