Czym są hormony szczęścia?
W naszym organizmie powstaje i wydziela się kilka różnych substancji, które nazywane są potocznie hormonami szczęścia. Różnią się one jednak od siebie zarówno swoją budową, pochodzeniem, mechanizmem działania, jak i emocjami i uczuciami, za które odpowiadają.
Niektóre z hormonów szczęścia w naszym mózgu to w rzeczywistości wcale nie hormony, a neuroprzekaźniki odpowiedzialne za przesyłanie informacji z jednej komórki nerwowej do drugiej – jak np. dopamina, której zawdzięczamy naszą motywację i chęć do działania, a także dobre samopoczucie, koncentrację i pamięć.
Hormonami szczęścia określane są: serotonina, oksytocyna, dopamina oraz endorfiny.
Neuroprzekaźnikiem jest także serotonina, która nazywana jest potocznie hormonem szczęścia – to również hormon tkankowy. Serotonina odpowiada m.in. za nasze poczucie zadowolenia i dobry nastrój, jaki posiadamy na co dzień. Dzięki odpowiedniej ilości serotoniny sypiamy lepiej i wstajemy wypoczęci oraz gotowi do działania.
Hormonem szczęścia określana jest również oksytocyna. Jest to hormon peptydowy, który – jak wynika z najnowszych badań – potrafi łagodzić poczucie lęku oraz zagrożenia, a także wpływa bardzo pozytywnie na odczuwane przez nas emocje.
Oksytocyna zamiennie nazywana jest także „hormonem miłości”. Odpowiada bowiem za poczucie przywiązania do drugiego człowieka i bierze udział w tworzeniu się silnej, emocjonalnej więzi między dwojgiem ludzi. Poczucie bliskości i miłości zawdzięczamy właśnie oksytocynie.
Najbardziej znanymi hormonami szczęścia są jednak endorfiny. Ich nazwa w wolnym tłumaczeniu oznacza nic innego, jak „wewnętrzną morfinę” i w rzeczy samej – endorfiny potrafią działać łagodząco na odczuwany ból.
Endorfiny odpowiadają w naszym organizmie za poczucie błogości i euforii, które odczuwamy w pewnych sytuacjach, np. sprawiają, że po wysiłku fizycznym jesteśmy w dobrym humorze i rozpiera nas radość.
Gdzie powstają i jak wydzielają się hormony szczęścia?
Każdy z wymienionych hormonów szczęścia powstaje w innym miejscu w naszym organizmie i wydziela się pod wpływem różnych czynników. Nie istnieje jeden sposób na zwiększoną produkcję serotoniny, oksytocyny, dopaminy i endorfin. Każda z tych substancji posiada odrębny mechanizm powstawania.
Dopamina formuje się w różnych miejscach ośrodkowego układu nerwowego – za jej produkcję odpowiadają tzw. neurony dopaminergiczne. Mechanizm działania dopaminy jest dość prosty – gdy robimy coś, co sprawia nam dużą przyjemność, jak np. zakupy lub spożywanie ulubionego posiłku, dopamina zaczyna być wydzielana w naszym organizmie w zwiększonej ilości, co naturalnie wiąże się z uczuciem satysfakcji i zadowolenia.
Serotonina również produkowana jest w ośrodkowym układzie nerwowym. Powstaje na drodze przemian aminokwasu, jakim jest tryptofan. Aby zapewnić sobie odpowiednią ilość tego hormonu szczęścia, niezbędne jest wzbogacenie swojej codziennej diety w składniki, które zawierają właśnie ten aminokwas.
Oksytocyna – podawana m.in. po to, by przyśpieszyć akcję porodową – wydziela się również podczas przytulania, całowania, stosunków seksualnych czy w momencie, kiedy matka bierze w ramiona swoje nowo narodzone dziecko. Wspomniane sytuacje powodują duży wyrzut oksytocyny do krwiobiegu, która wywołuje m.in. uczucie troski i bliskości z drugim człowiekiem bądź z dzieckiem.
Endorfiny produkowane są przez przysadkę mózgową i wydzielane w sytuacji odczuwania przez organizm bólu. Ich mechanizm polega bowiem na blokowaniu receptorów bólowych. Dlatego też zwiększone wydzielanie endorfin pojawia się m.in. po intensywnym wysiłku fizycznym, który dla organizmu stanowi poważną sytuację stresową.
Co charakteryzuje poszczególne rodzaje hormonów szczęścia?
Choć każda z wymienionych substancji odpowiada w jakiś sposób za odczuwanie przez nas szczęścia, istnieją między nimi dość znaczące różnice. Poniżej postanowiliśmy podsumować informacje, jakie posiadamy o hormonach szczęścia.
Endorfiny
Endorfiny potrafią wywołać w nas poczucie euforii i błogości, odpowiadają również za przyjemne poczucie satysfakcji i rozpierającej radości. Jeśli zastanawiasz się, co odpowiada za szalone wybuchy szczęścia, wiwaty czy okrzyki radości, podpowiadamy, że najprawdopodobniej to właśnie wyrzut dużej dawki endorfin.
Serotonina
Serotonina jest odpowiedzialna za nasz dobry nastrój, poczucie spokoju i harmonii, a także poczucie sensu i celu w życiu. Dzięki serotoninie dopisuje nam humor, a przeciwności losu nie wydają się aż tak przytłaczające.
Sprawdź: Serotonina w leczeniu stanów lękowych i depresji – czy jest skuteczna?
Dopamina
Dopamina jest nam niezbędna do podjęcia działania – to ona odpowiada za to, że chcemy podjąć się danej aktywności czy działania, jesteśmy pełni energii i motywacji. Trudno byłoby mówić o poczuciu szczęścia w sytuacji, w której nie mamy ani ochoty, ani siły na cokolwiek – dopamina jest więc dość znaczącym elementem subiektywnego poczucia szczęścia każdego z nas.
Oksytocyna
Oksytocyna sprawia, że przebywanie z bliską osobą dostarcza nam pozytywnych i miłych odczuć, odpowiada także za czułość i troskę względem dzieci oraz partnera/partnerki. Ponadto, za poczucie przywiązania do drugiej osoby i emocjonalnej więzi z nią, dającej nam często tak duże poczucie szczęścia, również odpowiada hormon, jakim jest oksytocyna.
Jak na nasz układ nerwowy działają hormony szczęścia?
Wymienione hormony szczęścia działają na nasz układ nerwowy w bardzo różny sposób. Wynika to z faktu, że niektóre z nich rzeczywiście są hormonami, niektóre zaś odpowiadają za przekazywanie informacji pomiędzy neuronami.
Hormony szczęścia wydzielane są przez różne ośrodki w naszym mózgu oraz w organizmie – co wiąże się z wchodzeniem przez nie w odmienne reakcje chemiczne, np. endorfiny łączą się z receptorami bólowymi, niejako separując nasz mózg od informacji o cierpieniu, z kolei np. oksytocyna zostaje wyrzucona do krwi, ale aby stać się aktywną, musi najpierw połączyć się ze specyficznym dla siebie receptorem.
Każdy ze wspomnianych hormonów szczęścia wpływa na inne kwestie naszego samopoczucia – dobry humor, motywację, chęć działania, uczucie błogości i euforii, zadowolenie z życia lub żywienie pozytywnych uczuć do drugiej osoby.
Hormony szczęścia odpowiadają za: dobry humor, zadowolenie, pozytywne uczucia w stosunku do drugiej osoby, motywację, poczucie błogości.
Niedobór lub nadmiar któregoś ze wspomnianych hormonów szczęścia negatywnie odbija się na funkcjonowaniu zarówno naszego układu nerwowego, jak i całego organizmu. Oksytocyna, dopamina, serotonina czy endorfiny oprócz oczywistego wpływu na ludzkie emocje i uczucia, pełnią w organizmie także wiele innych roli.
Jak pobudzić wydzielanie hormonów szczęścia?
Zastanawiasz się, czy to możliwe, by w naturalny sposób pobudzić wydzielanie serotoniny, oksytocyny, dopaminy czy endorfin w Twoim organizmie?
Na całe szczęście, o poziom każdego z wymienionych hormonów czy neuroprzekaźników i neuromodulatorów można zadbać w naturalny i nieinwazyjny sposób – wystarczy kilka wartościowych nawyków i przyzwyczajeń, odpowiednio skomponowana dieta czy podjęcie pewnego rodzaju aktywności, by zagwarantować sobie wysoki poziom serotoniny, oksytocyny, dopaminy czy endorfin. Sprawdź naturalne sposoby na podwyższenie poziomu każdego z hormonów szczęścia.
10 naturalnych i sprawdzonych sposobów na dobre samopoczucie
1. Dieta bogata w tryptofan (np. ryby, ser mozzarella, pestki dyni, ziarna soi, mleko, produkty sojowe, chude mięso) zwiększy poziom serotoniny w Twoim organizmie.
2. Dieta bogata w probiotyki i kwasy Omega-3 zwiększy natomiast poziom dopaminy.
3. Regularna aktywność fizyczna i uprawianie sportu pobudzi wydzielanie endorfin i unormuje poziom dopaminy, wpłynie pozytywnie także na ilość serotoniny.
4. Regularne pory snu i czuwania oraz zapewnienie organizmowi odpowiedniej ilości snu wspomogą utrzymanie na odpowiednim poziomie ilości serotoniny i dopaminy.
5. Korzystanie z zimnych pryszniców lub morsowanie zagwarantuje Ci ogromną dawkę endorfin.
6. Pobudzisz ich wydzielanie także dzięki uśmiechaniu się do innych osób oraz wykorzystywaniu każdej okazji do śmiechu.
7. Słuchanie ulubionej muzyki zwiększy poziom dopaminy w Twoim organizmie.
8. Bezpieczne przebywanie na słońcu i świeżym powietrzu pomoże Ci w utrzymaniu odpowiedniego poziomu serotoniny.
9. Spędzanie czasu z ludźmi, którzy są dla Ciebie ważni, z pewnością poprawi Ci nastrój dzięki wyrzutowi do krwiobiegu oksytocyny.
10. Oddawanie się swoim pasjom i ulubionym zajęciom pomoże Ci utrzymać odpowiedni poziom wszystkich hormonów szczęścia
Szczególnie istotny wydaje się ostatni z naszych sposobów na dobre samopoczucie – trudno bowiem wyobrazić sobie bycie szczęśliwym bez wykonywania swoich ulubionych zajęć i aktywności. Warto starać się codziennie znaleźć choćby krótką chwilę i poświęcić ją w całości tylko sobie.
