Czym jest przedwczesny wytrysk i jakie są jego przyczyny?
Przedwczesny wytrysk to niezdolność do opóźnienia ejakulacji – do wytrysku dochodzi przed rozpoczęciem stosunku seksualnego lub natychmiast po jego rozpoczęciu. Jest to problem, który może dotyczyć nawet 30% męskiej populacji.
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 przedwczesny wytrysk został zdefiniowany jako dysfunkcja seksualna. Mamy z nią do czynienia w sytuacji, gdy przedwczesny wytrysk występuje przy większości aktywności seksualnych i negatywnie oddziałuje na zdrowie psychiczne zarówno mężczyzny, jak i jego partnerki. Ta dysfunkcja seksualna może mieć różnorodne podłoże. Specjaliści wśród przyczyn przedwczesnego wytrysku wymieniają przede wszystkim:
- czynniki psychogenne – związane są z problemami w relacji, z doświadczeniami w sferze seksualnej, z nadmiernym stresem, zaburzenia nastroju, zaburzeniami lękowymi,
- czynniki somatyczne i organiczne – przedwczesny wytrysk może być skutkiem występujących chorób współistniejących lub wynikać z nałogów (nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu),
- czynniki neurobiologiczne – przedwczesny wytrysk wynika z nieprawidłowej aktywności neuroprzekaźnika – serotoniny – w układzie nerwowym.
Jak leczyć przedwczesny wytrysk?
Metody leczenia przedwczesnego wytrysku zależą od przyczyny występowania tej dysfunkcji seksualnej. W przypadku czynników psychogennych konieczna będzie wizyta u seksuologa lub wprowadzenie farmakoterapii – zwłaszcza przy równoczesnym zdiagnozowaniu np. depresji czy zaburzeń lękowych. Natomiast warto również wykluczyć przyczyny, które związane są z ogólnym stanem zdrowia – lekarz pierwszego kontaktu powinien wówczas zlecić badania, które pozwolą na postawienie całościowej diagnozy.
W leczeniu przedwczesnego wytrysku mogą pomóc również naturalne metody, takie jak ćwiczenia, relaksacja, praca nad oddechem. Warto przyjrzeć się także swoim nawykom żywieniowym – ograniczyć spożywanie tłuszczów, węglowodanów, używek.
Problem z ejakulacją może być powiązany z czynnikami neurobiologicznymi. Wynika to z tego, że odruchem wytrysku kieruje ośrodkowy układ nerwowy. Ważnym neuroprzekaźnikiem, który oddziałuje na obszary kontrolujące wytrysk, jest serotonina.
Przeczytaj: 10 ćwiczeń na przedwczesny wytrysk
Leczenie przedwczesnego wytrysku serotoniną
Przedwczesny wytrysk może być związany ze zbyt niskim poziomem serotoniny. Wówczas powinno zostać włączone leczenie farmakologiczne, które pomoże w wyrównaniu poziomu tego neuroprzekaźnika. Leki wydłużą czas od początku penetracji do wytrysku, ale niestety mogą negatywnie oddziaływać na męskie libido. W terapii pacjentów z przedwczesnym wytryskiem wykorzystywane są farmaceutyki oddziałujące na poziomie ośrodkowym w mechanizmie blokowania wychwytu zwrotnego serotoniny.
Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI)
Tak jak wspomnieliśmy wyżej, w leczeniu przedwczesnego wytrysku najczęściej stosowane są selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI – serotonine selective reuptake inhibitors), które należą do grona leków przeciwdepresyjnych. Preparaty z grupy SSRI mają wspólny mechanizm działania, wpływają jednak na różne obszary naszego mózgu, dzięki czemu różnią się od siebie końcowym efektem terapeutycznym.
Blokery wychwytu zwrotnego serotoniny pomagają w kontrolowaniu ośrodkowego i obwodowego mechanizmu wytrysku, dzięki czemu poprawiają jakość życia seksualnego. Nasilają one tzw. przekaźnictwo serotoninergiczne poprzez zwiększanie ilości neuroprzekaźnika w przestrzeni synaptycznej – jest to miejsce, w którym neurony przekazują między sobą informacje.
Uwaga: Leki są skuteczne w terapii długotrwałej, która trwa średnio od trzech do sześciu miesięcy.
Działania uboczne SSRI
Warto wiedzieć, że nieumiejętne dobranie leków z grupy SSRI może wiązać się z ryzykiem niepożądanych skutków ubocznych, takich jak wspomniane obniżenie libido, osłabienie zdolności do erekcji, nasilenie lęku, wahań nastrojów czy depresji. Zwłaszcza w początkowym okresie stosowania farmaceutyków, jak i również po nagłym przerwaniu terapii, można zaobserwować takie objawy, jak:
- suchość w ustach,
- nudności i wymioty,
- bóle głowy,
- zawroty głowy,
- uczucie niepokoju,
- biegunka,
- zwiększona potliwość.
Leczenie przedwczesnego wytrysku dapoksetyną
Dapoksetyna to organiczny związek chemiczny należący do grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i do grupy farmaceutyków urologicznych. Lek stosuje się w leczeniu przedwczesnego wytrysku stosunkowo od niedawna – jak dotąd jest jedynym przedstawicielem grupy SSRI o działaniu krótkotrwałym. Wyróżnia go przede wszystkim skuteczność, ale również fakt, że jest bezpieczny dla organizmu – ulega skutecznemu wchłanianiu i szybkiej eliminacji z organizmu.
Dapoksetyna przeznaczona jest jedynie do stosowania doraźnego, a nie do długotrwałej terapii – w odróżnieniu od pozostałych leków z grupy SSRI. Wykazuje również mniej działań niepożądanych w porównaniu z klasycznymi lekami z grupy SSRI. Wśród najczęstszych działań ubocznych wymienia się:
- bóle głowy,
- mdłości,
- rozdrażnienie,
- biegunkę,
- zaparcia,
- zaburzenia snu,
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- uderzenia gorąca,
- drętwienie.
Bibliografia
M. Rabijewski, Dapoksetyna w leczeniu przedwczesnego wytrysku, Przegląd Urologiczny, 2013 (dostęp online) https://www.researchgate.net/publication/310507680_Dapoksetyna_w_leczeniu_przedwczesnego_wytrysku
tłum. M. Sochaj, Z. Słowikowska, J. Słowikowska-Hilczer, Rekomendacje dotyczące zaburzeń seksualnych u mężczyzn: zaburzenia erekcji i przedwczesny wytrysk, Postępy Andrologii Online tom 3 nr 1, 2016 (dostęp online) https://postepyandrologii.pl/wp-content/uploads/2021/09/POSTEPY-ANDROLOGII-ONLINE-2016-3-1.pdf
M. Lew-Starowicz, Wytrysk przedwczesny – aktualny stan wiedzy na temat neurofizjologii, rozpowszechnienia, rozpoznawania oraz terapii, Przegląd Seksuologiczny, 2010 (dostęp online) http://przeglad-seksuologiczny.pl/numery/21/PS_NR_21_ART_4.pdf
M. Krasowska, Farmakodynamiczne interakcje inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), Terapia i Leki tom 65 nr 6, 2009 (dostęp online) https://ptfarm.pl/pub/File/FP/6_2009/02__farmakodynamiczne_interakcje.pdf
