Propolis – czym jest i jak wpływa na zdrowie?
Propolis, określany również jako kit pszczeli, to substancja o gęstej konsystencji, która wytwarzana jest z wydzielin gruczołów pszczelich oraz z żywic drzew liściastych.
Propolis znajduje zastosowanie przede wszystkim w przemyśle farmaceutycznym ze względu na to, że wykazuje właściwości między innymi:
- bakteriobójcze,
- przeciwgrzybicze,
- przeciwwirusowe,
- przeciwnowotworowe,
- przeciwzapalne,
- miejscowo znieczulające.
Propolis wspiera nasz układ odpornościowy, układ pokarmowy, układ sercowo-naczyniowy. Może być stosowany również bezpośrednio na skórę.
Warto wiedzieć, że skład propolisu jest zmienny i zależy od: rasy pszczół, surowca roślinnego, pory roku, lokalizacji oraz zanieczyszczenia środowiska. W głównej mierze kit pszczeli składa się z: żywic (około 80% składu), wosku pszczelego (8-30%), olejków eterycznych (do 14%), wosku roślinnego (około 6%), substancji garbnikowych (do 10%), pyłku kwiatowego (5%).
Pozostałe składniki stanowią:
- kwasy organiczne,
- flawony,
- terpeny,
- substancje lipidowo-białkowe,
- witamina A,
- witamina B1 (tiamina),
- witamina B2 (ryboflawina),
- witamina B5 (kwas pantotenowy),
- witamina B6 (pirydoksyna),
- witamina C,
- witamina D,
- witamina E.
W składzie kitu pszczelego znajdziemy również pierwiastki:
- cynk,
- żelazo,
- wapń,
- magnez,
- mangan,
- cynę,
- glin,
- srebro,
- sód,
- chrom,
- kadm,
- potas,
- bar,
- tytan,
- wanad,
- krzem,
- miedź.
Zapoznaj się: Mleczko pszczele – na co pomaga? Właściwości i wartości odżywcze
Jak wykonać nalewkę z propolisu?
Nalewkę z propolisu możemy wykonać samodzielnie w zaciszu naszego domu. Do wykonania nalewki będziemy potrzebować:
- 50 gramów zmielonego propolisu,
- około 350 mililitrów spirytusu 70%,
- 150 mililitrów ciepłej wody.
Pierwszym krokiem będzie rozdrobnienie propolisu, dlatego też warto skorzystać z młynka do kawy. Powinniśmy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że propolis może się lepić, a to z kolei utrudnia jego zmielenie. Aby tego uniknąć, warto przed wykonaniem nalewki zamrozić kit pszczeli – nie wpłynie to na właściwości prozdrowotne.
Następnym krokiem, po zmieleniu propolisu, będzie zalanie go spirytusem oraz ciepłą wodą. Co ważne, woda nie powinna być wrząca ani zbyt gorąca. Powstałą mieszankę pozostawiamy w szczelnie zamkniętej butelce na 3 tygodnie. Codziennie potrząsajmy butelką, aby przemieszać nalewkę i ułatwić odpowiednie rozpuszczenie propolisu.
Po upływie 3 tygodni nalewkę należy przefiltrować – na przykład za pomocą filtru do kawy, gazy lub waty. Kolejnym krokiem będzie przelanie nalewki z propolisu do butelki z ciemnego szkła. Kolor szkła ma znaczenie, ponieważ ciemna butelka uchroni zawartość przed wpływem promieniowania słonecznego. Warto również zwrócić uwagę na to, czy butelka ma kroplomierz.
Uwaga: Nalewkę z propolisu przechowujemy w chłodnym i zaciemnionym miejscu.
Jak stosować nalewkę z propolisu?
Nalewkę z propolisu powinniśmy stosować w formie rozcieńczonej. Możemy dodać ją do:
- wody mineralnej/przegotowanej,
- wody z miodem,
- herbaty,
- soku.
Nalewka z propolisu nie powinna być stosowana długoterminowo. Zaleca się, aby ciągły okres kuracji nie przekraczał dwóch tygodni.
Nalewka z propolisu na ból gardła
W przypadku bólu gardła wystarczy, że rozpuścimy do 15 kropel nalewki w szklance ciepłej wody, a następnie będziemy płukać gardło powstałym roztworem.
Zobacz: Miód pitny – zdrowy alkohol?
Nalewka z propolisu na choroby górnych dróg oddechowych
Nalewka może złagodzić objawy związane również z górnymi drogami oddechowymi. Zaleca się wówczas, aby wykonać domową inhalację. Opcjonalnie dobrym rozwiązaniem będzie suplementacja doustna.
Aby wykonać inhalację z dodatkiem nalewki z propolisu, należy wlać do miski lub innego naczynia gorącą wodą oraz około 50 kropli nalewki. Następnie pochylamy się nad miską – głowę najlepiej jest zakryć np. ręcznikiem. Powietrze wdychamy oraz wydychamy powoli. Inhalacja powinna trwać około 10 minut. Jeżeli w trakcie tego domowego zabiegu pojawią się zawroty głowy, to najlepiej go przerwać.
Wybierając doustną formę podania nalewki, wystarczy, że do łyżeczki cukru (np. białego lub brązowego) dodamy od 15 do 20 kropli nalewki. Taką mieszankę zażywamy maksymalnie trzy razy dziennie.
Nalewka propolisowa na stany zapalne jamy ustnej
Z nalewki propolisowej możemy wykonać również domową płukankę do jamy ustnej. Będzie pomocna przy stanach zapalnych jamy ustnej, ale także przy nadwrażliwości zębów. Wystarczy, że do 150 mililitrów ostudzonej wody dodamy około 40 kropli nalewki. Jamę ustną należy płukać kilka razy dziennie.
Nalewka z propolisu na wrzody żołądka i dwunastnicy
Zdaniem naukowców propolis może łagodzić stany zapalne żołądka i jelit oraz łagodzić dolegliwości związane z wrzodami żołądka i dwunastnicy. Nalewkę najlepiej stosować w formie doustnej – do łyżeczki miodu dodajemy 20 kropli nalewki, a mieszankę zażywamy trzy razy dziennie na 30 minut przed planowanym posiłkiem.
Opcjonalnie nalewkę możemy również dodać do wody, herbaty lub soku w ilości od 20 do 40 kropli. Mieszankę stosujemy dwa razy dziennie, 30 minut przed planowanym posiłkiem.
Sprawdź: Pierzga – jak stosować? Poznaj lecznicze właściwości
Nalewka z propolisu na skórę
Nalewka z propolisu, przy ówczesnym wysokim rozcieńczeniu, stosowana jest w leczeniu między innymi: żylaków, oparzeń, stłuczeń, chorób skóry, chorób grzybiczych. Roztwór spirytusowy rozcieńczamy w proporcji 1:100 (mililitr nalewki na 100 mililitrów letniej wody). Powstałą mieszanką możemy przemywać skórę.
Z nalewki wykonuje się także kompresy na stłuczenia – należy je przykładać do skóry. Nalewkę rozcieńczamy w proporcji 1:50 (mililitr nalewki na 50 mililitrów letniej wody).
Przeciwwskazania do stosowania nalewki z propolisu
Nalewki z propolisu nie powinny stosować osoby, które uczulone są na produkty pszczele, w tym na propolis.
Pamiętajmy, że nalewka zawiera alkohol, dlatego też nie powinna być podawana dzieciom, kobietom w ciąży oraz kobietom karmiącym piersią.
Przeczytaj również: Propolis dla dzieci – czy można go podawać? Dawkowanie
Bibliografia
A. Pietrusa, K. Derbisz, Produkty pszczele. Część I: Propolis, Przegląd Urologiczny, 2015 (dostęp online) http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2861
https://naszapszczelarnia.pl/nalewka-z-propolisu/
B. Kędzia i in., Aktywność antybiotyczna propolisu krajowego i europejskiego, Postępy Fitoterapii, 2013 (dostęp online) http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2013_097-107.pdf
