Nadmiar witaminy B12 – czy jest możliwy? Wyjaśniamy

Jakie są przyczyny nadmiaru witaminy B12 w organizmie? Czym się on objawia? Czy nadmiar witaminy B12 zwiększa ryzyko występowanie chorób nowotworowych? Jakie dawki witaminy B12 przyjmować podczas suplementacji doustnej? Odpowiedzi na powyższe pytania zawarliśmy w artykule.

Budowa witaminy B12

Witamina B12 (inaczej kobalamina lub czerwona witamina) należy do grona witamin rozpuszczalnych w wodzie, dlatego też może być wydalana z naszego organizmu wraz z moczem i potem. Oznacza to, że nadmiar witaminy B12 występuje rzadko, nie jest jednak niemożliwy. Zapasy witaminy B12 magazynowane są najczęściej w wątrobie oraz w nerkach.

Przeczytaj również: Witamina B12 – gdzie występuje? Jak naturalnie uzupełnić witaminę B12? 

Przyczyny nadmiaru witaminy B12 w organizmie

Przede wszystkim wśród przyczyn nadmiaru witaminy B12 wymienia się nadmierną podaż witaminy w przypadku niekontrolowanej, samodzielnej suplementacji doustnej lub w przypadku leczenia (stosowanie iniekcji domięśniowych). Warto więc przede wszystkim sprawdzać skład przyjmowanych „na własną rękę” suplementów diety, zwłaszcza w sytuacji, gdy sięgamy po więcej niż jeden preparat witaminowy.

Jakie są objawy nadmiaru witaminy B12?

Radość i smutek
O nadmiarze witaminy B12 w naszym organizmie mogą świdczyć m.in. wahania nastrojów

Warto podkreślić, że nadmiar witaminy B12 jest dla naszego organizmu szkodliwy, mimo że jego przebieg kliniczny w wielu przypadkach może być praktycznie bezobjawowy. Natomiast według badań objawy nadmiaru witaminy B12 mogą ujawniać się zwłaszcza u osób borykających się z chorobami autoimmunologicznymi, z chorobami nerek oraz z chorobami oskrzeli.

Uwaga: Objawy nadmiaru witaminy B12 nie są jednak charakterystyczne i mogą występować w przebiegu wielu chorób. 

Objawy nadmiaru witaminy B12 to:

  • bladość skóry,
  • wahania nastrojów i występowanie depresji,
  • rozdrażnienie,
  • osłabienie i chroniczne zmęczenie,
  • zawroty głowy,
  • krwawienia z nosa,
  • zaparcia,
  • utrata masy ciała,
  • uczucie pieczenia języka,
  • suchość warg,

Natomiast duże dawki witaminy B12 podawanej domięśniowo mogą prowadzić do:

  • zaburzeń naczyniowych,
  • świądu skóry i wysypki,
  • zaostrzenia objawów trądziku różowatego,
  • biegunek.

Uwaga: Jedno z badań naukowych przeprowadzonych na kobietach w ciąży wykazało, że wysoki poziom witaminy B12, spowodowany doustną suplementacją, może zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń ze spektrum autyzmu u dziecka.

Uwaga: W rzadkich sytuacjach odnotowuje się reakcje alergiczne na witaminę B12 lub wstrząs anafilaktyczny.

Nadmiar witaminy B12 a choroby nowotworowe

Badania naukowe wskazują na korelację pomiędzy nadmiarem witaminy B12 w organizmie a pojawieniem się zmian nowotworowych u osób obciążonych ryzykiem wystąpienia raka krtani, prostaty i sutka. Jednak wbrew powielanym mitom, a na podstawie aktualnej wiedzy naukowej, nadmiar witaminy B12 nie stanowi bezpośredniej przyczyny rozwoju chorób nowotworowych.

Zaobserwowanie związku pomiędzy wysokim stężeniem witaminy B12 a występowaniem chorób nowotworowych sugeruje natomiast, że witamina B12 może stanowić marker wykrywania wczesnego stadium choroby nowotworowej.

Nadmiar witaminy B12 a inne choroby

Badania naukowe wykazują również, że wysokie stężenie witaminy B12 we krwi może współwystępować w przebiegu chorób układu sercowo-naczyniowego oraz chorób wątroby. Nadmiar witaminy B12 nie stanowi jednak jednej z przyczyn rozwoju tych chorób.

Dawkowanie witaminy B12

Dzienne zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminę B12 zależy od wieku oraz stanu fizjologicznego. Większe dawki witaminy B12 podawane są w przypadku niedoboru. Aktualnie nie ustalono górnego poziomu dobowego spożycia dla witaminy B12.

Dawkowanie witaminy B12 u osób zdrowych w zależności od płci i wieku:

  • niemowlęta do 6. miesiąca życia – 0,4 µg na dobę,
  • niemowlęta do 12. roku życia – 05 µg na dobę,
  • dzieci do 3. roku życia – 0,9 µg na dobę,
  • dzieci od 4. do 6. roku życia – 1,2 µg na dobę,
  • dzieci od 7. do 12. roku życia – 1,8 µg na dobę,
  • dziewczęta od 13. do 18. roku życia – 2,4 µg na dobę,
  • chłopcy od 13. do 18. roku życia – 2,4 µg na dobę,
  • osoby dorosłe – 2,4 µg na dobę,
  • kobiety ciężarne – 2,6 µg na dobę,
  • kobiety w okresie laktacji – 2,8 µg na dobę.

Jak stwierdzić nadmiar witaminy B12?

Nadmiar witaminy B12 stwierdza się w przypadku, gdy stężenie witaminy krwi wynosi 771 pg/mL lub 911 pg/mL – wynik uzależniony jest od laboratorium, w którym badanie zostało wykonane. Warto przeprowadzić również ogólne badanie krwi i moczu.

Zapoznaj się: Top 10 naturalnych produktów pomocnych przy niealkoholowym stłuszczeniu wątroby

 

 

 

 

Bibliografia

T. Kaczorowski, J. Mocarska, Hem i kobalamina w świecie medycyny i farmacji, Farmacja Współczesna, nr 8, 2015 (dostęp online) 
https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201501_Farmacja_006.pdf

M. Krełowska-Kulas, Szkodliwy wpływ niedoboru lub nadmiaru witamin na organizm człowieka, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 781, 2008 (dostęp online) https://r.uek.krakow.pl/jspui/bitstream/123456789/326/1/162021689.pdf

J. Zabrocka, Z. B. Wojszel, Niedobór witaminy B12 w wieku podeszłym – przyczyny, następstwa, podejście terapeutyczne, Geriatria, nr 7, 2012 (dostęp online) https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201301_Geriatria_004.pdf

https://tomaszjezewski.pl/czy-b12-powoduje-raka/