Suszone owoce – wartości odżywcze i wpływ na zdrowie. Jakie suszone owoce wybierać?

Suszone owoce stanowią alternatywę dla świeżych owoców – zwłaszcza tych sezonowych, po które nie możemy sięgać przez cały rok – oraz zdrowszy zamiennik słodyczy. Cechują je nie tylko pozytywne walory smakowe i łatwość przechowywania, ale również prozdrowotne właściwości. Jakie składniki odżywcze zawarte są w suszonych owocach? Jakie rodzaje suszonych owoców warto wybierać? Na co zwrócić uwagę przy ich zakupie? Przeczytajcie.

Suszone owoce

Jakie są prozdrowotne właściwości suszonych owoców?

Suszone owoce uchodzą za zdrową przekąskę oraz polecane są zwłaszcza w roli zamienników słodyczy. Dlaczego? Stanowią one źródło cennych witamin i mikroelementów, a także minerałów, przeciwutleniaczy i błonnika. Możemy w nich znaleźć m.in.: 

  • witaminę A, 
  • witaminy z grupy B, 
  • witaminę C, 
  • witaminę E, 
  • potas, 
  • magnez, 
  • żelazo, 
  • miedź, 
  • fosfor. 

Zawierają również substancje fitochemiczne (substancje bioaktywne), takie jak: fitoestrogeny, karotenoidy, kwasy fenolowe, flawonoidy. Z kolei antyoksydanty (inaczej przeciwutleniacze) z suszonych owoców ochraniają nasz organizm przed stresem oksydacyjnym i szkodliwym działaniem tak zwanych wolnych rodników, które uszkadzają DNA komórek, odpowiadają za szybsze starzenie się organizmu oraz wywołują stany zapalne.

Suszone owoce wykazują szerokie prozdrowotne działanie zwłaszcza na układ pokarmowy, układ sercowo-naczyniowy oraz w przypadku suszonej żurawiny – na układ moczowo-płciowy. 

Zmniejszają ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych (regulują ciśnienie tętnicze krwi), poprawiają profile lipidowe (stężenie cholesterolu całkowitego, cholesterolu frakcji LDL, cholesterolu frakcji HDL), korzystnie wpływają na pracę jelit i ich odpowiednią mikroflorę, a także na przemianę materii. Z kolei zawartość polifenoli sprawia, że spożywanie suszonych owoców może nas naturalnie ochronić przed chorobami nowotworowymi – suszone przekąski wykazują właściwości przeciwzapalne oraz przeciwutleniające. Badania naukowe wskazują, że zwłaszcza suszone śliwki mogą chronić przed osteoporozą – chorobą układu szkieletowego, która prowadzi do zmniejszenia gęstości kości.

Suszone owoce należą do grona produktów wysokoenergetycznych, co oznacza, że są dość kaloryczne. Energia pochodzi natomiast z węglowodanów łatwoprzyswajalnych, czyli z glukozy i fruktozy. Dlatego też suszone owoce zalecane są także dla osób aktywnych fizycznie. Dostarczają one do organizmu nie tylko dobrych węglowodanów, ale również uzupełniają poziom glikogenu – wielocukru, który przyspiesza proces regeneracji naszego ciała. 

Jakie suszone owoce wybierać?

Poniżej prezentujemy różne rodzaje suszonych owoców oraz ich wybrane właściwości prozdrowotne.

Suszone śliwki stanowią cenne źródło żelaza, fosforu oraz witaminy A. Przyjmuje się, że zawierają siedem razy więcej błonnika w porównaniu ze świeżymi śliwkami, dlatego też zalecane są zwłaszcza dla osób, które borykają się z nawracającymi zaparciami. Regulują również ciśnienie tętnicze krwi, normalizują poziom glukozy we krwi, wywierają pozytywny wpływ na stan naszych kości, redukują poziom „złego” cholesterolu frakcji LDL i podnoszą poziom „dobrego” cholesterolu, czyli frakcji HDL.

Suszone daktyle to cenne źródło energii zalecane dla sportowców oraz osób w czasie rekonwalescencji. Daktyle poprawiają pracę jelit, przyspieszają procesy przemiany materii, wspierają prawidłową pracę wzroku, stymulują układ odpornościowy, łagodzą przebieg infekcji, regulują ciśnienie tętnicze krwi i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo redukują „zły” cholesterol frakcji LDL i zwiększają poziom „dobrego” cholesterolu frakcji HDL.

Suszone morele to cenne źródła witaminy A, witamin z grupy B, witaminy C, potasu, fosforu oraz wapnia. Badania naukowe wskazują, że suszone morele przyczyniają się do regulacji ciśnienia tętniczego krwi, stymulują układ odpornościowy, pozytywnie wpływają na stan skóry, wspomagając dodatkowo leczenie trądziku. Zawartość zwłaszcza wapnia, fosforu i witaminy B2 w suszonych morelach oddziałuje na stan naszych kości i zapobiega ich złamaniom.

Suszone figi wykazują szerokie prozdrowotne działanie, wspierając pracę układu pokarmowego, sercowo-naczyniowego oraz nerwowego. W swoim składzie zawierają m.in. witaminę A, wapń, potas, żelazo oraz błonnik.

Suszona żurawina zawiera m.in. witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę C, witaminę E, antyoksydanty, jod, sód, potas, magnez. Usprawnia pracę układu krwionośnego (obniża ciśnienie tętnicze krwi), zapobiega uszkodzeniom DNA komórek budujących nasz organizm. Zalecana jest w przypadku problemów i infekcji w obrębie układu moczowego. 

Suszone owoce goji zawierają witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę C, błonnik, żelazo, luteinę, selen oraz cynk. Regularnie spożywane, wspomagają regenerację komórek organizmu, zmniejszają ryzyko występowania chorób układu sercowo-naczyniowego (obniżają ciśnienie tętnicze krwi), regulują stężenie glukozy we krwi oraz zwalczają szkodliwe działanie wolnych rodników odpowiadających m.in. za procesy starzenia organizmu.

Suszona papaja dostarcza nam witaminy A, witamin z grupy B, witaminy C, witaminy K oraz antyoksydantów. Przyspiesza procesy trawienne, łagodzi przebieg infekcji, chroni wzrok, regeneruje wątrobę, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.

Kto powinien unikać spożywania suszonych owoców?

Suszone owoce na stole
Suszone owoce nie są zalecane dla diabetyków i osób borykających się z insulinoopornością

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, suszone owoce zawierają glukozę i fruktozę. Dodatkowo większość tych słodkich przekąsek charakteryzuje się średnią lub wysoką wartością indeksu glikemicznego (IG). Oznacza to, że na suszone owoce powinni uważać zwłaszcza diabetycy oraz osoby z insulinoopornością (obniżoną wrażliwością tkanek na działanie insuliny). Wysoki indeks glikemiczny sprawia, że stężenie glukozy we krwi zaczyna gwałtownie wzrastać oraz równie szybko opadać, często poniżej stężenia pierwotnego. O dużej zawartości węglowodanów mówi się przede wszystkim w przypadku: suszonych daktyli (zawierają średnio 60% cukru), rodzynek (zawierają 59% cukru), suszonych moreli (obecność 53% cukru).

Ze względu na dużą zawartość błonnika, suszone owoce z ostrożnością powinny spożywać osoby borykające się z: nawracającymi biegunkami, z problemami żołądkowo-jelitowymi, z zespołem jelita drażliwego. 

Wysoka wartość energetyczna, czyli kaloryczność, sprawia, że umiar w spożywaniu tych przekąsek powinny zachować także osoby z nadwagą oraz z otyłością.

Na co zwracać uwagę przy zakupie suszonych owoców?

Suszenie owoców polega na poddawaniu świeżych owoców długotrwałemu działaniu wysokich temperatur. W tym czasie dochodzi do utraty wody oraz do przedłużenia terminu przydatności do spożycia. Warto jednak wiedzieć, że proces suszenia może przebiegać naturalnie oraz z wykorzystaniem dwutlenku siarki, określanego jako E220. Ten konserwant (spożywany w większych ilościach) może zaszkodzić przede wszystkim osobom borykającym się z astmą.

Wybierając owoce suszone, zwracajmy więc uwagę na to, czy nie zawierają w swoim składzie siarki. Przekąski niesiarkowane rozpoznamy również po wyglądzie – charakteryzuje je ciemniejsza barwa. 

Sprawdzajmy dokładnie etykietki, ponieważ te owocowe przekąski mogą być dodatkowo dosładzane lub wzbogacane o olej roślinny. Unikajmy zwłaszcza oleju palmowego w składzie oraz kwasu jabłkowego, który stanowi regulator kwasowości.

Warto również wiedzieć, że suszone owoce, które dostępne są w sklepach na wagę, nie będą dobrym wyborem. Dlaczego? Pod wpływem dostępu do powietrza ich cenne składniki odżywcze zaczynają się utleniać. Dodatkowo nie mamy pewności, czy produkt na pewno jest świeży. Wybierajmy więc suszone owoce dostępne w zamykanych opakowaniach.