Jeśli pierwsza kąpiel Twojego dziecka spędza ci sen z powiek, poproś o pomoc kogoś, kto ma doświadczenie i będzie mógł Cię wesprzeć. Może to być mama, przyjaciółka albo położna środowiskowa, która odwiedza niemowlę w ramach patronażu. Niektóre niemowlęta mogą płakać podczas swoich kąpieli. Wcale nie jest to jednoznaczne z tym, że rodzice robią coś nie tak. Z czasem większość dzieci traktuje kąpiel jak przyjemność. Te, które potrafią już siedzieć, będą się w wannie świetnie bawić, a płakać zaczną dopiero na myśl, że muszą z niej wyjść.
Przeczytaj: Baby blues – jak sobie radzić ze smutkiem poporodowym?
Pierwsza kąpiel noworodka krok po kroku
Kąpiel noworodka rozpoczyna się od toalety buzi. Trzeba przemyć solą fizjologiczną oczy dziecka. Używając wilgotnych wacików (nie patyczków), oczyszcza się też małżowinę uszu. Warto przemyć dziecku dziąsła i wnętrze policzków – to będzie wstęp do późniejszego mycia ząbków.
Przed włożeniem dziecka do wody należy delikatnie zwilżyć nią jego buzię oraz ramiona. Potem trzeba trzymać dziecko stabilnie na swoim ramieniu i powoli zanurzyć w wodzie. Maluch cały czas powinien znajdować się w pozycji półpionowej. Jeśli jego uszy lub kikut pępowinowy lekko się zamoczą, nic złego się nie stanie. Trzeba pilnować, by nie zalać ich wodą całkowicie.
Pierwsza kąpiel powinna trwać 3-5 minut. Należy ograniczyć ją do niezbędnych czynności. Podczas mycia trzeba pamiętać o tym, by wyczyścić wszystkie fałdki skóry, których noworodkom nie brakuje. Mycie dziecka zaczyna się od główki i szyi, następnie przestrzeni za uszami, a potem przechodzi do pach, rąk i brzuszka. Następnie przemywa się pupę, pachwiny i nóżki dziecka.
Po kąpieli malucha trzeba ułożyć stabilnie na ręczniku i osuszyć jego ciało. Na główkę można założyć kapturek z ręcznika. Dzieci po wyjściu z wody czasem od razu robią siku (z uwagi na zmianę temperatury), warto więc szybko posmarować pupę kremem i założyć pieluszkę.
Następnie trzeba osuszyć kikut pępowinowy jałowym wacikiem. Można przemyć ranę środkiem do dezynfekcji, a potem ją osuszyć. Kikut odpada zwykle po mniej więcej dwóch tygodniach. Wtedy pępek myjemy wraz z brzuszkiem.
Przeczytaj: Metoda Montessori – na czym polega?
Kiedy pierwsza kąpiel noworodka?
Obecnie noworodki nie są kąpane podczas pobytu w szpitalu. Jedynie wyciera się ich skórę, ponieważ mokra powodowałaby utratę temperatury. Wyjątkiem są sytuacje, gdy podczas skomplikowanego porodu dziecko jest ubrudzone z krwi.
W brzuchu matki skóra maluszka chroniona jest przez maź płodową. Tuż po porodzie (3-5 dni) nie zmywa się jej z ciała dziecka, ponieważ stanowi ochronę przed wychłodzeniem. Małe dzieci często mają problem z utrzymaniem prawidłowej temperatury ciała. Kąpiel byłaby stresująca i mogłaby sprawić, że dziecku będzie zimno. Poza tym maź płodowa nawilża i regeneruje skórę. Chroni też ciało maluszka przed nadmiarem bakterii z zewnątrz.
W związku z tym, jeśli dziecko przebywało w szpitalu 2-3 doby, można je wykąpać wieczorem po powrocie do domu, albo nawet w kolejnych dniach. Choć dorosłym wydaje się, że do nowo narodzonego dziecka nie docierają bodźce z zewnątrz, każda zmiana w jego otoczeniu to ogromne przeżycie, dlatego kąpiel można odłożyć w czasie.
Sprawdź: Skoki rozwojowe u niemowląt – czym się charakteryzują?
Miejsce kąpieli noworodka
Wanienka lub miska do kąpieli noworodka powinna stabilnie stać. Trzeba wyeliminować ryzyko, że przewróci się podczas mycia dziecka albo spadnie. Niektóre wanienki sprzedawane są ze stelażami, te jednak bywają cienkie i niestabilne. W takiej sytuacji lepiej, by wanienka stała na podłodze.
Pomieszczenie, w którym kąpie, a później ubiera się dziecko, musi być dość ciepłe – odpowiednia będzie temperatura 24-25 stopni Celsjusza. Z kolei temperatura wody powinna wynosić nieco mniej niż temperatura ciała dziecka, a więc 35-36 stopni Celsjusza.
W sklepach z akcesoriami dla niemowląt można kupić termometr kąpielowy. Niektóre termometry bezdotykowe mierzą również temperaturę otoczenia i wody. Po kilku kąpielach rodzice będą już w stanie określić, czy temperatura jest odpowiednia, używając własnej dłoni.
Zobacz także: 5 najważniejszych potrzeb niemowląt
Kiedy i jak często kąpać noworodka?
Najlepszą porą do kąpieli maluszka będzie czas po wieczornym karmieniu. Trzeba dziecku dać około pół godziny na to, by zaczęło trawić mleko, a później zająć się higieną. Noworodka przez pierwsze miesiące życia nie trzeba kąpać codziennie. Wystarczy robić to co drugi lub co trzeci dzień.
Codziennie zaś trzeba dbać o higienę intymną, by uniknąć zakażeń układu moczowego oraz odparzeń. Dobrze jest myć pupę dziecka wacikiem i ciepłą wodą po każdej kupce (czasem jest ich 10 w ciągu doby). Nie należy tego jednak traktować zbyt rygorystycznie – jeśli dziecko zrobi kupę podczas drzemki lub poza domem, wystarczą mokre chusteczki, które świetnie poradzą sobie z zabrudzeniami. Nie ma potrzeby wtedy wybudzać dziecka myciem albo wracać szybko do domu.
Zapoznaj się: 10 domowych sposobów na zapalenie piersi
Akcesoria do kąpieli noworodka
Mimo że sklepy z akcesoriami dla niemowląt pękają w szwach, nie trzeba kupować wszystkich gadżetów wraz z podstawową wyprawką. Z czasem okaże się, czy konieczne jest posiadanie podstawki lub maty do kąpieli.
Niezbędnych będzie kilka rzeczy:
-
wanienka, wiaderko lub miska,
-
ręcznik, może być z kapturkiem, by ciało nie wychłodziło się od głowy,
-
płyn do kąpieli – noworodki należy kąpać w emolientach dla dzieci od 1. dnia życia, zamiast tego można użyć także ciekłej parafiny lub oleju kokosowego.
Gąbka lub myjka nie są konieczne. Dziecko można umyć dłonią, co będzie dla niego przyjemniejsze. Wilgotna gąbka lub myjka mogą być pożywką dla grzybów, dlatego po każdej kąpieli trzeba je płukać i suszyć na kaloryferze.
