Kim jest doula? Wyjaśniamy

Na rozwój ciąży mają wpływ nie tylko czynniki środowiskowe, stan fizyczny kobiety i genetyka. Ciąża to również stan psychiczny przyszłej mamy, a więc jej samopoczucie. Nic więc dziwnego, że tak ważne w tym okresie jest wsparcie zaufanych osób. Przejście przez wszystkie etapy ciąży oraz poród z doulą to coraz częstszy wybór Polek. Co dokładnie oznacza to słowo i czy doula może przejąć zadania położnej? Czy doula to profesja medyczna, czy też praca polegająca przede wszystkim na wsparciu emocjonalnym przyszłych mam?

Kobieta w ciąży i doula

Doula – kim jest?

Kobieta ciężarna w obliczu zbliżających się zmian w jej życiu szuka bliskości, wsparcia i obecności lojalnych osób. To zupełnie naturalne, że rozmowa z inną, bardziej doświadczoną w wątku porodu i macierzyństwa kobietą, daje poczucie bezpieczeństwa i wewnętrznego spokoju. Jedni szukają tej bliskości u mamy, siostry lub przyjaciółki. Inne kobiety decydują się na profesjonalne wsparcie duoli. Kim jest doula (czytaj: dula)? To osoba, która musi już od pierwszego spotkania wzbudzić zaufanie w kobiecie ciężarnej. Jest serdeczna, życzliwa, kompetentna i profesjonalna w swoich działaniach. Dodatkowo posiada odpowiednią dokumentację (np. certyfikat ukończonego kursu), potwierdzającą jej umiejętności i kompetencje. 

Doula to asystentka rodzącej. Doświadczona kobieta, która oferuje wsparcie okołoporodowe, życzliwe przewodnictwo i dyskrecję. Co dokładnie kryje się za słowem „wsparcie”? Niektórzy żyją w błędnym przeświadczeniu, że doula to opiekunka, której praca skupia się jedynie na towarzystwie, a więc umilaniu czasu wolnego przyszłej mamie. I choć w dosłownym tłumaczeniu z języka greckiego doula oznacza po prostu służącą, to w rzeczywistości zakres jej obowiązków jest o wiele szerszy, a czas spędzony z doulą jest czasem bardzo owocnym dla przyszłej mamy. Nie zapominajmy bowiem, że doula to wykształcona kobieta, mająca rozległą wiedzę o ciąży, laktacji, połogu i macierzyństwie. Najczęściej wiedza ta jest poparta osobistymi doświadczeniami.

Doula świetnie wykorzystuje swoje kompetencje i umiejętności w pracy. Udziela profesjonalnego wsparcia kobiecie ciężarnej, czuwa nad jej stanem emocjonalnym, samopoczuciem oraz udziela przydatnych porad i wskazówek. A wszystko to w przyjaznej atmosferze. Bez osądzania, oceniania i krytyki wyborów kobiety w ciąży i jej partnera.

Sprawdź: Orgazm w ciąży – czy jest bezpieczny? 

Certyfikowana doula – zakres obowiązków

Pierwsza rozmowa to przede wszystkim wspólne ustalenie celu spotkań i zakresu działań douli. Kobieta w ciąży dzieli się z doulą swoimi potrzebami i oczekiwaniami, ta z kolei uwzględnia pragnienia klientki, układając plan działania. Na jakie wsparcie, pomoc i usługi może liczyć kobieta w ciąży i w pierwszych tygodniach po porodzie? Wykwalifikowana doula oferuje:

  • spotkania w czasie ciąży, w tym kontakt telefoniczny i mailowy;
  • wsparcie (niemedyczne!) emocjonalne, informacyjne, fizyczne na czas ciąży, porodu i połogu;
  • dbanie o psychiczny komfort kobiety w czasie ciąży i po porodzie;
  • profesjonalną pomoc przy układaniu planu porodu;
  • gotowość porodową w ostatnich tygodniach przed porodem;
  • obecność i wsparcie przy porodzie (m.in. uspokajanie, masaż, pomoc w odprężeniu się, wsparcie przy radzeniu sobie z bolesnymi skurczami, pilnowanie realizacji planu porodu, podawanie wody, chwalenie i dopingowanie, wycieranie twarzy ręcznikiem);
  • utrzymanie kontaktu telefonicznego i wizyty w czasie połogu;
  • pomoc i wsparcie kobiety w pierwszych tygodniach życia jej dziecka (pielęgnacja noworodka, kąpanie, higiena pępka, karmienie piersią, przewijanie noworodka, dobór ubrań itp.).

Zapoznaj się: Olej rycynowy w ciąży – czy przyspiesza poród?

Czy doula to położna?

Test ciążowy i wyprawka dla dziecka na niebieskim tle
Doula udziela kobiecie ciężarnej wsparcia niemedycznego. Nie należy mylić jej z zawodem położnej

Od razu odpowiemy – nie. Doula nie jest ani lekarzem (ginekologiem, położnikiem), ani pielęgniarką, ani wyspecjalizowaną położną. Jej zakres obowiązków nie obejmuje strony medycznej, choć najczęściej dysponuje dużą wiedzą z dziedziny psychologii, neonatologii i medycyny. Pomimo to doula nie ma uprawnień do wykonywania nawet mało skomplikowanych zabiegów medycznych na ciężarnej kobiecie. Diagnozowanie i porady medyczne, podłączanie KTG, wypełnianie dokumentacji, analiza okresowych wyników badań, ochrona krocza, kontrola przebiegu ciąży i przyjęcie dziecka na świat. Wszystkie te czynności wykonują położna oraz lekarz prowadzący ciążę. Doula nie jest pracownikiem służby zdrowia. Doskonale zna granicę swoich możliwości i kompetencji. Jeśli potrzeby lub oczekiwania kobiety w ciąży wykraczają poza zakres usług douli, wówczas powinna ona zasugerować dodatkowy kontakt z innym specjalistą.

Warto o tym wszystkim pamiętać, bo niestety wciąż zbyt często utożsamiamy doulę z osobą, która kontroluje przebieg i rozwój ciąży pod kątem medycznym. A co, jeśli doula ma również wykształcenie medyczne? Oczywiście zdarzają się i takie sytuacje. Wówczas każda z tych ról powinna być wyraźnie oddzielona.

Przeczytaj: Ciąża pozamaciczna – jak przebiega?

Ile kosztuje doula i czy warto ją zatrudnić na czas ciąży?

Koszt usług jest zawsze uzależniony od zakresu obowiązków ujętych w umowie. Niestety w Polsce nie refunduje się usług douli w żadnym przypadku. Jeśli kobieta zdecyduje się na współpracę z certyfikowaną doulą, to musi przygotować się na koszt wahający się między 1000 a 2500 złotych. Jest to cena całego pakietu usług.

Sprawdź: Dni płodne a menopauza – czy da się zajść w ciążę w trakcie menopauzy?

Gdzie szukać douli?

Nie wiesz, jak znaleźć profesjonalną doulę w swojej okolicy? W pierwszej kolejności przejrzyj aktualne oferty na oficjalnej stronie Stowarzyszenia DOULA w Polsce. W bazie znajdziesz sprawdzone i wykwalifikowane doulę, które przestrzegają kodeksu etycznego douli i godnie reprezentują polskie stowarzyszenie.

Innym sposobem odnalezienia wymarzonej asystentki dla kobiety rodzącej, jest niezawodna i stara jak świat poczta pantoflowa. Warto również prześledzić internetowe fora i grupy tematyczne zrzeszające kobiety w ciąży lub młode mamy. Z pewnością wielokrotnie był na nich poruszany wątek douli. 

Sprawdź również: Choroba bostońska u dziecka – jak odróżnić bostonkę od ospy?

 


Źródła:

 B. Boland ,,Doula’’, Prószyński Media, 2012

M. Klaus ,,The Doula Book: How a Trained Labor Companion Can Help You Have a Shorter, Easier, and Healthier Birth’’, Hachette, 2012

Materiały pochodzące ze strony Stowarzyszenie DOULA w Polsce https://www.doula.org.pl/