Grzybica paznokci u nóg – objawy, rozpoznanie, leczenie

Jakie są objawy grzybicy paznokci u nóg? Kiedy należy udać się do lekarza? Jak wygląda leczenie grzybicy paznokci? Odpowiedzi na powyższe pytania zawarliśmy w artykule.

Stopy na kamieniach

Grzybica paznokci u nóg – jakie są jej rodzaje?

Grzybicę paznokci kończyn dolnych mogą wywoływać różne rodzaje grzybów, w tym:

  • grzyby drożdżopodobne (Candida albicans) – co ważne, do infekcji grzybicznej dochodzi najczęściej na skutek obniżonej odporności oraz rozwoju cukrzycy,
  • grzyby dermatofitowe (Trychophyton rubrum, Trychophyton mentagrophyte, Epidermophyton floccosum),
  • grzyby pleśniowe (Scopulariopsis brevicaulis).

Ze względu na umiejscowienie zmian, wygląd płytki paznokcia oraz sposób zakażenia, można wyróżnić:

  • grzybicę bliższą podpaznokciową – najczęściej dotyczy paznokci kończyn górnych, ale może również objawiać się na paznokciach u stóp,
  • grzybicę dystalną i boczną podpaznokciową – to najczęściej diagnozowany rodzaj grzybicy paznokci, który wywoływany jest przez kontakt z dermatofitami,
  • grzybicę białą powierzchniową – grzybicy towarzyszą takie objawy jak białe plamki na powierzchni paznokcia oraz naloty,
  • grzybicę wewnątrzpłytkową – dla tego typu zakażenia charakterystyczny jest brak złuszczania płytki paznokcia,
  • całkowicie dystroficzną onychomikozę – najczęściej występuje wraz z innymi typami zakażeń grzybiczych.

Jak rozpoznać grzybicę paznokci u nóg?

Wiemy już, że grzybica paznokci u nóg wywoływana jest przez kontakt z różnymi grzybami oraz można ją podzielić na kilka rodzajów. Pierwsze objawy grzybicy paznokci mogą być łagodne. Brak reakcji skutkuje tym, że zakażenie grzybicze zajmuje coraz większy obszar paznokci. 

Zakażenie grzybami skutkuje m.in. zmianą koloru płytki paznokcia. Może przybierać ona barwę: żółtą, żółto-zieloną, brązową, czarną.

Chorej płytki paznokcia nie da się przeoczyć. Zainfekowany paznokieć przede wszystkim zmienia swoją barwę na: żółtą, żółto-zieloną, brązową, kremową, prawie czarną. Płytka staje się: krucha, łamliwa, zgrubiała, chropowata, szorstka. 

Dochodzi również do: 

  • bólu powodującego trudności w chodzeniu, 
  • odkształcenia paznokcia, 
  • zapalenia wałów paznokciowych (objawia się poprzez ból oraz zaczerwienienie skóry wokół paznokcia), 
  • oddzielania się płytki paznokciowej od łożyska, 
  • wydzielania nieprzyjemnego zapachu.

Uwaga: Warto podkreślić, że grzybica paznokci może przybierać różny przebieg i u każdej osoby patologiczne zmiany na paznokciu mogą wyglądać inaczej.

Kiedy udać się do lekarza?

Powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, że nie każde zakażenie grzybicze wyleczymy samodzielnie. Schorzenie może postępować, a grzyby atakują także inne paznokcie. Warto wiedzieć też, że grzybica paznokci jest zaraźliwa, a jej rozprzestrzenianiu się sprzyja zwłaszcza współdzielenie przyrządów higienicznych. Jeżeli więc zauważymy zmianę koloru płytki, jej zgrubienie, nadmierną łamliwość i kruchość czy inne objawy wymienione wyżej, to od razu udajmy się do lekarza – najlepiej do dermatologa.

Jak zdiagnozować grzybicę paznokci u nóg?

Aby rozpoznać grzybicę paznokci (oraz jej typ), lekarz powinien zlecić badanie mykologiczne. Polega ono na zebraniu materiału (opiłki z płytki paznokciowej) z zainfekowanego miejsca oraz poddaniu go analizie laboratoryjnej.

Aby wynik tego badania był wiarygodny, zaleca się:

  • przerwanie leczenia miejscowymi lekami przeciwgrzybicznymi na okres dwóch tygodni,
  • przerwanie ogólnego leczenia na okres trzech tygodni przed wykonaniem badania.

Grzybica paznokci u nóg – kiedy wzrasta ryzyko infekcji?

Buty sportowe
Ryzyko zakażenia wzrasta między innymi na skutek noszenia nieodpowiedniego obuwia

Badania naukowe wskazują, że na rozwój grzybicy paznokci w szczególności narażone są:

  • osoby starsze,
  • mężczyźni,
  • osoby zmagające się z cukrzycą,
  • osoby zmagające się z łuszczycą lub z liszajem płaskim,
  • osoby z obniżoną odpornością,
  • osoby, u których stwierdzono zaburzenia hormonalne,
  • osoby, u których odnotowuje się nadmierne pocenie stóp lub ich suchość,
  • osoby przyjmujące antybiotyki.

Zachorowaniu sprzyjają również czynniki środowiskowe, takie jak:

  • korzystanie z basenów, sauny, siłowni,
  • noszenie obuwia oraz skarpetek wykonanych ze sztucznych materiałów,
  • noszenie zbyt ciasnego obuwia,
  • wysoka wilgotność i temperatura powietrza.

Jak leczyć grzybicę paznokci u nóg?

Leczenie grzybicy paznokci u nóg może opierać się na lekach ogólnodostępnych oraz wydawanych na receptę. 

W aptece znajdziemy wiele preparatów o działaniu przeciwgrzybicznym, które sprzedawane są bez recepty. Najczęściej występują one w formie lakierów z pędzelkiem, a w swoim składzie zawierają substancje czynne, takie jak amorolfina lub cyklopiroks. 

W aptekach dostępne są lakiery z pędzelkiem o działaniu przeciwgrzybicznym. W swoim składzie zawierają substancje aktywne, w tym amorolfinę lub cyklopiroks.

Uwaga: Preparaty w formie aerozolu lub maści nie wnikają do głębokich warstw paznokcia.

Lakiery do paznokci zawierające cyklopiroks zazwyczaj stosowane są według schematu:

  • w pierwszym miesiącu lakier aplikujemy na paznokieć co drugi dzień,
  • w drugim miesiącu leczenia lakier nakładamy dwa razy w tygodniu,
  • w kolejnych miesiącach lakier nakładamy raz w tygodniu.

W przypadku lakierów, w których składzie substancję aktywną stanowi amorolfina, aplikacja powinna odbywać się wyłącznie raz lub dwa razy w tygodniu przez cały czas kuracji.

Uwaga: Jeżeli zauważymy, że lakier samoistnie usunął się z paznokcia, to należy ponownie pokryć nim płytkę.

Co ważne, przed nałożeniem lakieru powinniśmy usunąć z płytki paznokcia jak największa ilość nalotu (zmienionej chorobowo części płytki) za pomocą jednorazowego pilniczka.

Grzybica paznokci w zaawansowanym stadium lub oporna na ogólnodostępne preparaty często wymaga zastosowania leków doustnych.

Uwaga: Przyjmuje się, że leczenie grzybicy paznokci może trwać nawet do 12 miesięcy.

Domowy sposób na grzybicę paznokci – olejek z drzewa herbacianego

Domowym, lecz jedynie wspomagającym sposobem w walce z grzybicą paznokci jest smarowanie płytki olejkiem z drzewa herbacianego. Olejek herbaciany wykazuje właściwości: przeciwgrzybicze, antybakteryjne, przeciwzapalne.

Możemy stosować go jak naturalny lakier – kroplę olejku wmasowujemy w płytkę paznokcia – lub wykonać kąpiel dla stóp. Wystarczy, że do ciepłej wody dodamy kilkanaście kropli olejku, a stopy będziemy moczyć w tej mieszance przez piętnaście minut.