Anoreksja bulimiczna – na czym polega?
Anoreksja bulimiczna to jeden z rodzajów anoreksji wyróżniony tuż obok typu restrykcyjnego. Jak wskazuje jej nazwa, anoreksja bulimiczna łączy w sobie cechy zarówno anoreksji, jak i bulimii.
Anoreksja bulimiczna (inaczej anoreksja żarłoczno-przeczyszczająca) polega na naprzemiennych okresach bardzo restrykcyjnej diety lub głodówki, następnie niepohamowanych epizodach obżarstwa, które rekompensowane są przez osobę chorą późniejszym wywoływaniem wymiotów, bardzo intensywnymi ćwiczenia fizycznymi lub korzystaniem ze środków przeczyszczających i moczopędnych.
Anoreksja bulimiczna – czym się objawia?
Chorzy na anoreksję bulimiczną, w przeciwieństwie do anoreksji typu restrykcyjnego, nie tracą na wadze tak szybko i pod wpływem silnych impulsów przerywają swoje głodówki. Epizody obżarstwa sprawiają, że chudną oni wolniej. Przez pewien czas mogą nawet utrzymywać normalną wagę ciała, co wiąże się z trudnościami dotyczącymi odkrycia tego zaburzenia odżywiania np. u swojego dziecka.
Anoreksja bulimiczna charakteryzuje się cyklicznie występującymi epizodami utraty kontroli nad spożywanymi kaloriami.
Anoreksja bulimiczna, w przeciwieństwie do anoreksji restrykcyjnej, charakteryzuje się cyklicznie występującymi epizodami utraty kontroli nad spożywanymi kaloriami. Następnie osoby z anoreksją bulimiczną, dużo agresywniej niż osoby ze „zwykłą” anoreksją, próbują pozbyć się ze swojego organizmu przyjętych posiłków.
Objawy anoreksji bulimicznej:
- stosowanie środków przeczyszczających i moczopędnych,
- występowanie epizodów obżarstwa i utraty kontroli nad ilością spożywanych kalorii,
- wywoływanie wymiotów po wspomnianych epizodach,
- stosowanie bardzo restrykcyjnych diet lub głodzenie się,
- stosowanie wyczerpujących ćwiczeń fizycznych,
- świadomość choroby i duża motywacja do leczenia,
- myślenie dychotomiczne, czyli „wszystko albo nic”.
Na pierwszy rzut oka anoreksja bulimiczna bardzo przypomina bulimię. Jakie istnieją różnice pomiędzy tymi dwoma zaburzeniami odżywiania?
Przeczytaj: Anoreksja u dzieci – objawy, przyczyny, rozpoznanie
Czym anoreksja bulimiczna różni się od bulimii?
Nie bez powodu zarówno bulimia, jak i anoreksja bulimiczna stanowią zupełnie odrębne jednostki chorobowe. Poznaj różnice między nimi.
- Bulimicy stosują rozmaite diety odchudzające, chorzy na anoreksję bulimiczną narzucają sobie o wiele bardziej restrykcyjny jadłospis, często decydując się na długotrwałe głodówki.
- W bulimii występuje niewielki spadek wagi lub przeciwnie – niekiedy towarzyszy chorym nawet przyrost masy ciała spowodowany epizodami obżarstwa. Natomiast anoreksja bulimiczna charakteryzuje się wyłącznie spadkiem wagi, choć z kolei nie jest on tak drastyczny, jak w przypadku anoreksji restrykcyjnej.
Rozróżnienie bulimii i anoreksji bulimicznej nie jest zadaniem łatwym i wymaga przeprowadzenia bardzo starannej diagnostyki.
Anoreksja bulimiczna – jakie ma przyczyny i genezę?
Niestety, do dziś nie udało się jasno wskazać przyczyn i genezy anoreksji bulimicznej. Liczne badania dowodzą jednak, że chorzy na anoreksję bulimiczną (w przeciwieństwie do chorych na anoreksję restrykcyjną) częściej doświadczali w dzieciństwie przemocy fizycznej lub seksualnej.
W rodzinach anorektyczek bulimicznych zaobserwowano wewnętrzne konflikty rodzinne, tłumienie potrzeb i pragnień dziecka oraz narzucanie mu sztywnych zasad. Częstym zjawiskiem jest również pośredniczenie dziecka w kłótniach rodziców.
Anoreksja bulimiczna może być powiązana z: sytuacją rodzinną osoby chorej, uwarunkowaniami genetycznymi i osobowościowymi, z presją społeczeństwa.
Chorzy na anoreksję bulimiczną często borykają się bowiem z rolą mediatora w swoich rodzinach. Ucieczka w odchudzanie, stosowanie głodówek i intensywnych ćwiczeń fizycznych stanowi dla nich odskocznie od trudności, których doświadczają na co dzień w relacjach z domownikami.
Nie jest to jednak pełny obraz przyczyn anoreksji bulimicznej – należy pamiętać o uwarunkowaniach genetycznych i osobowościowych, a także o presji i oczekiwaniach dzisiejszego społeczeństwa. Nie bez znaczenia dla powstawania anoreksji bulimicznej pozostają również współczesne kanony piękna nieustannie rozpowszechniane w social mediach.
Przeczytaj: Bulimia u dzieci – jak pomóc, jak rozpoznać?
Anoreksja bulimiczna a zaburzenie osobowości typu borderline – co je łączy?
Chorzy na anoreksję bulimiczną często przypominają osoby z zaburzeniem osobowości typu borderline. Z literatury wynika również, że zaburzenia te łączą się ze sobą. Ich podobieństwo wynika z co najmniej kilku czynników i cech wspólnych.
Zarówno osoby z borderline, jak i z anoreksją bulimiczną posiadają bardzo dychotomiczny sposób myślenia, który można potocznie zdefiniować jako podejście: „wszystko albo nic”. Dlatego też zarówno chorzy na anoreksję bulimiczną, jak i z zaburzeniem osobowości borderline zazwyczaj albo coś idealizują, albo dewaluują – nie istnieje dla nich żaden „złoty środek” i tzw. odcienie szarości.
Świat osób z borderline i z anoreksją bulimiczna może zmienić się o 180 stopni bez żadnego uprzedzenia. Anorektyczka bulimiczna będzie na ścisłej, restrykcyjnej diecie, by za chwilę zupełnie z niej zrezygnować i rozpocząć niespodziewany epizod objadania się. Nie inaczej jest z osobami cierpiącymi na borderline, które w mgnieniu oka mogą przejść od miłości do nienawiści i furii względem bliskiej osoby.
Oba te zaburzenia charakteryzuje bardzo wysoka impulsywność, częste epizody utraty kontroli nad sobą oraz lęk przed odrzuceniem. Wbrew pozorom, towarzyszy on nie tylko osobom z borderline, ale również chorym na anoreksję bulimiczną.
Anoreksja bulimiczna – jakie ma skutki dla organizmu?
Anoreksja bulimiczna, choć jest zaburzeniem psychicznym, wiąże się z szeregiem negatywnych skutków i konsekwencji dla zdrowia fizycznego. Zastanawiasz się, jakie spustoszenie w organizmie chorego sieje anoreksja? Skutki anoreksji bulimicznej to:
- ospałość, zaparcia i bóle brzucha,
- wyniszczenie narządów wewnętrznych,
- zaburzenia pracy serca lub zatrzymanie akcji serca,
- rozwój osteoporozy,
- zanik mięśni (miopatia),
- próchnica i trwałe nadżerki szkliwa zębów,
- niedokrwistość,
- poważne niedobory minerałów i witamin.
Jak widzisz, anoreksja bulimiczna jest bardzo niebezpieczna dla zdrowia i życia osoby chorej. Znane są przypadki osób, które zmarły w wyniku powikłań spowodowanych długotrwałym stosowaniem środków przeczyszczających i wywoływaniem wymiotów, jak również na skutek wyniszczenia organizmu i zatrzymania akcji serca.
Zapoznaj się: Bulimia a anoreksja – czym się różnią?
Sygnały ostrzegawcze – anoreksja bulimiczna
Wśród sygnałów ostrzegawczych anoreksji bulimicznej możemy wymienić:
- głodzenie się i stosowanie restrykcyjnych diet,
- przywiązywanie dużej wagi do ilości spożywanych kalorii,
- stosowanie bardzo intensywnych ćwiczeń fizycznych,
- negatywne wypowiedzi na temat swojego ciała i wyglądu,
- niska samoocena i niskie poczucie własnej wartości,
- epizody pochłaniania ogromnej ilości jedzenia naraz,
- wymuszanie wymiotów,
- stosowanie środków przeczyszczających,
- zamknięcie się w sobie i stopniowo postępująca izolacja społeczna.
Niestety, zaburzenia odżywiania bywają bardzo długo utrzymywane w tajemnicy przez osoby chore. Dopiero znaczna utrata wagi i problemy ze zdrowiem sprawiają, że otoczenie anorektyczki lub anorektyka zaczyna lepiej przyglądać się jej funkcjonowaniu i relacji z jedzeniem. Warto jednak reagować już przy pierwszych niepokojących sygnałach ostrzegawczych. Jak najszybsze rozpoczęcie leczenia wiąże się bowiem z lepszymi rokowaniami dotyczącymi powrotu do zdrowia.
Anoreksja bulimiczna – jak leczyć?
Leczenie zaburzeń odżywiania, w tym anoreksji bulimicznej, opiera się przede wszystkim na długotrwałych oddziaływaniach psychoterapeutycznych. W skrajnych przypadkach konieczna staje się hospitalizacja – leczenie anoreksji bulimicznej obejmuje bowiem również działania mające na celu poprawę zdrowia fizycznego, które często u anorektyczek i anorektyków jest w opłakanym stanie.
Leczenie zaburzeń odżywiania to skomplikowany proces, w którym, w zależności od potrzeb chorego, bierze udział wielu specjalistów. Podczas powrotu do zdrowia niezbędne staje się wsparcie:
- psychoterapeuty i psychologa,
- dietetyka lub psychodietetyka,
- innych lekarzy specjalistów (w zależności od zaobserwowanych trudności).
Warto pamiętać, że niezwykle ważne w leczeniu anoreksji bulimicznej jest również wsparcie społeczne. Co istotne, także najbliżsi chorych na anoreksję mogą liczyć na zaangażowanie specjalistów i psychoedukację, która pomoże im w efektywnym wspieraniu osoby chorej.
Przeczytaj: Psychoterapia – od czego zacząć?
Bibliografia
R. Tomalski, Trauma i dysocjacja w zaburzeniach jedzenia, Psychoterapia 2 (141), 2007 (dostęp online) https://www.psychoterapiaptp.pl/uploads/PT2007n2s17Tomalski.pdf
C. Żechowski, Objawy psychopatologiczne towarzyszące zaburzeniom odżywiania się, Postępy Psychiatrii i Neurologii 16 (3), 2007 (dostęp online) https://www.researchgate.net/profile/Cezary-Zechowski/publication/288129249_Classification_of_psychiatric_disorders_in_children_and_adolescents_-_Aid_or_obstacle/links/5b7ed2a54585151fd12b961f/Classification-of-psychiatric-disorders-in-children-and-adolescents-Aid-or-obstacle.pdf
https://www.wiecjestem.us.edu.pl/dwa-w-jednym-czyli-specyfika-osob-z-anoreksja-bulimiczna
