Kuskus – dlaczego warto go jeść?

Kuskus jest klasycznym składnikiem wielu północnoafrykańskich potraw i stanowi podstawowe źródło pożywienia. Także na naszych szerokościach geograficznych cieszy się coraz większą popularnością. Jakie wartości odżywcze ma kuskus? Czy warto go spożywać? Odpowiedzi w artykule.

Kuskus w brązowej misce

Kuskus – produkt o długiej tradycji 

Według historyków kuskus znany był już przed 238 rokiem p.n.e. Prawdopodobnie wynaleziono go w Azji. Słowo „kuskus” pochodzi od arabskiego kaskasa i berberyjskiego k’seksu i oznacza „rytmicznie uderzać”. 

Kuskus trafił do Europy dopiero w XVIII wieku razem z arabskimi kupcami. Został szczególnie rozsławiony we Francji, gdzie szybko zajął drugie miejsce po „blanquette de veau” (potrawa z cielęciny). Ten pierwotnie orientalny przysmak cieszy się dużą popularnością również współcześnie, np. we Włoszech. 

Szczególnie w krajach Maghrebu kuskus posiada religijne, a także symboliczne znaczenie. Kobiety przygotowują go na specjalne okazje i rodzinne spotkania – dlatego kojarzony jest ze wspólnotą i poczuciem więzi. Symbolizuje też dobrobyt i „boże błogosławieństwo”.

Podobnie jak ryż, chleb i makaron kuskus ma szerokie zastosowanie w kuchni i doskonale pasuje do różnych potraw rybnych, mięsnych, jak również do sałatek i warzyw.

Tradycyjny i pierwotny wyrób kuskusu jest dosyć złożony, wymaga wiele nakładu pracy ręcznej i jest przez to mocno czasochłonny. Ziarna zboża są najpierw mielone, potem zwilżane wodą i na końcu przetarte na małe kuleczki. Dzięki mechanicznej, a przez to szybkiej produkcji, kuskus jest powszechnie dostępny w sprzedaży jako gotowy do przygotowania produkt. Najczęściej jest już wstępnie podgotowany i wystarczy go na krótko zalać gorącą wodą.  

Kuskus – co to jest?

Kuskus jest przerobionym produktem zbożowym, rodzajem roztartej kaszy. Mielenie zboża na mąkę w kamiennych żarnach powodowało powstawanie dużej ilości „odpadów”, czyli grubych pozostałości. Te odpady były odsiewane, namaczane w wodzie, oprószane mąką i sprzedawane jako kuskus.

Kuskus jest przerobionym produktem zbożowym, rodzajem roztartej kaszy.

Można powiedzieć, że słynny kuskus był pierwotnie kłopotliwym produktem ubocznym w młynie. Rozcieranie i rozbijanie ziaren zboża w procesie wyrobu mąki i kaszy poprzez rytmiczne uderzanie, stało się źródłem arabskiej nazwy tego produktu zbożowego. 

Wartości odżywcze kuskusu

Kuskus jest źródłem zdrowych minerałów i witamin, takich jak potas i witaminy z grupy B.
W 100 g można znaleźć m.in.:

  • kalorie: 353 kcal,
  • białko: 11 g,
  • tłuszcz: 1,8 g,
  • węglowodany: 69 g,
  • błonnik: 7,6 g.

Kuskus – niskotłuszczowy i bogaty w błonnik 

Jak wszystkie wyroby zbożowe kuskus zalicza się do wartościowych, sycących produktów o wysokiej zawartości węglowodanów (ok. 65-70 g na 100 g w stanie surowym). W zależności od rodzaju zboża niegotowany dostarcza zaledwie 1,5 do 3 g tłuszczu w 100 g. Porcja gotowanego kuskusu (150 g) zawiera jedynie około grama tłuszczu i 220 kcal. 

Kuskus syci, reguluje poziom cukru we krwi i nie powoduje uczucia głodu. Zawarty w nim błonnik działa korzystnie na trawienie i zdrowie układu pokarmowego. 

Produkt zbożowy w wersji pełnoziarnistej dostarcza około 5 g błonnika, dzięki czemu syci, reguluje poziom cukru we krwi i nie powoduje uczucia głodu. Błonnik działa korzystnie na trawienie i zdrowie układu pokarmowego. 

Sprawdź: Mąka orkiszowa – właściwości, wartości odżywcze, kaloryczność

Kuskus – minerały i witaminy

null
W kuskusie zawarte są: magnez, cynk, żelazo

Istotne ilości składników mineralnych, witaminy E i witamin z grupy B to kolejne interesujące właściwości kuskusu. Szczególnie eksponowany jest tutaj magnez, cynk i żelazo. Z co najmniej 50 mg magnezu i prawie 2 mg cynku i żelaza w porcji pełnoziarnisty kuskus dobrze przyczynia się do zaopatrzenia organizmu w potrzebne składniki. 

Dla uzyskania wysokobiałkowego pożywienia można skomponować kuskus z roślinami strączkowymi (np. z ciecierzycą) lub orzechami (np. nerkowca). Wówczas wartość protein wzrośnie do poziomu produktów pochodzenia zwierzęcego. 

Kuskus – źródło selenu?

W niektórych regionach kuskus uchodzi za produkt bogaty w selen. Tak naprawdę zawartość selenu w produktach żywnościowych zależy wprost od zawartości tego pierwiastka w glebie, na której zboże wyrosło. Europejskie gleby są raczej ubogie w selen, amerykańskie natomiast są uważane za bardziej zasobne. Nawet na obszarze jednego kraju poziom selenu w glebie może się mocno wahać, tak więc skład chemiczny kuskusu zależy od kraju pochodzenia. 

Selen jest pierwiastkiem śladowym o działaniu antyoksydacyjnym. Chroni naczynia krwionośne przed szkodliwymi złogami, wzmacnia system immunologiczny, łagodzi liczne dolegliwości autoimmunologiczne i ma właściwości przeciwnowotworowe.

Przeczytaj: Quinoa (komosa ryżowa) – wartości odżywcze i wpływ na zdrowie

Kuskus – nie dla osób wrażliwych na gluten

Kuskus jest zbożowym produktem zawierającym gluten, dlatego osoby wykazujące nadwrażliwość na ten składnik lub cierpiące na celiakię muszą na niego uważać. 

Kuskus dzięki termicznemu przygotowaniu wstępnemu jest lekkostrawny i dobrze tolerowany przez osoby z wrażliwym układem pokarmowym. Może więc uzupełniać urozmaiconą, wartościową kuchnię.

Jaki kuskus kupować?

Kuskus z tureckich i arabskich sklepów, podobnie jak ten z naszych supermarketów, pochodzi z reguły z przemysłowych upraw pszenicy. Może być zanieczyszczony pozostałościami chemicznych środków ochrony roślin. Dla uzyskania jasnego koloru bywa zwykle traktowany sodą kaustyczną. Roztwór wodorotlenku sodu jest stosowany do czyszczenia rur i produkcji mydła, w dużym stężeniu jest szczególnie szkodliwy dla ryb i planktonu.  

Zaleca się więc kupowanie kuskusu pochodzącego z kontrolowanych upraw ekologicznych. W wybranych sklepach można też dostać kuskus z innych gatunków zboża jak: orkisz, jęczmień oraz gryka. Te produkty nie są również bielone.        

 

 

Bibliografia

https://dietetycy.org.pl/kasza-kuskus/

https://zywienie.abczdrowie.pl/kasza-kuskus

https://prostehistorie.com.pl/blog/kuskus-wlasciwosci-odzywcze-i-zastosowania-kulinarne/