Nerki – jakie funkcje pełnią w organizmie?
Wśród najważniejszych funkcji nerek można wymienić:
- filtrowanie krwi (oczyszczanie krwi ze szkodliwych produktów przemiany materii, z toksyn, z nadmiaru soli i mocznika);
- regulowanie poziomu płynów ustrojowych w organizmie (nerki mogą zatrzymywać lub zwiększać wydalanie płynów z organizmu wraz z moczem);
- utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej;
- uczestnictwo w procesach tworzenia krwinek czerwonych (erytrocytów);
- wspomaganie regulacji wartości ciśnienia tętniczego krwi;
- wytwarzanie aktywnej formy witaminy D w organizmie.
Natomiast do najczęściej występujących chorób nerek należą:
- zapalenie nerek (na skutek zakażenia układu moczowego);
- niewydolność nerek;
- przewlekła choroba nerek;
- kłębuszkowe zapalenie nerek.
20 objawów wskazujących na choroby nerek
Warto podkreślić, że objawy powiązane z zaburzeniami w funkcjonowaniu nerek mogą różnić się w zależności od konkretnej jednostki chorobowej. Niepokojących symptomów nie powinniśmy jednak bagatelizować.
1. Obrzęki nóg oraz obrzęki twarzy
Jednym z najczęściej występujących objawów powiązanych z zaburzoną pracą nerek jest występowanie bezbolesnych obrzęków nóg oraz obrzęków w okolicach twarzy (nasilają się głównie w godzinach porannych). Obrzęk zazwyczaj stanowi skutek nagromadzenia się w naszym organizmie soli oraz wody – nerki nie są w stanie usunąć ich nadmiaru. Co więcej, obrzęki mogą wynikać również z występowania zespołu nerczycowego (utraty dużych ilości białka wraz z moczem).
2. Anemia (niedokrwistość)
Tak jak wspomnieliśmy na początku artykułu, nerki biorą udział w produkcji erytrocytów, czyli krwinek czerwonych. Zaburzona praca nerek skutkuje więc zmniejszoną ilością tych składników krwi. Natomiast zbyt mała ilość erytrocytów powiązana jest z występowaniem anemii (niedokrwistości).
Wśród objawów anemii można wymienić:
- uczucie przewlekłego zmęczenia;
- ogólne osłabienie organizmu i zmniejszoną wydolność fizyczną;
- bóle i zawroty głowy;
- duszności;
- kołatanie serca;
- problemy z koncentracją;
- bladość skóry.
3. Wielomocz (poliuria)
Kolejnym objawem wskazującym na zaburzenia w pracy nerek jest występowanie poliurii (wielomoczu) – nadmiernego wydalania wody z organizmu przez nerki (powyżej 2,5 l na dobę).
4. Nykturia
U pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek można zaobserwować także występowanie nykturii, czyli wzmożone oddawanie moczu nocą.
5. Skąpomocz
W przypadku zaawansowanej niewydolności nerek można zaobserwować również skąpomocz, czyli oddawanie zmniejszonych ilości moczu (poniżej 0,5 l na dobę).
6. Pienienie się moczu
W przebiegu kłębuszkowego zapalenia nerek można zaobserwować również pienienie się moczu.
7. Czerwone zabarwienie moczu
Kolejnym objawem zaburzonej pracy nerek (występuje w przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek, bakteryjnego zapalenia nerek, fizycznego uszkodzenia nerek) jest czerwone zabarwienie moczu, które wynika z obecności w nim krwi.
8. Wzrost ciśnienia tętniczego krwi
Nerki odpowiedzialne są również za regulację ciśnienia krwi, dlatego też wszelkie nieprawidłowości w ich pracy mogą prowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego. Osoby zmagające się z niewydolnością nerek w wielu przypadkach borykają się również z nadciśnieniem.
9. Suchość skóry
Objawami nieprawidłowej pracy nerek są również zmiany w obrębie skóry – na skutek tego, że z naszego organizmu nie są w pełni wydalane produkty przemiany materii czy toksyny. Co więcej, niewydolność nerek prowadzi do uszkodzeń gruczołów łojowych i potowych – to właśnie z tą przyczyną związana jest suchość skóry. Warto wiedzieć, że prócz przesuszenia możliwy jest również silny świąd.
10. Bladość skóry
Bladość skóry to kolejny objaw pośrednio powiązany z zaburzeniami pracy nerek. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, zmiana w zabarwieniu skóry wynika z niedokrwistości, czyli z obniżonej produkcji krwinek czerwonych.
Przeczytaj również: Zioła na nerki – 10 ziół, które usprawnią pracę nerek
11. Szron mocznicowy
Jednym z rzadziej występujących symptomów wskazujących na zaawansowaną niewydolność nerek jest występowanie tak zwanego szronu mocznicowego, czyli białych plamek na skórze. W rzeczywistości owe plamki to kryształki mocznika wytrącające się na naskórku.
12. Paznokcie Lindsaya
Przewlekła niewydolność nerek w niektórych przypadkach objawia się także poprzez występowanie tak zwanych paznokci Lindsaya. Oznacza to, że jedna połowa płytki paznokcia (występująca przy skórkach) przybiera białą barwę, natomiast druga część płytki staje się różowa lub jasnoczerwona.
13. Kolionychia
Kolionychia występuje u osób zmagających się z niedokrwistością. Jest to schorzenie paznokci, które objawia się tym, że płytka paznokcia przybiera charakterystyczny kształt łyżki – powierzchnia płytki staje się wklęsła, a jej boki wywijają się ku górze.
14. Krzywica nerkowa (bóle kości i stawów)
Z niewydolnością nerek powiązana jest także osteodystrofia, czyli tak zwana krzywica nerkowa. Nerki między innymi odpowiedzialne są za aktywowanie witaminy D. W przypadku niewydolności nerek może dochodzić natomiast do niedoborów aktywnej formy witaminy D w organizmie. To z kolei wiąże się z zaburzeniami w strukturze kości. Objawiają się one poprzez bóle kości, bóle stawów czy zwiększone ryzyko zerwania ścięgien. Osoby zmagające się z krzywicą nerkową narażone są na rozwój osteoporozy oraz na złamania kości.
15. Utrata apetytu
Badania naukowe wskazują, że u osób zmagających się z chorobami nerek może współwystępować utrata apetytu. W przypadku przewlekłej niewydolności nerek obserwuje się obniżony poziom greliny – hormonu odpowiadającego za pojawianie się uczucia głodu. Następuje natomiast wzrost poziomu leptyny, czyli hormonu, który odpowiada za uczucie sytości.
Sprawdź: 15 oznak chorej tarczycy – objawy niedoczynności oraz nadczynności tarczycy
16. Problemy ze snem i bezsenność
Bezsenność to kolejny objaw zgłaszany przez pacjentów z niewydolnością nerek. Badania naukowe wskazują, że przy zaburzonej pracy nerek odnotowuje się wzrost oreksyny – substancji biorącej udział w regulacji cyklu dobowego. Co więcej, problemy ze snem mogą wynikać również z innych, opisanych wyżej objawów, takich jak: bóle kości i stawów, częste oddawanie moczu w nocy, przewlekłe zmęczenie związane z anemią.
17. Metaliczny posmak w ustach
Metaliczny posmak w ustach może być objawem wskazującym na nagromadzenie się substancji toksycznych w organizmie na skutek zaburzonej pracy nerek.
18. Nieprzyjemny zapach z ust
Również nieprzyjemny, kwaskowaty zapach z ust jest skutkiem zaburzonej przemiany materii w przebiegu niewydolności nerek. Wówczas w naszym ciele obecny jest amoniak.
19. Kserostomia (suchość w ustach)
U niektórych osób zmagających się z przewlekłą niewydolnością nerek może występować kserostomia, czyli uczucie suchości w jamie ustnej.
20. Zaburzenia miesiączkowania
Naukowcy dowodzą również, że u kobiet borykających się z przewlekłą niewydolnością nerek dochodzi do zaburzeń miesiączkowania (nieregularne miesiączkowanie lub całkowity brak miesiączki w zaawansowanym stadium choroby) oraz do występowania cykli bezowulacyjnych.
Bibliografia
E. Król, B. Rutkowski, Przewlekła choroba nerek – klasyfikacja, epidemiologia i diagnostyka, Forum Nefrologiczne, tom 1, nr 1, 2008 (dostęp online) https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/view/10478/8947
S. Dudzicz, M. Adamczak, A. Więcek, Wybrane choroby nerek z manifestacją
w obrębie skóry, Forum Nefrologiczne, vol 11, nr 3, 2008 (dostęp online) https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/view/60273/45638
B. Rutkowski, Aktualne problemy diagnostyki chorób nerek, Forum Nefrologiczne, tom 2, nr 1, 2009 (dostęp online) https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/view/10456/8926
https://www.doz.pl/czytelnia/a16333-Choroby_nerek__przyczyny_nietypowe_objawy_leczenie
https://www.zyciezdializa.pl/nerki#funkcje-nerek
