Żurawina – z czego wynika jej prozdrowotne działanie?
Żurawina cechuje się udokumentowanym działaniem prozdrowotnym, przy czym surowcem leczniczym jest owoc żurawiny. Wyróżnia się on przede wszystkim zawartością cennych antyoksydantów, czyli substancji zwalczających szkodliwe działanie wolnych rodników i stresu oksydacyjnego. Można wśród nich wymienić zwłaszcza kwasy fenolowe.
Dzięki właściwościom przeciwutleniającym żurawina może zapobiegać rozwojowi chorób cywilizacyjnych, takich jak: miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroby nowotworowe.
W ogólnodostępnych sklepach możemy znaleźć zwłaszcza żurawinę w formie soku i konfitury, a także suszone owoce żurawiny. Warto wiedzieć, że żurawinę można podzielić na kilka gatunków, z czego najbardziej rozpowszechniona jest żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon).
Uwaga: Badania dowodzą również, że codzienne spożywanie soku z żurawiny w ilości nie mniej niż 300 mililitrów może zmniejszać częstotliwość nawrotów infekcji układu moczowego nawet o 40%.
W składzie świeżych owoców żurawiny znajdziemy między innymi:
- witaminę A,
- witaminy z grupy B (witamina B1, witamina B2, witamina B3, witamina B6, witamina B9),
- witaminę C,
- witaminę E,
- witaminę K,
- potas,
- fosfor,
- wapń,
- magnez,
- sód,
- żelazo,
- cynk,
- błonnik pokarmowy.
Żurawina – działanie przeciwbakteryjne
Żurawina wykazuje działanie przeciwbakteryjne, dlatego też określana jest mianem naturalnego antybiotyku. W jej składzie znajdziemy między innymi: kwasy fenolowe, antocyjany, kwercetynę. W przeciwieństwie do antybiotyków syntetycznych żurawina nie prowadzi jednak do antybiotykooporności, czyli do wypracowania oporności na substancje czynne u bakterii. Cenne związki aktywne zawarte w owocu przedostają się do wnętrza bakterii.
Żurawina może być wykorzystywana w leczeniu wrzodów żołądka wywołanych bakteriami Helicobacter pylori oraz przewlekłych zapaleń pęcherza moczowego.
Owoce żurawiny wspomagają również leczenie bakteryjnych zakażeń błony śluzowej żołądka i bakteryjnych infekcji jamy ustnej.
Żurawina na układ moczowy
Żurawina przede wszystkim znana jest z pozytywnego wpływu na układ moczowy. Działa profilaktycznie oraz tak jak wspomnieliśmy, wspomaga leczenie zakażeń układu moczowego wywołanego przez patogeny Escherichia coli.
Uwaga: Żurawina ma także właściwości moczopędne, działając na pęcherz i nerki odkażająco oraz przeciwzapalnie.
Żurawina – właściwości antynowotworowe
W świetle ustaleń naukowców żurawina może wykazywać również działanie antynowotworowe, hamując rozwój: raka prostaty, raka jamy nosowo-gardłowej, raka okrężnicy.
Żurawina a układ sercowo-naczyniowy
Flawonoidy zawarte w owocach żurawiny zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Obniżają ciśnienie tętnicze krwi, zmniejszają stężenie we krwi „złej” frakcji cholesterolu (LDL) i podwyższają stężenie „dobrej” frakcji cholesterolu (HDL).
Żurawina na infekcje górnych dróg oddechowych
Żurawina może wspomagać również leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Co więcej, łagodnie odkaża ona gardło oraz jamę ustną.
Uwaga: Niektóre badania wykazują, że owoc żurawiny skraca czas trwania przeziębienia.
Żurawina a cukrzyca
Zawartość błonnika pokarmowego w owocach żurawiny może przyczynić się do obniżania stężenia glukozy we krwi, a także spowolnić wchłanianie glukozy z jelit do krwi. Co więcej, żurawina pobudza do pracy trzustkę, która między innymi odgrywa ważną rolę w produkcji hormonu insuliny. Zaburzenia w funkcjonowaniu trzustki przyczyniają się do rozwoju insulinooporności, natomiast zmniejszona wrażliwość tkanek organizmu na insulinę to jeden z czynników odpowiedzialnych za rozwój cukrzycy typu II.
Jakie są przeciwwskazania do spożywania żurawiny i suplementów diety zawierających wyciąg z żurawiny?
Żurawina (zarówno w formie świeżych owoców, suszonych owoców, soku, jak i jako składnik suplementów diety) może wchodzić w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi. Sięganie po duże ilości żurawiny może skutkować dolegliwościami żołądkowymi, a także pojawieniem się biegunki.
Szczególną ostrożność w stosowaniu żurawiny powinny zachować osoby zmagające się z kamicą nerkową.
Żurawina uchodzi za preparat bezpieczny dla kobiet w ciąży. Jednak jej stosowanie należy skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę.
Uwaga: Ciężarne sięgają po preparaty zawierające żurawinę w przypadku dolegliwości związanych z zakażeniem dróg moczowych. Warto więc wspomnieć o tym, że nieleczone zakażenie dróg moczowych może prowadzić do obniżenia masy urodzeniowej dziecka, a nawet skutkować przyspieszeniem akcji porodowej.
Żurawina – owoce, sok czy suplement diety?
Świeża żurawina, suszone owoce żurawiny, sok, a może suplement diety w kapsułkach? Właściwości wymienionych produktów zależą przede wszystkim od zawartości substancji aktywnych. Szczególną uwagę na skład zwróćmy zwłaszcza w przypadku wyboru suplementu diety zawierającego wyciąg z żurawiny.
Bibliografia
A. Gryszczyńska, Żurawina amerykańska (Vaccinium macrocarpon)
– lek na problemy urologiczne, Przegląd Urologiczny, tom 11, nr 5(63), 2010 (dostęp online) https://www.researchgate.net/profile/Agnieszka-Gryszczynska/publication/262802196_Zurawina_amerykanska_Vaccinium_macrocarpon-lek_na_problemy_urologiczne/links/56ea9b1e08ae8c97677b7ccf/Zurawina-amerykanska-Vaccinium-macrocarpon-lek-na-problemy-urologiczne.pdf
M. Baranowska, A. Bartoszek, Antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości bioaktywnych fitozwiązków żurawiny, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, nr 70, 2016 (dostęp online) https://chem.pg.edu.pl/documents/30625396/30654294/Antyoksydacyjne%20i%20przeciwdrobnoustrojowe%20w%C5%82a%C5%9Bciwo%C5%9Bci%20bioaktywnych%20fitozwi%C4%85zk%C3%B3w%20%C5%BCurawiny.pdf
B. Drużyńska, B. Sieradzka, E. Majewska, J. Kowalska, R. Wołosiak, D. Derewiaka, M. Ciecierska, Wybrane składniki bioaktywne i właściwości przeciwrodnikowe owoców żurawiny i fig suszonych, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLIX, nr 3, 2016 (dostęp online) https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2016/Nr%203/Bromatologia%203_2016.pdf#page=66
https://www.allecco.pl/artykuly/zurawina-wlasciwosci-lecznicze-i-zastosowanie.html
