Jakie są rodzaje i przyczyny występowania gorączki?
Gorączka to reakcja obronna naszego organizmu, która objawia się poprzez podwyższenie temperatury ciała do co najmniej 38°C. Przyjmuje się, że temperatura powyżej 40,5°C powoduje zaburzenia w ośrodkowym układzie nerwowym. Natomiast jeszcze wyższa temperatura ciała może doprowadzić do uszkodzenia tkanek organizmu oraz do zmian strukturalnych w mózgu.
Gorączkę dzieli się na kilka rodzajów. Wyróżniamy:
- stan podgorączkowy – temperatura powyżej 37°C,
- gorączkę niską – temperatura pomiędzy 38°C a 38,5°C,
- gorączkę umiarkowaną – temperatura pomiędzy 38,5°C a 39°C,
- gorączkę znaczną – temperatura pomiędzy 39°C a 40°C,
- gorączkę wysoką – temperatura pomiędzy 40°C a 41°C,
- hiperpireksję – temperatura powyżej 41,1°C.
Gorączka najczęściej wynika z toczących się w organizmie stanów chorobowych, które wywoływane są poprzez:
- wirusy,
- bakterie,
- pasożyty,
- reakcje alergiczne,
- stany zapalne,
- choroby autoimmunologiczne,
- choroby nowotworowe,
- stosowanie niektórych grup leków: leki przeciwhistaminowe, leki neuroleptyczne, leki immunosupresyjne, antybiotyki.
Jak gorączka wpływa na nasz organizm? Objawy
Podwyższona temperatura ciała jest naturalną odpowiedzią organizmu na zagrożenie dla zdrowia. Niska i umiarkowana gorączka pozytywnie oddziałuje na układ odpornościowy, dzięki czemu w wielu przypadkach determinuje skrócenie czasu trwania choroby. Natomiast gorączka znaczna i wysoka może uszkadzać komórki nerwowe oraz przyspieszać pracę serca. Jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych oraz osób borykających się z chorobami układu krążenia.
Gorączka oddziałuje na cały organizm. Wpływa na pracę naczyń krwionośnych, mięśni, wytwarzanie hormonów oraz na spalanie tkanki tłuszczowej. Wśród charakterystycznych objawów towarzyszących podwyższonej temperaturze ciała możemy wymienić:
- nadmierne zmęczenie i osłabienie,
- bóle głowy,
- bóle mięśni,
- występowanie dreszczy i tzw. gęsiej skórki,
- przyspieszenie akcji serca,
- apatię i brak apetytu,
- problemy z koncentracją,
- wzmożone pocenie się.
Jak zbić gorączkę – metody farmakologiczne
Leki przeciwgorączkowe wpływają nie tylko na obniżenie temperatury ciała, ale również na zwalczanie toczących się w organizmie stanów zapalnych. Wyjątek stanowią tutaj farmaceutyki zawierające paracetamol, które cechują się jedynie działaniem przeciwgorączkowym.
Leki na gorączkę dostępne są bez recepty, jednak należy je stosować zgodnie z informacjami zawartymi na ulotce. Przekroczenie zalecanej dziennej dawki może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi i nie zapewni zwiększonej skuteczności danego farmaceutyku.
Do substancji o działaniu przeciwgorączkowym należą:
- ibuprofen,
- paracetamol,
- kwas acetylosalicylowy,
- metamizol.
Jak zbić gorączkę domowymi sposobami?
Naturalne sposoby na obniżenie temperatury ciała możemy zastosować pomocniczo w terapii farmakologicznej lub zamiast substancji leczniczych w przypadku stanu podgorączkowego i gorączki niskiej.
Zimne okłady i chłodna kąpiel
Już za czasów medycyny ludowej zimne okłady stosowane były w roli remedium na podwyższoną temperaturę ciała. Kompresy możemy zastosować na czoło, kark, łydki oraz okolice pachwin. Wystarczy, że bawełniany ręcznik zmoczymy w zimnej wodzie i przyłożymy go do skóry lub zastosujemy woreczek z lodem zawiniętym w ściereczkę. Okłady należy zmieniać maksymalnie co 15 minut do czasu, aż temperatura ciała ulegnie obniżeniu.
W zbiciu gorączki pomoże nam również chłodna kąpiel. Szczególnie ważne jest, aby temperatura wody nie była niższa niż 3°C od temperatury ciała osoby chorej. W wodzie warto zanurzać się powoli, aby nie doprowadzić do zwiększenia przepływu krwi – wówczas grozi nam nasilenie gorączki.
Ziołowe napary
Kolejnym domowym sposobem na zwalczanie gorączki jest stosowanie ziołowych naparów. Zalecamy sięgać po zioła, które wykazują działanie napotne. Należą do nich: szałwia, czarny bez, kwiat lipy, wiązówka błotna, krwawnik, kora wierzby, korzeń imbiru.
Prozdrowotną herbatę możemy również posłodzić miodem – najlepiej lipowym, ponieważ cechuje się on działaniem antybakteryjnym i przeciwgorączkowym. Warto jednak wiedzieć, że miód powinniśmy dodawać jedynie do letniego naparu ziołowego, ponieważ ten produkt od pszczół traci swoje cenne właściwości w temperaturze powyżej 40°C.
Przepis na napar z liści szałwii lekarskiej: Jedną łyżkę stołową ziela zalewamy szklanką wrzącej wody, a następnie przykrywamy i parzymy przez 20 minut. Na końcu przecedzamy. Napar spożywamy dwa razy dziennie.
Przepis na napar z kwiatu lipy: Dwie łyżeczki kwiatów lipy zalewamy szklanką wrzącej wody i parzymy pod przykryciem przez maksymalnie 15 minut. Napar możemy stosować bez ograniczeń.
Przepis na napar z ziela wiązówki błotnej: Jedną łyżkę ziela wiązówki błotnej dodajemy do szklanki gorącego mleka. Całość parzymy przez 20 minut, a na końcu przecedzamy. Napar wypijamy dwa razy dziennie.
Przepis na napar z mielonej kory wierzby: Pół łyżeczki mielonej kory zalewamy niewielką ilością gorącej wody. Po ostudzeniu wypijamy całość – wraz z pozostałościami proszku. Stosujemy maksymalnie sześć razy dziennie.
Napoje z miodem, czosnkiem i cytryną
Ciepłe mleko z miodem, czosnkiem i masłem to popularny i skuteczny napój o działaniu przeciwgorączkowym oraz antybakteryjnym. Na wyróżnienie zasługują zwłaszcza czosnek i miód, które uchodzą za naturalne antybiotyki zwalczające infekcje. Jak wykonać napój? Do szklanki ciepłego mleka dodajemy łyżkę stołową miodu, rozgnieciony ząbek czosnku oraz łyżeczkę masła.
W obniżeniu temperatury ciała może również pomóc ciepła herbata z dodatkiem cytryny i miodu lub z niewielką ilością soku malinowego. Wystarczy, że tak jak zwykle zaparzymy czarną lub zieloną herbatę, a gdy przestygnie, to dodamy do niej łyżkę stołową miodu i plaster cytryny.
Odpoczynek i nawodnienie organizmu
W zwalczaniu toczących się infekcji oraz w obniżeniu temperatury ciała pomoże również odpoczynek, regeneracja i odpowiednia ilość snu. Zazwyczaj podczas choroby czujemy się zmęczeni oraz osłabieni. Nie powinniśmy więc na siłę zmuszać się do codziennych aktywności, ponieważ nie wpłynie to pozytywnie na nasz organizm.
Zadbajmy o odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu oraz o to, aby się zbytnio nie przegrzewać. Gorączce towarzyszy również wzmożone pocenie się, dlatego najlepiej spać pod bawełnianą pościelą i po każdym spoceniu przebierać się w świeżą piżamę.
Przy podwyższonej temperaturze ciała istotne jest nawadnianie organizmu. Wypijajmy minimum trzy litry płynów – najlepiej wodę mineralną, ziołowe napary, ciepłe herbaty. Unikajmy kawy, napojów energetycznych oraz soków z dodatkiem cukru.
