Charakterystyka miodu leśnego
Miód leśny należy do grona miodów nektarowo-spadziowych. Oznacza to, że powstaje on z nektaru roślinnego oraz ze spadzi liściastej lub iglastej. Nektar pobierany jest przez pszczoły z: kwiatu maliny, głogu, borówki, jeżyny, jagody, dzikiej róży, lipy, rumianku, dziurawca, szałwii lekarskiej, mniszka lekarskiego oraz innych ziół.
Barwa miodu leśnego jest zależna od pory roku, w jakiej kwitną miododajne rośliny wykorzystywane do produkcji tego produktu od pszczół. Przyjmuje się, że miód leśny najczęściej przybiera barwę ciemnobursztynową lub jasnobursztynową. Blednieje natomiast pod wpływem naturalnego procesu krystalizacji – długość krystalizacji również zależy od rodzaju spadzi i nektaru.
Miód leśny należy do grupy miodów nektarowo-spadziowych. Wytwarzany jest z nektaru roślin miododajnych oraz ze spadzi iglastej lub spadzi liściastej.
Miód leśny charakteryzuje się również słodkim, żywicznym smakiem i intensywnym, leśnym aromatem.
Uwaga: Podczas zakupu miodu leśnego możemy spotkać się z określeniem miód leśny wiosenny lub miód leśny jesienny. Miód wiosenny będzie charakteryzować się jaśniejszą barwą oraz większą ilością nektarów kwiatowych i ziołowych. Natomiast miód jesienny jest ciemniejszy ze względu na większą zawartość spadzi.
Sprawdź: Miód spadziowy – na co pomaga? Rodzaje, właściwości i zastosowania
Skład miodu leśnego
W miodzie leśnym znajdziemy szereg substancji o działaniu prozdrowotnym. Na wyróżnienie zasługują bakteriobójcze białka, przeciwzapalne enzymy, przeciwutleniacze zwalczające szkodliwe działanie wolnych rodników, witaminy i mikroelementy. Warto wiedzieć, że każdy rodzaj miodu w głównej mierze składa się natomiast z cukrów prostych (m.in. z glukozy i fruktozy), które wchłaniane są do krwi z układu pokarmowego i przekształcane są w źródła energii.
W składzie miodu leśnego znajdziemy:
- cukry proste,
- kwasy organiczne (kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, kwas bursztynowy, kwas mlekowy, kwas masłowy),
- enzymy,
- białko,
- flawonoidy,
- olejki eteryczne,
- związki azotowe,
- wapń,
- fosfor,
- potas,
- żelazo,
- mangan,
- witaminy z grupy B,
- witaminę C.
Miód leśny – kaloryczność
W 100 gramach miodu leśnego zawartych jest około 340 kalorii. Oznacza to, że szczególną ostrożność w jego spożywaniu powinny zachować osoby borykające się z nadwagą i otyłością.
Zdrowotne właściwości miodu leśnego
Miód leśny uchodzi za cenny produkt prozdrowotny. Wykazuje m.in. właściwości:
- antyoksydacyjne,
- przeciwzapalne,
- antybakteryjne,
- przeciwwirusowe,
- dezynfekujące.
Miód leśny – źródło energii
Tak jak wspomnieliśmy wyżej, miód leśny w swoim składzie zawiera cukry proste, które zamieniane są na źródła energii. Dzięki temu zalecany jest w okresie rekonwalescencji, w czasie obciążenia fizycznego organizmu, a także dla sportowców.
Miód leśny na odporność
Miód leśny naturalnie wspiera nasz układ immunologiczny, głównie dzięki właściwościom bakteriobójczym oraz przeciwzapalnym. Nie tylko podnosi odporność, ale również skraca czas trwania infekcji. Stosowany jest przy schorzeniach górnych dróg oddechowych, m.in. przy zapaleniu oskrzeli, astmie, zapaleniu płuc, zapaleniu tchawicy czy gruźlicy. Miód łagodzi katar, kaszel (umożliwia łatwiejsze odkrztuszanie wydzieliny), ból gardła, bóle zatok i bóle głowy.
Miód leśny na układ nerwowy
Badania naukowe dowodzą, że ten produkt od pszczół oddziałuje na układ nerwowy, poprawiając nasze samopoczucie. Łagodnie wycisza, łagodzi skutki stresu i napięcia nerwowego, a także wspomaga leczenie bezsenności.
Miód leśny na układ sercowo-naczyniowy
Ten rodzaj miodu stosowany jest w schorzeniach układu sercowo-naczyniowego i zapobiega rozwojowi miażdżycy. W niektórych miodach leśnych (w zależności od spadzi i nektaru) zawarta jest acetylocholina, która rozszerza naczynia krwionośne, reguluje krążenie krwi i obniża ciśnienie tętnicze.
Warto zaznaczyć, że miód leśny w naturalny sposób obniża stężenie „złego” cholesterolu (frakcji LDL) i podwyższa stężenie „dobrego” cholesterolu (frakcji HDL).
Miód leśny na układ pokarmowy
Miód leśny korzystnie oddziałuje na układ pokarmowy: zwalcza dolegliwości trawienne, zapobiega namnażaniu się bakterii, przeciwdziała zaburzeniom przemiany materii.
Miód leśny a używki
Co ciekawe, miód zmniejsza skutki działania używek, takich jak alkohol, kawa i herbata. Według badań wykazuje także zdolność do blokowania ołowiu.
Miód leśny na skórę
Miody wykorzystywane są także w naturalnej pielęgnacji skóry – zwłaszcza tej problematycznej. Dzięki cennym właściwościom miód leśny nawilża i odżywia naskórek, a także naturalnie zwalcza stany zapalne skóry i zmniejsza widoczność zmian trądzikowych czy innych zmian skórnych.
Miód stosuje się także do leczenia oparzeń i ran – naturalnie zwalcza on bakterie i przyspiesza procesy gojenia się drobnych ran.
Przeczytaj: Miód malinowy – właściwości, wartości odżywcze, przeciwwskazania
Jak stosować miód leśny?
Miód leśny znajduje szerokie zastosowanie w naszej domowej kuchni. Możemy nim posmarować pieczywo, dodać do dań mięsnych i marynat, naleśników czy deserów. Miodem możemy posłodzić również kawę lub herbatę. Pamiętajmy jednak o tym, że ten produkt od pszczół traci swoje cenne właściwości prozdrowotne w temperaturze powyżej 40 stopni Celsjusza. Oznacza to, że najlepiej słodzić nim ostudzone już napoje.
W przypadku kaszlu i bólu gardła miód leśny możemy spożywać wieczorem – najlepiej przed pójściem spać i w dawce po jednej łyżki stołowej. Wówczas nawilżymy drogi oddechowe, złagodzimy kaszel i zwiększymy produkcję śliny. Przy przeziębieniu zaleca się zwłaszcza mleko z dodatkiem miodu lub herbatę.
Przeciwwskazania do spożywania miodu leśnego
Pomimo prozdrowotnych właściwości, w spożywaniu miodu leśnego szczególną ostrożność powinny zachować osoby zmagające się z nadwagą, otyłością, cukrzycą i insulinoopornością. Ze względu na zawartość cukrów prostych miody odznaczają się wysoką wartością indeksu glikemicznego, dlatego też po ich spożyciu poziom glukozy we krwi nagle wzrasta i szybko spada, co zagraża szczególnie diabetykom.
Miodu nie należy spożywać w przypadku alergii na produkty pszczele lub na pyłki kwiatowe. Przeciwwskazaniem do spożywania miodu jest również stwierdzona cukrzyca ciążowa.
Miód leśny nie jest zalecany dla: dzieci poniżej pierwszego roku życia, diabetyków, kobiet w ciąży ze zdiagnozowaną cukrzycą ciążową.
Miodu nie należy podawać dzieciom poniżej pierwszego roku życia. W składzie tego naturalnego produktu występują bakterie, przed którymi dziecięcy układ pokarmowy nie jest w stanie się obronić.
W przypadku kobiet w ciąży włączenie miodu leśnego do diety warto skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę. Niektórzy specjaliści nie zalecają niepasteryzowanych miodów dla kobiet w ciąży właśnie ze względu na wspomniane bakterie. Z drugiej strony w żołądku kobiety ciężarnej występuje środowisko kwasowe, dlatego też miód nie powinien stanowić bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia matki i dziecka.
Jak przechowywać miód leśny?
Aby jak najdłużej korzystać z prozdrowotnych właściwości miodu leśnego, należy zadbać o jego odpowiednie przechowywanie. Miód należy chronić przed wpływem promieniowania słonecznego oraz wilgoci – produkt od pszczół może chłonąć zapachy z zewnątrz. Najlepiej więc trzymać w miejscu zaciemnionym i suchym o optymalnej temperaturze od 8 do 18 stopni Celsjusza.
Miód leśny – cena
Cena miodu leśnego zależy przede wszystkim od surowców, jakie zostały zastosowane przy produkcji tego miodu. Za najdroższe uchodzą zwłaszcza miody leśne wytwarzane z nektaru pochodzącego z runa leśnego. Najtańsze są natomiast miody leśne wielokwiatowe. Jeżeli cena produktu od pszczół budzi nasze wątpliwości – jest zbyt niska – to może to oznaczać, że do produkcji miodu użyto sztucznych substancji słodzących.
Bibliografia
K. Świetlikowska, E. Hallmann, K. Długołęcka, E. Rembiałkowska, Ocena wartości odżywczej i sensorycznej wybranych miodów pochodzących z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej, Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2011
A. Wilczyńska, Oznaczanie zawartości flawonoidów i fenolokwasów w odmianowych miodach pszczelich, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2012 (dostęp online) https://docplayer.pl/48823106-Oznaczanie-zawartosci-flawonoidow-i-fenolokwasow-w-odmianowych-miodach-pszczelich.html
K. Janda, M. Bąkowska, Właściwości prozdrowotne wybranych miodów, Pomeranian Journal of Life Sciences, 2018 (dostęp online) https://www.researchgate.net/publication/327900157_Wlasciwosci_prozdrowotne_wybranych_miodow
A. I. Tichonow, L. A. Bondarenko, T. G. Jarnych, O. S. Szpyczak, W. M. Kowal, R. I. Skrypnik–Tichonow red. B. Kędzia, Miód naturalny w medycynie i farmacji. Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznicze, Stróże 2017 (dostęp online) https://dspace.nuph.edu.ua/bitstream/123456789/15125/1/Mi%C3%B3d%20naturalny%20w%20medycynie%20i%20farmacji%20-%20MONOGRAFIA.pdf
J. Luty, Miód – samo zdrowie. Rodzaje i właściwości zdrowotne miodu pszczelego, Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, 2010
B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, Alergenne działanie miodu pszczelego, Acta Agrobotanica, 2006 (dpstęp online) https://pbsociety.org.pl/journals/index.php/aa/article/view/aa.2006.026/1457
