Składniki zawarte w kawie
Zanim przejdziemy do przedstawienia 10 mitów na temat szkodliwości kawy, poniżej prezentujemy składniki zawarte w kawie.
W składzie kawy prócz kofeiny znajdziemy również:
- trygonelinę – regeneruje komórki mózgu, poprawia procesy pamięciowe,
- teobrominę – obniża ciśnienie tętnicze krwi i wykazuje działanie moczopędne,
- kafeol i kafestol – wpływają na gospodarkę lipidową,
- kwas chlorogenowy – wykazuje właściwości przeciwutleniające,
- kwasy organiczne (kwas cytrynowy, kwas jabłkowy, kwas fosforowy),
- kwasy fenolowe (kwas kawowy),
- garbniki,
- węglowodany,
- proteiny i lipidy,
- witaminy z grupy B,
- magnez,
- potas.
Na liście widzimy więc szereg składników, które są pożądane w naszym codziennym jadłospisie.
Sprawdź: Czym jest kawa kuloodporna (bulletproof coffee)?
Mity na temat szkodliwości kawy
Czy kawa rzeczywiście zagraża naszemu zdrowiu? Okazuje się, że „nie taki diabeł straszny, jak go malują”. Na temat szkodliwego oraz prozdrowotnego oddziaływania kawy powstało wiele artykułów naukowych – ten kofeinowy napój od lat stanowi obiekt zainteresowania badaczy. Poznajcie 10 najpopularniejszych mitów na temat szkodliwości kawy.
1. Mit: Picie kawy prowadzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego
Badania naukowe wskazują, że kawa (przy regularnym spożywaniu) nie wywiera aż tak istotnego wpływu zarówno na skurczowe ciśnienie krwi, jak i rozkurczowe. Prawdą jest, że kofeina podwyższa ciśnienie krwi, jednak jest to działanie przejściowe i krótkotrwałe. Natomiast prócz niej w kawie zawarte są środki o działaniu hipotensyjnym (m.in. magnez, potas, polifenole, witamina B3), czyli obniżającym ciśnienie krwi.
Dodatkowo niektórzy naukowcy twierdzą, że zwyczajowe sięganie po kawę, wypracowuje w naszym organizmie pewnego stopnia tolerancję na kofeinę – dlatego też nie powoduje ona znacznego wzrostu ciśnienia tętniczego krwi.
2. Mit: Spożywanie kawy jest zabronione dla osób zmagających się z nadciśnieniem
Kolejne badania wskazują, że kawa nie zwiększa rozkurczowego i skurczowego ciśnienia krwi również u osób zmagających się już z nadciśnieniem tętniczym. Picie kawy – w rozsądnych ilościach – nie jest więc zakazane dla osób z wyrównanym nadciśnieniem tętniczym.
Zobacz: Kawa rozpuszczalna czy sypana? Podpowiadamy
3. Mit: Picie kawy zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego
Współcześnie możemy spotkać się z wieloma mitami, które sugerują, że kawa negatywnie oddziałuje nie tylko na ciśnienie tętnicze krwi, ale także na układ sercowo-naczyniowy. Według badań naukowych kawa wykazuje wręcz łagodne działanie ochronne na wspomniany układ oraz zmniejsza ryzyko śmierci na skutek chorób sercowo-naczyniowych.
Przeczytaj: Pierzga – jak stosować? Poznaj lecznicze właściwości
4. Mit: Kawa wpływa na rozwój cukrzycy typu II
Naukowcy dowodzą, że kawa zmniejsza ryzyko insulinooporności oraz hiperinsulinemii. Uważa się więc, że kofeina może wręcz obniżać ryzyko rozwoju stanu przedcukrzycowego oraz cukrzycy typu II. Kawa zwiększa inulinowrażliwość tkanek naszego organizmu, a także może polepszyć odpowiedź wydzielniczą trzustki.
5. Mit: Kawa wypłukuje magnez i wapń
Przez to, że kawa wykazuje działanie moczopędne, zarzucono jej oddziaływanie na wypłukiwanie wapnia i magnezu z organizmu. Owszem, na skutek działania moczopędnego kofeinowy napój wypłukuje magnez i wapń, ale jedynie w nieznacznych ilościach – zwłaszcza biorąc pod uwagę zalecane dzienne spożycie. Dodatkowo wypijając kawę, dostarczamy do organizmu wspomniany magnez – bilans jest więc dodatni. Mleko w kawie stanowi natomiast źródło wapnia.
Zobacz: Czy można pić kawę w ciąży? Wyjaśniamy
6. Mit: Kawa prowadzi do odwodnienia organizmu
Kolejny mit również powiązany jest z moczopędnym działaniem kawy. Do tej pory przeprowadzane badania naukowe nie dowiodły prawdziwości stwierdzenia, że picie kawy skutkuje odwodnieniem. Wręcz przeciwnie – kawa może nawadniać nasz organizm równie dobrze, co woda.
7. Mit: Kawa zwiększa ryzyko chorób nowotworowych
Mit o rakotwórczym działaniu kawy przede wszystkim wywodzi się z obecności w napoju akrylamidu, czyli składnika powiązanego z obróbką termiczną żywności. Współcześnie naukowcy dowodzą, że akrylamid zawarty w produktach spożywczych nie zwiększa jednak ryzyka rozwoju chorób nowotworowych.
Zapoznaj się: Miód lawendowy – charakterystyka, właściwości, zastosowanie
8. Mit: Kawa negatywnie wpływa na układ nerwowy
Prawdą jest, że regularne sięganie po duże ilości kawy prowadzi do rozwoju uzależnienia od kofeiny. Sama kawa nie wywołuje jednak negatywnego wpływu na nasz układ nerwowy, ze względu na to, że w swoim składzie nie zawiera wyłącznie kofeiny, ale także mieszanki wielu prozdrowotnych substancji, m.in. o właściwościach przeciwutleniających i przeciwzapalnych. Kawa łagodnie pobudza, zwiększa sprawność umysłową i koncentrację, pozytywnie oddziałuje na pracę mózgu, zmniejsza ryzyko wystąpienia zaburzeń neurodegeneracyjnych (np. choroby Parkinsona czy choroby Alzheimera).
9. Mit: Kawa wpływa na rozwój osteoporozy
Badania wskazują, że umiarkowane spożycie kofeiny, czyli poniżej 400 miligramów dziennie, nie wywołuje negatywnego wpływu na metabolizm wapnia, gęstość mineralną kości czy częstotliwość występowania złamań. Nie zwiększa również ryzyka osteoporozy – co warto podkreślić, mowa tutaj wyłącznie o umiarkowanym spożyciu kawy. Jej nadużywanie może wiązać się ze wzrostem ryzyka złamań kości.
10. Mit: Kawa wiąże się z rozwojem wrzodów żołądka oraz dwunastnicy
Kolejne badania nie wykazują związku pomiędzy spożywaniem kawy a występowaniem wrzodów. Faktem jest natomiast, że kofeinowy napój może zawierać w swoim składzie związki, które drażnią śluzówkę układu pokarmowego, a także może nasilać produkcję kwasu solnego w żołądku.
Przeczytaj: Zakwaszenie organizmu a kawa
Bibliografia
S. Surma, M. Romańczyk, J. Fojcik, M. Krzystanek, Kawa – lekarstwo, używka i narkotyk, Psychiatria tom 17, nr 4, 2020 (dostęp online) https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/PSYCH.a2020.0031/52154
M. Pelczyńska, P. Bogdański, Prozdrowotne właściwości kawy, Varia Medica tom 3, nr 4, 2019 (dostęp online)
https://journals.viamedica.pl/varia_medica/article/view/67446/50154
Kawa – długoterminowa inwestycja w nasze zdrowie?, Forum Medycyny Rodzinnej 13 (5), 2019
M. Ding, S. N. Bhupathiraju, A. Satija, R. M. van Dam, F. B. Hu, Long-term coffee consumption and risk of cardiovascular disease: a systematic review and a dose-response meta-analysis of prospective cohort studies, Circulation 129(6), 2014
A. C. Grandjean, K. J. Reimers, K. E. Bannick, M. C. Haven, The Effect of Caffeinated, Non-Caffeinated, Caloric and Non-Caloric Beverages on Hydration, Journal of the American College of Nutrition 19(5), 2000
