Czy ciąża obniża inteligencję?

To pytanie początkowo może wydać się dość zabawne. Jednak wbrew pozorom, jest to fraza, która bardzo często jest wpisywana w wyszukiwarkę Google. A skoro kobiety w ciąży lub młode mamy zadają takie pytanie, to znaczy, że ktoś inny zasugerował im spadek ich umiejętności intelektualnych bądź też same zauważyły problemy w tym zakresie (np. z pamięcią). Jak jest naprawdę? Czy twierdzenie, że ciąża obniża inteligencję to mit?

Kobieta w ciąży i mąż

Ciąża obniża inteligencję – prawda czy mit?

„Przez ciążę szwankuje Ci pamięć!” albo „Znowu nie kojarzysz? To na pewno przez ciążę”. Bywają też inne, mocniejsze w słowach i przekazie wypowiedzi. Każda kobieta w ciąży albo młoda mama, słysząc od innych, że dziecko „zabrało” co nieco z jej inteligencji, z pewnością nie ma ochoty się śmiać i obracać luźnych docinek w żart. Tego rodzaju przytyki, nawet te wypowiedziane w żartobliwym tonie zawsze sprawiają przykrość i wywołują dyskomfort psychiczny – szczególnie u kobiet w okresie ciąży i w czasie połogu, gdzie hormony szaleją. Może warto więc zgłębić ten temat, aby rozwiać wszelkie obawy, a przy tym być spokojną o swoją przyszłość i iloraz inteligencji? Mity są po to, żeby je obalać, a przy okazji w sytuacji „ataku” żartownisia można zastosować zaskakującą ripostę.

Zapoznaj się: Kim jest doula? Wyjaśniamy

Ciąża a inteligencja – badania

Być może nieraz słyszałaś, że ciąża i macierzyństwo wpływają na pogorszenie umiejętności intelektualnych kobiety. Niestety mamy tendencję do przypisywania ciąży kłopotów z pamięcią i koncentracją. Niektórzy mówią, że jest to zjawisko przejściowe. Inni zaś uporczywie twierdzą, że w głowie kobiety na skutek ciąży dochodzi do trwałych i nieodwracalnych zmian. Pamięć szwankuje, pogarszają się zdolności do szybkiego łączenia faktów i sprawnego myślenia. Trzeźwość umysłu i logiczne działania nierzadko zostają zastąpione rozkojarzeniem i trudnością ze skupieniem się. Czy to wina pogarszających się umiejętności intelektualnych?

Neurologia to dziedzina medycyny, w której wciąż mimo postępu nauki tak wiele jest do odkrycia. Mózg i jego działanie to temat wielu badań od tysięcy lat. Dotyczy to również funkcjonowania mózgu kobiet w okresie ciąży i w pierwszych latach po porodzie. Naukowcy nie są do końca zgodni. Ich zdania są mocno podzielone i nierzadko skrajne. Jednak w ostatnich latach w świecie medycyny bardzo głośno zrobiło się na temat najnowszych wyników badań przeprowadzonych przez pracowników Australijskiego Uniwersytetu Narodowego.

Zespół naukowców uspokaja – mózg kobiety w ciąży się nie zmienia. Tym samym jej iloraz inteligencji również nie ulega trwałym zmianom (chyba że na lepsze). Badania naukowe przeprowadzane były aż trzy razy na grupie 7500 kobiet w ciągu 8 lat. Przez ten dość długi okres nie zanotowano żadnych rażących zmian w pracy mózgu i sprawności intelektualnej kobiet. W raporcie czytamy:

„Nie zauważyliśmy różnic pomiędzy wynikami, jakie uzyskiwały w testach kobiety przed, w trakcie bądź po ciąży. Wyniki kobiet w ciąży, bezdzietnych, jak i świeżo upieczonych mam są podobne”.

Sprawdź: Ćwiczenia w ciąży – czy są bezpieczne, jakie ćwiczenia wykonywać?

Pregnezja – inteligencja na macierzyńskim? 

Kobieta w ciąży siedząca na kanapie
Problemy z pamięcią i koncentracją mogą występować u kobiet w ostatnich miesiącach ciąży

Skoro badania naukowe przeprowadzone na kobietach obaliły ten niepokojący mit, to dlaczego wiele pacjentek zgłasza problemy z pamięcią i koncentracją? Nie jesteś tak błyskotliwa, kreatywna i czujna jak przed ciążą? Widzisz sama po sobie, że pamięć czasem zawodzi, a logiczne myślenie szwankuje? I nawet powyższy raport nie przekonuje Cię do tego, że nic się nie zmieniło w Twojej głowie? I tu dochodzimy do innych opinii specjalistów. Wynika z nich, że kłopoty z szybkim kojarzeniem, koncentracją, zapamiętywaniem czy też przypomnieniem sobie informacji owszem mogą pojawić się u kobiet w ostatnich miesiącach ciąży i zaraz po porodzie. Jest to reakcja organizmu na szereg zmian hormonalnych zachodzących w ciele kobiety ciężarnej. Stężenie progesteronu i estrogenu znacznie wzrasta, co wpływa na funkcjonowanie neuronów i przetwarzane informacje w mózgu.

Polecamy: Wychowanie bezstresowe – czy istnieje?

Naukowcy i lekarze wskazują również na stres, nowe obowiązki, zaburzenia snu w okresie ciąży oraz naturalne „przeprogramowanie” siebie na dziecko. Te czynniki mogą wpłynąć na ogólne rozkojarzenie. Mogą także obniżyć poziom koncentracji, wywoływać luki w pamięci. Zjawisko takie nazywamy amnezją ciążową (pregnezją) lub Baby Brain.

Czy amnezja ciążowa naprawdę istnieje? Baby Brain to obiekt zainteresowań wielu naukowców i neurologów. Jednak do dzisiaj nie udało się jednoznacznie potwierdzić istnienia tego zjawiska. Przeprowadzone do tej pory badania również nie dają jednoznacznych odpowiedzi. Z tego też względu należałoby uznać, że z doświadczaniem pregnezji w ciąży jest podobnie, jak z innymi dolegliwościami w tym okresie. Nie każda kobieta boryka się z porannymi nudnościami i wymiotami w pierwszych miesiącach ciąży. Nie każda też ma nieodpartą ochotę na próbowanie dziwnie zestawionych ze sobą produktów spożywczych (np. kanapka z dżemem i ogórkiem). Tak samo nie wszystkie kobiety zgłaszają problemy z pamięcią i koncentracją.

Przeczytaj: Orgazm w ciąży – czy jest bezpieczny? 

 

Bibliografia

M. Pownall, M. Conner, R.R.C Hutter ,,Baby brain in pregnancy: A review of social psychological explanations and future research directions’’, Social and Personality Psychology Compass, 2022, dostęp: https://www.researchgate.net/publication/361248197_%27Baby_brain%27_in_pregnancy_A_review_of_social_psychological_explanations_and_future_research_directions