Jakie są przyczyny bólu brzucha po jedzeniu?
Ból brzucha następujący po spożyciu posiłku może wynikać z różnych czynników, również z tych zdrowotnych. Przede wszystkim powinniśmy zwrócić uwagę na to, z jaką częstotliwością ujawnia się ta dolegliwość, a także czy towarzyszą jej inne symptomy, takie jak:
- nudności,
- mdłości,
- wymioty,
- biegunka,
- wzdęcia i gazy,
- twardość brzucha,
- ucisk w jamie brzusznej,
- odbijanie kwaśnej treści żołądkowej,
- uczucie pieczenia w podbrzuszu.
Wymienione wyżej objawy mogą wskazywać na rozwój poważnych chorób lub na nietolerancje pokarmowe. Jeżeli dolegliwości utrzymują się przez dłuższy czas, to warto, abyśmy udali się do lekarza.
Ból brzucha po jedzeniu a nieodpowiednia dieta i złe nawyki żywieniowe
Problem bólu brzucha po spożytym posiłku może wynikać ze źle zbilansowanej diety oraz z tego, że nie zwracamy uwagi na to, czy żywność obecna na naszym talerzu jest świeża i dobrej jakości. Niestrawność może nam towarzyszyć zwłaszcza po obfitym i tłustym posiłku, w sytuacji, gdy w diecie dominują kwasy tłuszczowe, natomiast brakuje w niej źródeł błonnika. Na osoby szczególnie wrażliwie negatywnie oddziałuje również spożywanie pikantnych potraw.
Dolegliwości mogą pojawiać się na skutek spożywania między innymi: kawy (zwłaszcza wypitej na czczo), alkoholu, surowego czosnku, surowych jabłek, orzechów, grzybów. Warto wspomnieć również o tym, że niestrawności żołądkowe wywołują niektóre leki przeciwzapalne i antybiotyki.
Co więcej, jeżeli zmagamy się ze schorzeniami, które opiszemy w dalszej części artykułu (zespół jelita wrażliwego, wrzody żołądka, choroba refluksowa, nietolerancje pokarmowe, alergie pokarmowe), to powinniśmy skupić się na tak zwanej dietoterapii, czyli na odpowiednio zbilansowanym jadłospisie, który może złagodzić towarzyszące dolegliwości. Dietę medyczną dla osób zabieganych, które nie mają czasu na codzienne przygotowywanie posiłków, oferuje catering dietetyczny MediDieta.
Ból brzucha po jedzeniu może wynikać również z nawyków żywieniowych, takich jak:
- spożywanie posiłków w biegu i zbyt łapczywie,
- sięganie po duże kęsy jedzenia,
- popijanie posiłków napojami gazowanymi,
- spożywanie zbyt dużych porcji jedzenia.
Ból brzucha po jedzeniu a niestrawność
Jedną z przyczyn bólu brzucha pojawiającego się po spożyciu tłustego i obfitego posiłku, jest niestrawność – inaczej określana jako dyspersja. Towarzyszą jej również: wzdęcia, gazy, nudności, uczucie pełności, pieczenie w górnej części brzucha.
Jeżeli niestrawność pojawia się regularnie, to może mieć związek z innymi chorobami (np. chorobą wrzodową, chorobą refluksową przełyku), stanem zapalnym dróg żółciowych, stanami zapalnymi wątroby lub trzustki.
Ból brzucha po jedzeniu a zatrucie pokarmowe
Zatrucie pokarmowe wywołują toksyny oraz drobnoustroje, które spożywamy wraz z jedzeniem. Wówczas pojawiają się charakterystyczne dolegliwości, takie jak: ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, bolesne skurcze jelit, gorączka, bóle głowy, ogólne osłabienie i odwodnienie.
Ból brzucha po jedzeniu a zespół jelita drażliwego (IBS)
Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba, która po spożyciu posiłku objawia się poprzez: ból brzucha i ogólny dyskomfort, zgagę, uczucie przelewania w żołądku. Symptomy najczęściej ustępują po wypróżnieniu, jednak chory może również zaobserwować zmiany w wyglądzie stolca oraz problemy z pełnym wypróżnieniem.
Ból brzucha po jedzeniu a choroba wrzodowa żołądka
Z chorobą wrzodową żołądka powiązany jest kłujący i gniotący ból w nadbrzuszu. Co ważne, dolegliwości nie pojawiają się zaraz po zjedzeniu danego posiłku. Dla tego schorzenia charakterystyczne są tak zwane bóle głodowe, do których dochodzi na czczo, lub kilka godzin po spożytym posiłku.
Ból brzucha po jedzeniu a choroba refluksowa przełyku
Ból w nadbrzuszu po posiłku, zgaga, pieczenie w mostku, cofanie się kwaśnej treści z żołądka – to objawy choroby refluksowej przełyku.
Ból brzucha po jedzeniu a nietolerancje pokarmowe i alergie pokarmowe
Ból brzucha i dyskomfort pojawiający się po spożyciu danego produktu wskazuje na nietolerancję pokarmową (m.in. nietolerancja laktozy, nietolerancja fruktozy, nietolerancja glutenu) lub na reakcję alergiczną (w tym przypadku można zaobserwować również inne symptomy, takie jak: duszności, obrzęk języka, obrzęk gardła, obrzęk górnych dróg oddechowych, pokrzywka, zaczerwienienie skóry, świąd skóry). Na przykład u osób, które nie tolerują laktozy, ból brzucha pojawia się po spożyciu mleka i innych produktów spożywczych zawierających ją w swoim składzie.
Ból brzucha po jedzeniu a stres
Warto zdawać sobie sprawę z tego, że stres nie tylko negatywnie oddziałuje na naszą psychikę, ogólne samopoczucie czy pewność siebie, ale także na kwestie zdrowia całego organizmu. Jeżeli bóle brzucha powtarzają się, a wykonane badania diagnostyczne nie wskazują na rozwój opisanych powyżej schorzeń, to przyczyny dolegliwości żołądkowych mogą mieć podłoże psychiczne.
Kiedy udać się do lekarza?
Oczywiście nie każdy ból brzucha po jedzeniu wymaga konsultacji lekarskiej oraz przeprowadzenia badań diagnostycznych. Nasze obawy powinny wzbudzić przede wszystkim symptomy, które pojawiają się po każdym posiłku. Zwróćmy uwagę również na to: czy brzuch jest dodatkowo wzdęty i bolesny przy dotyku, czy w stolcu obecna jest krew, czy towarzyszą nam problemy z pełnym wypróżnianiem się.
Z bólem brzucha możemy udać się do lekarza rodzinnego, który powinien wystawić nam skierowanie do lekarza specjalisty (gastrologa), a także zlecić badania laboratoryjne (między innymi: badanie moczu, badanie kału, morfologię), badania endoskopowe (gastroskopia, kolonoskopia) lub badania obrazowe (USG jamy brzusznej).
Jak leczyć bóle brzucha?
Leczenie bólów brzucha przede wszystkim zależne jest od wykrycia przyczyn tych dolegliwości. Leki przeciwbólowe stanowią jedynie rozwiązanie doraźne. Szczegółowe leczenie powinno zostać dobrane przez lekarza. W większości przypadków ważny element leczenia stanowi dieta.
Zbilansowany jadłospis i dobre nawyki żywieniowe
Odpowiednio zbilansowana dieta to nie tylko pusty frazes powtarzany przez dietetyków. To, co jemy, w rzeczywistości wywiera poważny wpływ na kondycję naszego organizmu. Szczególną uwagę na dietę powinny zwrócić uwagę osoby, u których wykryto nietolerancje pokarmowe lub alergie pokarmowe. Również w przypadku zespołu jelita drażliwego (IBS) czy przewlekłych stanów zapalnych błony śluzowej żołądka i jelit wskazana jest eliminacja produktów powodujących zapalenie oraz podrażnienia, między innymi: produktów tłustych, produktów o wysokim stopniu przetworzenia, ostrych przypraw, alkoholu.
Istotne jest, aby wzbogacić jadłospis w źródła błonnika pokarmowego (między innymi ułatwia on perystaltykę jelit, czyli ich pracę), a także pić duże ilości naturalnej, niegazowanej wody (wypijajmy minimum dwa litry wody dziennie).
Pamiętajmy o tym, aby nie spożywać posiłków w stresie i pośpiechu. Nie objadajmy się, przyjmujmy zmniejszone porcje żywności, unikajmy ciężkostrawnych i smażonych potraw.
Obfity posiłek, po który sięgamy tuż przed snem, w wielu przypadkach kończy się nie tylko dolegliwościami żołądkowymi, ale również i problemami z bezsennością. Dietetycy zalecają więc, aby kolację spożywać na dwie godziny przed planowaną porą snu.
Prócz diety w utrzymaniu zdrowia pomoże nam również regularna aktywność fizyczna. Nie musimy od razu zdecydować się na karnet na siłownię czy na zajęcia fitness. Wystarczy, że poświęcimy dziennie minimum 30 minut na spacer na świeżym powietrzu.
Ziołowe napary
Jeżeli po spożyciu ciężkostrawnego lub tłustego dania towarzyszą nam bóle brzucha, to możemy doraźnie złagodzić je domowymi sposobami. Warto wówczas wykonać ziołowy napar z: mięty pieprzowej, rumianku pospolitego, nagietka lekarskiego, dziurawca, kopru włoskiego, melisy.
